Trong đó, sự phối hợp chặt chẽ giữa ngành Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) và Y tế đang dần giúp cải thiện thể chất, tinh thần cho trẻ em; tạo ra môi trường sinh hoạt lành mạnh.
Ông Đỗ Hồng Sơn- Giám đốc Sở Y tế cho biết, lãnh đạo tỉnh và Sở Y tế luôn quan tâm đến sức khoẻ của người dân, đặc biệt là việc cải thiện tình trạng dinh dưỡng trẻ em dưới 5 tuổi. Hằng năm, tỉnh có nhiều chương trình bổ sung vitamin A liều cao, tẩy giun định kỳ, sữa học đường... Hiệu quả đạt được thể hiện qua kết quả điều tra tình trạng dinh dưỡng bà mẹ và trẻ em dưới 5 tuổi trong 5 năm gần đây, tỷ lệ suy dinh dưỡng ở các thể, đặc biệt là thể thấp còi (chiều cao/tuổi) đều giảm. Trẻ em tại Tây Ninh đang được hưởng nhiều chính sách hỗ trợ từ y tế, giáo dục đến bảo vệ và chăm sóc đặc biệt. Trong đó, trẻ từ 0-6 tuổi được cấp thẻ BHYT. Trên địa bàn tỉnh có nhiều dự án chăm sóc, hỗ trợ nâng cao chất lượng sống cho trẻ em khuyết tật, trẻ có nhu cầu giáo dục đặc biệt, trẻ nhiễm HIV, sinh ra từ mẹ nhiễm HIV.
Theo ngành GD&ĐT, hiện nay, có 98,5% trường mầm non tổ chức bán trú, tỷ lệ này ở trường tiểu học đạt 27%. Mô hình bán trú tạo thuận lợi cho việc tổ chức bữa ăn dinh dưỡng, theo dõi sức khoẻ định kỳ cho các em. Phó Giám đốc Sở GD&ĐT đánh giá: “Sau 4 năm thực hiện chương trình sữa học đường cho trẻ mẫu giáo, thể chất học sinh có chuyển biến tích cực, tỷ lệ suy dinh dưỡng và thấp còi giảm dần. Chương trình đã góp phần nâng cao nhận thức và khuyến khích cha mẹ cho trẻ uống sữa hằng ngày”. Cũng theo ông Hải, các chương trình mục tiêu quốc gia giúp kinh tế xã hội các địa phương phát triển, nhờ vậy, các em học sinh ở nhiều vùng nông thôn được chăm sóc, ăn uống và hoạt động thể chất tốt.
Trong năm học 2024-2025, tính đến thời điểm tháng 5.2025, tỷ lệ học sinh phổ thông tham gia BHYT trên địa bàn tỉnh đạt trên 99,6%. Mặc dù đây là kết quả tích cực, song vẫn chưa đạt mục tiêu 100%. Một số trường có giải pháp vận động mạnh thường quân, doanh nghiệp, tổ chức xã hội hỗ trợ chi phí mua BHYT cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn, góp phần từng bước khắc phục hạn chế và tiến tới đạt tỷ lệ 100% học sinh tham gia trong thời gian tới. Biện pháp xã hội hoá này được ngành khuyến khích thực hiện trong thời gian tới vì tính nhân văn và hiệu quả trong chăm sóc sức khoẻ toàn dân.
Tại Trường phổ thông Dân tộc nội trú tỉnh, thầy Lê Minh Trung- Phó Hiệu trưởng nhà trường cho biết, mỗi đầu năm học trường đều tổ chức khám sức khoẻ y tế ban đầu cho trẻ em, đặc biệt quan tâm vấn đề đo chiều cao, cân nặng để đánh giá thể trạng theo quy chuẩn của Bộ Y tế. Hoạt động này giúp nắm bắt được thể trạng thực tế của các em. “Trường có hai cấp học. Các em học sinh lớp 6 mới vào trường có rất nhiều em thể trạng nhẹ cân, thiếu chiều cao. Tuy nhiên, ở nội trú, các em được ăn uống, ngủ nghỉ theo thời gian biểu quy định, được học tập sinh hoạt, trang bị kiến thức vệ sinh, nhờ vậy, sau một đến hai năm, thể trạng các em phát triển tốt hơn rất nhiều”- thầy Trung đánh giá.
Bên cạnh chăm sóc sức khoẻ thông thường, hoạt động phát triển thể chất cho các em được trường đẩy mạnh thực hiện. Nhà trường tổ chức nhiều đội nhóm để học sinh tham gia sinh hoạt như CLB cầu lông, kéo co, đẩy gậy, trò chơi dân gian, bóng chuyền, bóng đá, điền kinh. Ngoài việc học, các em còn tham gia hoạt động ngoại khoá, hội thi giúp phát triển thể lực, học một số kỹ năng, thích nghi với môi trường nội trú.
