Bên cạnh những thuận lợi, trong quá trình thi công các dự án vẫn còn gặp nhiều khó khăn như: một số dự án chậm triển khai do vướng mặt bằng xây dựng hoặc các thủ tục về đất đai (thoả thuận để áp giá đền bù, thủ tục thu hồi đất); nguồn cung vật liệu sỏi, đá cấp phối… của tỉnh còn hạn chế.

Một số dự án giao vốn lớn trong năm 2025, nhưng tiến độ giải ngân chậm như: Dự án thành phần 4 - bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Mộc Bài đoạn qua tỉnh Tây Ninh được giao kế hoạch là 1.504.000 triệu đồng (tương đương 25% kế hoạch năm 2025) đang thực hiện công tác xây dựng phương án giá đền bù giải phóng mặt bằng, chưa thực hiện giải ngân nên ảnh hưởng lớn đến tỷ lệ giải ngân chung của tỉnh.

Dự án thành phần - bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thuộc dự án xây dựng Cửa khẩu chính Phước Tân được giao kế hoạch là 50.000 triệu đồng, chủ đầu tư đang xin ý kiến UBND tỉnh về việc quy định pháp luật về đất đai (Nghị định số 101/2024/NĐ-CP) chưa xác định rõ về thẩm quyền thẩm định nội dung dự toán kinh phí trong thiết kế kỹ thuật - dự toán đo đạc bản đồ địa chính và lập bản đồ hiện trạng sử dụng đất phục vụ cho bồi thường, giải phóng mặt bằng.

Đối với Dự án Đầu tư các dự án thuộc Khu kinh tế cửa khẩu Mộc Bài được giao kế hoạch là 165.592 triệu đồng, các đơn vị nhà thầu cơ bản đã hoàn thành những nơi có mặt bằng thi công các tuyến đường (khoảng 20% tổng mặt bằng). Giá trị giải ngân khối lượng luỹ kế theo hợp đồng chủ yếu là vật tư, vật liệu xây dựng và thiết bị bảo đảm phục vụ cho công tác thi công hoàn thành hợp đồng. Tuy nhiên, hầu hết các tuyến đều gặp khó khăn do việc giải phóng mặt bằng còn chậm, chủ đầu tư đang phối hợp với Trung tâm Phát triển Quỹ đất để hoàn thiện công tác giải phóng mặt bằng bàn giao cho nhà thầu tiếp tục triển khai thực hiện theo tiến độ hợp đồng đề ra.

Dự án Trạm bơm Tân Long được giao kế hoạch là 62.000 triệu đồng, đã triển khai tất cả các gói thầu xây lắp, một số gói thầu cơ bản đã hoàn thành hoặc đang triển khai thi công theo tiến độ. Sau khi rà soát tất cả các chi phí thực hiện để hoàn thành toàn bộ dự án, nhu cầu sử dụng vốn ngân sách trung ương năm 2025 của dự án là 19.000 triệu đồng, còn lại 43.000 triệu đồng không sử dụng. Nguyên nhân nhu cầu sử dụng vốn giảm do vận động người dân hiến đất, không đền bù và tiết kiệm trong đấu thầu.

Đối với các dự án trọng điểm ngành giao thông (Đường liên tuyến kết nối vùng N8-787B-789; Đường Trường Hoà - Chà Là (đoạn từ đường Nguyễn Văn Linh đến ĐT.784); Đường ĐT.784C (Bàu Năng - Bàu Cóp); Đường Trường Chinh (đoạn từ ĐT.781 đến đường 30.4); Chỉnh trang đường Cách Mạng Tháng Tám (đoạn từ cầu Quan đến đường Điện Biên Phủ); Nâng cấp đường kết nối với Cửa khẩu quốc tế Tân Nam (đoạn từ Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Tân Nam đến ngã ba giao ĐT.788 và ĐT.783)… các dự án triển khai chậm chủ yếu do chậm bàn giao mặt bằng hoặc bàn giao từng phần, đứt quãng gây ra nhiều khó khăn khi tổ chức thi công; nguồn vật liệu sỏi, đá cấp phối… của tỉnh không đáp ứng đủ nhu cầu của các dự án giao thông lớn đang đồng loạt triển khai; ngoài ra, tình hình tài chính của nhà thầu suy giảm, gặp khó khăn trong khi thực hiện đồng thời nhiều dự án lớn.

