Sáng 23.5, tham gia thảo luận Tổ về tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách Nhà nước những tháng đầu năm 2025, đại biểu Quốc hội Phạm Hùng Thái- Phó Bí thư Thường trực Tỉnh uỷ, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Tây Ninh cơ bản đồng tình với Báo cáo của Chính phủ và Báo cáo thẩm tra của Uỷ ban Kinh tế và Tài chính.

Tuy nhiên, đại biểu Quốc hội Phạm Hùng Thái băn khoăn một số vấn đề:

Thứ nhất, hiện nay đang thực hiện 3 chương trình mục tiêu quốc gia; việc thực hiện chủ trương sáp nhập, sắp xếp lại đơn vị hành chính cấp xã, bỏ cấp huyện và sáp nhập một số đơn vị hành chính cấp tỉnh đang diễn ra. Điều này có thể ảnh hưởng trực tiếp đến việc triển khai 3 chương trình mục tiêu quốc gia này; đặc biệt liên quan đến việc thực hiện các quy trình, thủ tục, thẩm quyền phân bổ nguồn lực, chuyển giao, giải ngân còn chồng chéo, mất nhiều thời gian. Đại biểu Thái đề nghị Chính phủ cần có chỉ đạo, sớm có hướng dẫn cụ thể, rà soát lại các quy định phù hợp với điều kiện mới, tình hình mới để tiếp tục phát huy hiệu quả của chương trình.

Thứ hai, thực trạng kéo dài trong nhiều năm qua là chất lượng sản phẩm hàng hoá, chất lượng an toàn vệ sinh thực phẩm còn hạn chế, ảnh hưởng đến tâm lý sử dụng, tiêu dùng của người dân trong nước nhưng chưa làm rõ nguyên nhân. Đại biểu Thái đề nghị Chính phủ cần có cơ chế đánh giá, làm rõ nguyên nhân vì sao chất lượng hàng hoá trong nước còn thấp thời gian dài nhưng chưa khắc phục được; làm rõ nguyên nhân trong từng lĩnh vực, đặc biệt là các thực phẩm trực tiếp tác động đến nhu cầu hằng ngày của người dân, tạo môi trường an toàn, thúc đẩy tiêu dùng.

Ngoài ra, các yếu tố liên quan đến chi phí logistics, chi phí vận chuyển cũng ảnh hưởng trực tiếp đến giá thành sản phẩm và sức mua. Đại biểu đề nghị cần có cơ chế chính sách để cải thiện, giảm chi phí, tạo điều kiện thúc đẩy tiêu dùng trong nước.

Đại biểu Quốc hội Phạm Hùng Thái- Phó Bí thư Thường trực Tỉnh uỷ, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Tây Ninh phát biểu tại phiên thảo luận Tổ

Về công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, đại biểu Thái hoàn toàn nhất trí với nhiều ý kiến của các đại biểu. Qua báo cáo của Chính phủ, đại biểu Thái cho rằng nội dung liên quan đến chống lãng phí chưa được đánh giá đầy đủ; Nghị quyết của Đảng cũng xác định đây là một trong những nhiệm vụ quan trọng, góp phần huy động và sử dụng hiệu quả nguồn lực cho phát triển. Tuy nhiên, phần lớn là tiết kiệm từ việc cắt giảm chi tiêu thường xuyên, chưa thực sự từ việc đổi mới cơ chế, chính sách, trong khi đó, các yếu tố như cải cách thủ tục hành chính, tiết kiệm thời gian, giảm chi phí xã hội vẫn chưa được đánh giá cụ thể.

Đại biểu Thái cũng cho biết trong quý I năm 2025, Chính phủ báo cáo đã cắt giảm được 18 thủ tục kinh doanh, đơn giản hoá 70 thủ tục hành chính, và phân cấp 36 thủ tục hành chính. Tuy vậy, cũng chưa thấy đánh giá hiệu quả cụ thể của việc này ra sao, đã tạo ra những chuyển biến gì trong thực tiễn.

Liên quan đến việc sắp xếp, xử lý nhà đất thuộc sở hữu Nhà nước, theo đại biểu Thái, đây là một nguồn lực rất lớn. Theo báo cáo, đến cuối năm 2024, cả nước mới phê duyệt được phương án xử lý 205.862 cơ sở nhà đất, còn lại 62.739 cơ sở nhà đất chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt xử lý. Như vậy, số lượng còn lại rất lớn nhưng chưa có đánh giá cụ thể về nguyên nhân vướng mắc là gì, do bộ ngành, do địa phương hay do thủ tục pháp lý. Từ đó có biện pháp tháo gỡ, khai thông nguồn lực phục vụ phát triển. Đại biểu Thái cho rằng nếu chỉ dừng lại ở việc nêu vấn đề mà không có hành động cụ thể thì sẽ không đạt được kết quả như mong muốn. Đại biểu đề nghị cần có đánh giá lại một cách xác đáng, nhìn nhận rõ hơn hiệu quả thực tế, khó khăn, vướng mắc trong việc thực hiện các chính sách hiện hành; đồng thời, cần tổng kết, đánh giá hiệu quả của các chính sách đặc thù đã được ban hành để xem xét việc nhân rộng mô hình, chính sách hiệu quả ra cả nước, tạo điều kiện cho các địa phương khác được áp dụng, khơi thông nguồn lực để phát triển.

