Ngày 25.5.1975, Bộ Tư lệnh Công an nhân dân vũ trang, Tiểu ban An ninh vũ trang miền Nam giao 2 Đồn Biên phòng 73 (Lò Gò) và Đồn 27 (Xa Mát) thuộc Ban An ninh vũ trang miền Nam cho Tây Ninh quản lý. Tháng 7.1976, sau tổng tuyển cử bầu Quốc hội thống nhất cả nước, An ninh vũ trang Tây Ninh đổi tên thành Công an nhân dân vũ trang Tây Ninh. Đến đầu tháng 9.1977, trên toàn tuyến biên giới, Công an nhân dân vũ trang Tây Ninh (BĐBP tỉnh Tây Ninh ngày nay) quản lý 11 đồn biên phòng và một số trạm, chốt.

Từ những ngày đầu thành lập, với nhiệm vụ quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền an ninh biên giới và bảo vệ các mục tiêu trọng yếu ở nội địa, BĐBP tỉnh Tây Ninh đã thể hiện rõ bản chất của đội quân cách mạng, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.

Trong những ngày đầu giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, mặc dù mới được thành lập, lực lượng còn non trẻ, nhưng cán bộ chiến sĩ BĐBP tỉnh Tây Ninh đã khắc phục mọi khó khăn, gian khổ, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ, bảo đảm an toàn các mục tiêu được phân công phụ trách và bảo vệ biên giới quốc gia trên địa bàn tỉnh. Ở nội địa, với nhiệm vụ bảo vệ tăng cường và bảo vệ đường dài cho các phái đoàn Trung ương và quốc tế đến làm việc với địa phương, cán bộ chiến sĩ BĐBP tỉnh Tây Ninh đã hoàn thành tốt nhiệm vụ và được các đồng chí lãnh đạo Trung ương và bạn bè quốc tế khen ngợi.

Trong lúc vừa triển khai lực lượng, củng cố tổ chức vừa từng bước xây dựng hệ thống đồn, trạm trên biên giới, BĐBP tỉnh Tây Ninh đã phải đương đầu trực tiếp với cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới Tây Nam Tổ quốc. Trong tháng 9.1977, quân đội của tập đoàn phản động Pol Pot – Ieng Sary đã đồng loạt tấn công vào các Đồn Biên phòng Xa Mát, Chàng Riệc, Tân Phú, Long Phước, cán bộ, chiến sĩ các đơn vị đã kiên cường chiến đấu đẩy lùi các đợt tiến công của địch, giữ vững chủ quyền biên giới quốc gia.

Các chiến sĩ Biên phòng cùng quân dân biên giới Tây Ninh đắp đê bảo vệ biên giới - 1979

Trong đó, tiêu biểu là cuộc chiến đấu tại Đồn Biên phòng Xa Mát, từ ngày 25.9 - 30.9.1977 đã đẩy lùi 22 đợt tiến công của địch, diệt 100 tên; cuộc chiến đấu tại Đồn Biên phòng Phước Tân, từ ngày 17.11 đến 24.11.1977 đã đẩy lùi 38 đợt tiến công của địch, diệt 264 tên.

Đến nay, BĐBP tỉnh Tây Ninh được giao nhiệm vụ quản lý bảo vệ 233,789km đường biên giới tiếp giáp với 3 tỉnh Svay Rieng, tỉnh Prey Veng và tỉnh Tboung Khmum thuộc Vương quốc Campuchia với 15 đồn biên phòng, 1 Tiểu đoàn Huấn luyện, cơ động Bộ đội Biên phòng tỉnh, đã để lại những dấu ấn sâu đậm về truyền thống vẻ vang của đơn vị. BĐBP tỉnh quản lý bảo vệ 3 cửa khẩu quốc tế là Cửa khẩu quốc tế Mộc Bài, Cửa khẩu quốc tế Xa Mát, Cửa khẩu quốc tế Tân Nam; 2 cửa khẩu chính và 11 cửa khẩu phụ.

Trải qua 50 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, BĐBP Tây Ninh đã khẳng định là lực lượng nòng cốt, chuyên trách trong bảo vệ chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia. Từ những ngày đầu gian khó, các thế hệ chiến sĩ Biên phòng luôn thể hiện tinh thần “đồn là nhà, biên giới là quê hương, đồng bào các dân tộc là ruột thịt”, kiên cường bám trụ nơi biên cương, hải đảo xa xôi.