Để thực hiện hoàn thành kế hoạch đầu tư công năm 2025, thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công nhằm góp phần phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội, UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ban, ngành, địa phương cần quyết liệt, tập trung thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp, cụ thể:

Sở Nông nghiệp và Môi trường phối hợp chặt chẽ với các đơn vị có liên quan xử lý kịp thời các vướng mắc, khó khăn của các chủ đầu tư liên quan đến quy trình thẩm định giá đất, phương án bồi thường...; chủ động hỗ trợ, hướng dẫn các Phòng Tài nguyên và Môi trường, Trung tâm Phát triển quỹ đất cấp huyện trong quá trình triển khai thực hiện các thủ tục liên quan đến bồi thường, giải phóng mặt bằng.

Sở Tài chính tham mưu cấp thẩm quyền thực hiện điều chỉnh, bổ sung kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 – 2025 và năm 2025 từ các dự án có khả năng không giải ngân hết số vốn được giao sang các dự án mới đã hoàn chỉnh thủ tục đầu tư theo quy định và các dự án có nhu cầu bổ sung vốn để đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án. Tổ chức kiểm tra, đôn đốc các chủ đầu tư khẩn trương thực hiện triển khai dự án, báo cáo UBND tỉnh các vướng mắc (nếu có) và đề xuất giải pháp xử lý, đảm bảo hoàn thành mục tiêu “Đến 30.6.2025 đạt 50%, đến 30.9.2025 đạt 75% và kết thúc kế hoạch năm 2025 đạt 100% kế hoạch đầu tư công được giao”.

Sở Xây dựng chủ trì, phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường, các sở, ngành có liên quan và UBND các huyện, thị xã, thành phố khẩn trương triển khai thực hiện đẩy nhanh tiến độ cấp mỏ, nâng công suất mỏ và tăng cường công tác quản lý, khai thác, vận chuyển khoáng sản là vật liệu xây dựng thông thường phục vụ các dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành GTVT.

UBND các huyện, thị xã, thành phố tăng cường công tác theo dõi, thanh tra, kiểm tra; thực hiện tốt công tác giám sát và đánh giá đầu tư theo Nghị định số 29/2021/NĐ-CP ngày 26.3.2021 nhằm nâng cao hiệu quả đầu tư, ngăn ngừa và khắc phục những hiện tượng tiêu cực như thất thoát, lãng phí, tham nhũng trong đầu tư công. Đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án đã được phân khai vốn, khắc phục tình trạng đầu năm chủ quan thiếu tích cực, dồn vào những tháng cuối năm dẫn đến không hoàn thành kế hoạch vốn được giao.

Các chủ đầu tư cần phối hợp rà soát, kiểm soát chặt chẽ năng lực của các nhà thầu trong quá trình tổ chức lựa chọn nhà thầu và thương thảo ký hợp đồng, đảm bảo đủ số lượng chỉ huy trưởng, kỹ thuật, nhân công phù hợp để thi công các gói thầu, không để xảy ra trường hợp không bố trí đủ nhân lực thực hiện theo đúng kế hoạch yêu cầu, làm ảnh hưởng đến tiến độ dự án. Đôn đốc nhà thầu quyết liệt đẩy nhanh tiến độ thi công trong các tháng đầu năm; hằng tháng so sánh kết quả giải ngân thực tế và cam kết để có biện pháp khắc phục, chấn chỉnh kịp thời; tăng cường công tác giám sát, kiểm tra chất lượng công trình…

Bài, ảnh: Hoàng Yến- Nhi Trần
Thiết kế: Ngọc Trâm