Tham gia phát biểu về tình hình kinh tế xã hội, đại biểu Quốc hội Hoàng Thị Thanh Thuý- Phó trưởng Đoàn chuyên trách ĐBQH tỉnh cho biết trong 6 tháng, mặc dù chỉ mới 2 tháng đầu năm 2025 nhưng thiệt hại về rừng gia tăng rất mạnh. Theo báo cáo, mất 145,4 ha rừng, tăng 64%, rừng bị cháy 19 ha, nhưng diện tích rừng bị chặt phá là 126 ha, tăng 43,3% so với trước. Trong các nguyên nhân dẫn đến thiệt hại về rừng, tình trạng chặt phá rừng cao gấp hơn 6 lần so với thảm hoạ cháy rừng. Mất rừng và rừng nghèo là vấn đề năm nào cũng nhắc đến, nhưng rừng thì vẫn mất, đặc biệt là rừng tự nhiên. Theo dõi số liệu thống kê liên quan đến rừng thấy rằng, chưa có thống kê đầy đủ, bài bản; số liệu chỉ mang tính rải rác, khiến việc đánh giá toàn diện về thực trạng rừng rất khó khăn.

Bên cạnh đó, việc phá rừng đang diễn ra với tốc độ nhanh, tăng mạnh so với cùng kỳ - gấp 6 lần, nhưng mức xử lý đối với hành vi phá rừng theo Nghị định số 35/2019/ NĐ-CP vẫn còn thấp, thấp hơn cả so với các nước trong khu vực, đặc biệt là trong xử lý hành vi phá rừng tự nhiên. Đại biểu Hoàng Thị Thanh Thuý đề nghị rà soát, điều chỉnh để có mức xử phạt phù hợp nhằm ngăn chặn hiệu quả tình trạng phá rừng.

Song song đó, Chính phủ đang triển khai Đề án trồng một tỷ cây xanh; theo đánh giá của Chính phủ, đến nay đã đạt được nhiều kết quả. Tuy nhiên, hiện nay còn một số vấn đề cần quan tâm như: quỹ đất dành cho trồng rừng mới còn rất hạn chế, vốn đầu tư cho phát triển rừng còn khiêm tốn, và tỷ lệ hỗ trợ trồng cây phân tán, trồng rừng còn thấp so với yêu cầu thực tiễn. Đề nghị Chính phủ tổng kết chương trình phát triển lâm nghiệp bền vững giai đoạn 2021-2025 theo Quyết định số 809 /QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ nhằm có chính sách mạnh mẽ hơn nữa để bảo vệ rừng, ngăn chặn tình trạng suy thoái rừng.

Đại biểu Quốc hội Hoàng Thị Thanh Thuý- Phó trưởng Đoàn chuyên trách ĐBQH tỉnh Tây Ninh

Thực hiện chủ trương phát triển thị trường carbon và cam kết thực hiện phát thải ròng bằng “0”, rừng là “nguồn hấp thụ carbon tự nhiên” lớn nhất, nhưng thực tế, rừng ngày càng suy giảm. Đại biểu Thuý cho rằng điều này ảnh hưởng trực tiếp đến cả 2 chủ trương lớn nêu trên. Trong đó, phát triển thị trường carbon là cơ hội để tăng nguồn lực, tạo cơ chế khuyến khích người dân bảo vệ rừng và tham gia trồng rừng. Tuy nhiên, việc mất rừng sẽ khiến khó tiếp cận các nguồn lực quốc tế, đầu tư trong lĩnh vực này và có thể ảnh hưởng đến cam kết phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Vì vậy, theo đại biểu Thuý, chuyện mất rừng và bảo vệ rừng cần được nhìn nhận nghiêm túc, đề nghị Chính phủ rà soát toàn bộ các bất cập liên quan đến chính sách bảo vệ rừng và thậm chí cần xem xét ban hành một chương trình mục tiêu quốc gia về bảo vệ rừng. Chúng ta đã nói nhiều về bảo vệ rừng, năm nào cũng có giải pháp, nhưng hiệu quả chưa cao. Trong khi đó, thiệt hại do mất rừng, đặc biệt là rừng tự nhiên không thể bù đắp được bằng rừng trồng hay rừng sản xuất.

Liên quan đến báo cáo thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, đại biểu Thuý đề nghị xem xét lại bố cục và nội dung, vì báo cáo không toát lên được bức tranh tổng thể hiện nay tiết kiệm được bao nhiêu, lãng phí gì, mức độ ra sao, trách nhiệm thuộc về ai…; đồng thời, báo cáo hằng năm có tính chất khuôn mẫu, lặp đi lặp lại không có gì thay đổi, không đánh giá nguyên nhân. Đại biểu Thuý nêu dẫn chứng một số nội dung như:

Một là, liên quan đến quỹ tài chính, báo cáo cũng lại nêu vấn đề hạn chế, Chính phủ đề ra là tiếp tục rà soát đánh giá hiệu quả của các quỹ này; xây dựng lộ trình sáp nhập dừng hoạt động hoặc giới thể. Theo đại biểu Thuý, năm nào cũng có câu trên nhưng cuối cùng kết quả như thế nào, trong khi đó gần đây lại ban hành rất nhiều luật tiếp tục sinh ra các quỹ tài chính. Thời điểm các quỹ tài chính này sinh ra đều có lý do hợp lý nhưng khi hoạt động không hiệu quả, năm nào trong báo cáo vẫn là rà soát, nhưng không biết đến khi nào xong.

Hai là, liên quan đến quản lý sắp xếp nhà đất, hạn chế cũng như năm qua là chậm tiến độ, kéo dài thời gian, chưa quyết tâm quyết liệt, nhưng đến khi nào thực hiện xong chưa nêu.

Do vậy, đại biểu Thuý đề nghị nghiên cứu lại bố cục báo cáo, cần có các tiêu chí, tiêu chuẩn để đại biểu có thể nắm được toàn bộ nội dung rõ hơn.

Bài, ảnh: K.C - H.L
(lược ghi)
Thiết kế: Ngọc Trâm