Lực lượng đã lập nhiều chiến công xuất sắc trong đấu tranh phòng, chống tội phạm, đặc biệt là tội phạm ma tuý, buôn lậu, mua bán người và các hành vi xâm phạm an ninh biên giới. Đồng thời luôn tiên phong trong công tác vận động quần chúng, xây dựng thế trận biên phòng toàn dân, gắn bó máu thịt với đồng bào dân tộc thiểu số, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, xoá đói giảm nghèo ở khu vực biên giới.

Nửa thế kỷ qua là chặng đường vẻ vang ghi dấu sự cống hiến, hy sinh và trưởng thành không ngừng của Bộ đội Biên phòng. Hình ảnh người chiến sĩ Biên phòng vẫn luôn vững vàng giữa mưa bom, bão đạn ngày xưa và cả trong thử thách thời bình hôm nay, là biểu tượng sống động của lòng yêu nước, tinh thần trách nhiệm và đức hy sinh vì Tổ quốc, vì nhân dân.

Thiếu tướng Nguyễn Anh Tuấn– Chính uỷ BĐBP cho biết, gần 240km đường biên giới tuy chưa phải là dài, nhưng không đơn giản khi hiểu hết tính chất phức tạp và khó khăn tiềm ẩn trên dải đất biên cương được mệnh danh là cửa ngõ phía Tây Nam Tổ quốc.

Trên đoạn biên giới này, 50 năm qua đã có biết bao thế hệ cán bộ, chiến sĩ trẻ từ khắp mọi miền đất nước về đây kiên cường, bám trụ, thuỷ chung với đất, với rừng Tây Ninh. Mỗi đoạn đường biên là một dấu ấn in sâu vào tâm thức của lớp lớp cán bộ, chiến sĩ bộ đội biên phòng, bởi họ luôn coi “Đồn là nhà, biên giới là quê hương, đồng bào các dân tộc là anh em ruột thịt”…

Cứ thế, 50 năm qua, hết thế hệ này đến thế hệ khác tiếp bước nhau lên biên giới cùng ăn, cùng ở, cùng làm, cùng nhau chia ngọt sẻ bùi, đồng cam cộng khổ với đồng bào dân tộc và cùng nhau bảo vệ vững chắc độc lập chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia, xây dựng một đường biên xanh luôn hoà bình, hữu nghị, ấm áp nghĩa tình... Giữ gìn và phát huy truyền thống tốt đẹp đó đồng thời viết tiếp những trang sử hào hùng của BĐBP Tây Ninh trong giai đoạn tiếp theo vừa là vinh dự vừa là trách nhiệm của mỗi cán bộ, chiến sĩ BĐBP Tây Ninh hôm nay.

Đại tá Lê Văn Vỹ- Chỉ huy trưởng BĐBP Tây Ninh khẳng định, nhìn lại chặng đường 50 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành của lực lượng BĐBP Tây Ninh cho thấy, mỗi bước đi lên của lực lượng đều có sự dõi theo, quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo kịp thời từ Đảng uỷ, Bộ Tư lệnh BĐBP, Tỉnh uỷ, HĐND, UBND, UBMTTQVN tỉnh Tây Ninh.

Lực lượng BĐBP tỉnh luôn được sự yêu thương đùm bọc, hỗ trợ, giúp đỡ của Đảng bộ, chính quyền, lực lượng vũ trang, các ban, ngành, đoàn thể, các tổ chức chính trị - xã hội, nhất là cấp uỷ, chính quyền và bà con nhân dân trên biên giới Tây Ninh.

Đại tá Lê Văn Vỹ khẳng định, quân dân biên giới Tây Ninh sẽ tiếp tục đoàn kết trên dưới một lòng, xác định quản lý, bảo vệ biên giới quốc gia là nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, của cả hệ thống chính trị; lấy dân làm gốc, lực lượng vũ trang làm nòng cốt. BĐBP là lực lượng chuyên trách, kế tục sự nghiệp xây dựng, quản lý và bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, giữ vững an ninh biên giới quốc gia, xây dựng biên giới luôn hoà bình, hữu nghị, cùng quân dân cả nước bước vào kỷ nguyên vươn mình, phát triển của dân tộc.

Bài, ảnh: Đức An
Thiết kế: Ngọc Trâm