Theo ông Bùi Tuấn Hải- Phó Giám đốc Sở GD&ĐT, trong cuộc sống hiện đại, học sinh phổ thông dễ đối mặt với trầm cảm, lo âu, rối loạn hành vi do áp lực học tập, thiếu kỹ năng sống, môi trường gia đình không ổn định, ảnh hưởng từ mạng xã hội và bạo lực học đường. Những yếu tố này tác động tiêu cực đến sức khoẻ tinh thần, việc học tập và sự phát triển toàn diện của các em.
Giờ học của cô và trẻ tại Trường mầm non Long Chữ (huyện Bến Cầu)
Để giúp các em giảm bớt áp lực, ngành đã thành lập Tổ tư vấn tâm lý học đường tại các trường THPT với thành phần là cán bộ quản lý, giáo viên chủ nhiệm, tổng phụ trách Đội, Đoàn thanh niên… Đội ngũ này được đưa đi học tập bồi dưỡng nâng cao năng lực hỗ trợ học sinh. Các trường trung học phổ thông triển khai nhiều chương trình tham vấn tâm lý học đường, với sự tham gia của chuyên gia và học sinh, giúp các em nhận diện và giải quyết vấn đề tâm lý. Tỉnh đoàn Tây Ninh ra mắt kênh tư vấn tâm lý trực tuyến cho học sinh, sinh viên, tạo điều kiện để các em chia sẻ tâm tư và nhận được sự hỗ trợ kịp thời. Thời gian tới, ngành tiếp tục tăng cường tuyên truyền cho phụ huynh, nâng cao năng lực tư vấn học đường và tạo dựng môi trường học tập thân thiện, hỗ trợ toàn diện cho học sinh.
Theo nhận định của các ngành, việc phát triển thể chất, tinh thần cho trẻ em là nhiệm vụ quan trọng, phải được tiến hành ngay khi các em còn nhỏ. Ngành Giáo dục đề xuất tăng cường hoạt động thể chất thông qua các tiết thể dục chính khoá trong nhà trường, hoạt động giữa giờ, sinh hoạt câu lạc bộ thể thao, khuyến khích học sinh vận động hằng ngày.
Từng bước đa dạng hoá hình thức hoạt động thể chất theo hướng mở, khuyến khích học sinh lựa chọn môn thể thao phù hợp với sở thích và năng lực cá nhân; bảo đảm dinh dưỡng và an toàn vệ sinh thực phẩm tại các bếp ăn bán trú, xây dựng thói quen ăn uống lành mạnh và khoa học cho học sinh; tổ chức khám sức khoẻ định kỳ, kết hợp tuyên truyền về vệ sinh cá nhân, phòng tránh bệnh học đường và bệnh truyền nhiễm; duy trì công tác tư vấn tâm lý học đường, nhất là đối với đối tượng các em học sinh THCS; phối hợp giữa nhà trường, gia đình và cộng đồng trong việc xây dựng môi trường giáo dục an toàn, thân thiện, tạo điều kiện cho học sinh phát triển toàn diện cả thể chất và tinh thần.
Theo đại diện ngành Y tế tỉnh, để cải thiện tình trạng suy dinh dưỡng cần tăng ngân sách, nguồn lực cho các chương trình dinh dưỡng trẻ em, đặc biệt trong giai đoạn 1.000 ngày đầu đời (từ khi mẹ mang thai đến khi bé 2 tuổi), nhất là ở vùng khó khăn, vùng sâu, vùng xa; áp dụng bộ công cụ sàng lọc dinh dưỡng thống nhất trên toàn quốc để phát hiện sớm và can thiệp hiệu quả các trường hợp suy dinh dưỡng thấp còi; xây dựng chiến lược quốc gia về cân bằng dinh dưỡng, vừa giảm suy dinh dưỡng thấp còi, vừa kiểm soát tình trạng thừa cân, béo phì; tăng cường giáo dục dinh dưỡng và truyền thông cộng đồng, đẩy mạnh chuyển đổi số trong quản lý và cải thiện chăm sóc dinh dưỡng trẻ em; tăng cường phối hợp liên ngành, nâng cao chuyên môn và củng cố hệ thống y tế trường học.
“Hy vọng rằng nếu chúng ta thực hiện tổng hợp các giải pháp thì tỷ lệ suy dinh dưỡng của trẻ em, đặc biệt ở các khu vực có tỷ lệ suy dinh dưỡng thấp còi cao sẽ đạt mục tiêu giảm còn dưới 15% vào năm 2030, đồng thời giải quyết gánh nặng kép về dinh dưỡng”- ông Đỗ Hồng Sơn, Giám đốc Sở Y tế nói thêm.
Bài, ảnh: VI XUÂN
Thiết kế: Ngọc Trâm