Chất thải chưa xử lý bỏ sau cơ sở sản xuất

Năm 2005, khi Luật Bảo vệ môi trường được ban hành, ở huyện Hoà Thành có 2 cơ sở chế biến cao su, 21 cơ sở chế biến tinh bột khoai mì, 29 cơ sở sản xuất gạch xây dựng và hơn 200 cơ sở chế biến thực phẩm các loại đang hoạt động. Nhưng hầu hết các cơ sở lúc ấy chưa có hệ thống xử lý chất thải và đều xả thải ra môi trường. Sau hơn 5 năm nỗ lực tuyên truyền vận động, kiểm tra, xử lý, đến nay đã có một số cơ sở sản xuất ở Hoà Thành xây dựng hệ thống xử lý chất thải đúng quy định. Tuy nhiên, thực tế vẫn còn không ít cơ sở xả chất thải ra môi trường.

Ông Trần Ngọc Dư, Phó Chủ tịch UBND huyện Hoà Thành cho biết, sau khi có Luật Bảo vệ môi trường, UBND huyện chỉ đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường và UBND các xã tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến rộng rãi- nhất là đối với các cơ sở sản xuất. Đồng thời các cơ quan chức năng ở huyện tăng cường công tác hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra và xử lý các cơ sở sản xuất gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng- trước tiên là các cơ sở có trong danh sách phải xử lý theo Quyết định 64/2003/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Theo Quyết định 64, trên địa bàn huyện Hoà Thành có 29 cơ sở sản xuất gạch thủ công gây ô nhiễm môi trường cần phải xử lý triệt để. Sau mấy năm tích cực vận động và xử lý, đến nay toàn bộ 29 cơ sở sản xuất gạch xây dựng ở Hoà Thành đã xử lý xong- trong đó có 12 cơ sở chuyển đổi công nghệ sản xuất- từ lò thủ công sang lò Hoffman hoặc Tuynel và 17 cơ sở ngưng hoạt động. Đối với lĩnh vực chế biến tinh bột khoai mì, huyện Hoà Thành đã kiểm tra 21 cơ sở ở các xã Trường Hoà, Trường Đông xả nước thải trực tiếp ra sông rạch và buộc thực hiện các biện pháp xử lý đúng quy định. Đến nay nhiều cơ sở chế biến khoai mì đã và đang khẩn trương xây dựng hệ thống xử lý, trong đó đã có 5 cơ sở được cấp giấy xác nhận đạt tiêu chuẩn môi trường, 11 cơ sở đang nộp hồ sơ nghiệm thu công trình xử lý chất thải. Ngoài ra, hằng năm huyện và các cơ quan chức năng còn tổ chức nhiều đợt kiểm tra, phúc tra để đảm bảo các cơ sở sản xuất đã đăng ký cam kết thực hiện xử lý môi trường đúng thời gian và đúng quy định. Cụ thể: năm 2006 kiểm tra 4 cuộc, năm 2007 kiểm tra 6 cuộc, năm 2008 kiểm tra 6 cuộc, năm 2009 công tác kiểm tra càng được đẩy mạnh với 13 cuộc và 6 tháng đầu năm 2010 đã kiểm tra 4 cuộc. Qua kiểm tra, phúc tra, Hoà Thành đã xử lý hơn 20 cơ sở vi phạm.

Theo đánh giá của lãnh đạo huyện Hoà Thành, đến nay tình hình ô nhiễm môi trường trên địa bàn huyện đã có sự chuyển biến tích cực, nhiều cơ sở gây ô nhiễm đã chuyển đổi công nghệ sản xuất phù hợp, hoặc đã di dời, hoặc đã ngưng hoạt động. Tuy nhiên, thực tế vẫn còn không ít cơ sở sản xuất- nhất là các cơ sở chế biến thực phẩm các loại như: tương, chao, đậu hũ, bánh tráng… chưa thực hiện các biện pháp xử lý môi trường. Nguyên nhân chủ yếu là do nhiều cơ sở chẳng biết phải xây dựng hệ thống xử lý theo công nghệ nào để vừa đạt tiêu chuẩn lại vừa phù hợp với khả năng tài chính của cơ sở. Thực tế, chi phí xây dựng hệ thống xử lý chất thải là khá lớn, trong khi đó hầu hết các cơ sở chế biến thực phẩm trên địa bàn huyện có quy mô nhỏ, vốn đầu tư ít, nếu phải bỏ ra chi phí lớn để xây dựng hệ thống xử lý chất thải thì hầu như không có cơ sở nào thực hiện được. Đáng chú ý là có một số cơ sở băn khoăn rằng do không có mô hình chuẩn, nếu cơ sở có thể “chạy vạy” được vốn xây dựng hệ thống xử lý thì liệu khi xây xong, chất thải qua xử lý có đúng chuẩn hay không?

Nhiều cơ sở sản xuất có công nghệ lạc hậu

Tuy nhiên, vấn đề gây ô nhiễm không thể không xử lý để đảm bảo vệ sinh môi trường. Do đó, lãnh đạo huyện Hoà Thành kiến nghị các ngành chức năng- nhất là ngành Khoa học - Công nghệ và Tài nguyên - Môi trường nghiên cứu chọn và phổ biến mô hình xử lý chất thải cho các cơ sở sản xuất nói chung và cho các cơ sở chế biến thực phẩm quy mô nhỏ nói riêng- sao cho vừa xử lý hiệu quả, đạt yêu cầu, vừa phù hợp khả năng tài chính để phổ biến cho các cơ sở yên tâm triển khai thực hiện. Lúc đó, các ngành chức năng ở địa phương tăng cường vận động các cơ sở thực hiện, đồng thời mạnh dạn xử lý nếu các cơ sở không thực hiện.

SƠN TRẦN