Dự án cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh - Mộc Bài đoạn qua địa phận tỉnh Tây Ninh dài 26,1 km, có trên 2.000 hộ dân bị ảnh hưởng, dự kiến có 330 hộ tái định cư.

Luật Đất đai 2024 quy định việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và việc bố trí tái định cư phải được hoàn thành trước khi có quyết định thu hồi đất. Luật cũng quy định khu tái định cư phải hoàn thiện các điều kiện về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội đồng bộ theo quy hoạch chi tiết được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt; đồng thời phải phù hợp với truyền thống văn hoá, phong tục tập quán của cộng đồng dân cư nơi có đất thu hồi.

Đây cũng là mong muốn của người dân bị ảnh hưởng bởi dự án, đặc biệt là những hộ thuộc diện bị giải toả nhà ở. Ông Trần Hùng Khương (phường An Tịnh, thị xã Trảng Bàng) cho biết: “Mảnh đất của gia đình tôi từ đời ông, đời cha tôi để lại, ở ổn định từ sau giải phóng tới nay. Khi Nhà nước thu hồi đất để làm dự án đường cao tốc hiện đại, lưu thông thuận tiện, dân chúng tôi rất mừng và ủng hộ chủ trương. Đến nay, việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đang được Thị xã xây dựng dự thảo phương án theo các quy định, chính sách của Nhà nước, của tỉnh để người dân có vốn liếng xây cất lại nhà cửa. Chúng tôi cũng rất mong Nhà nước quan tâm hỗ trợ những hộ bị giải toả nhà, đất thổ cư, tạo điều kiện được tái định cư hoặc có thể tự mua một mảnh đất khác xây dựng nhà. Chúng tôi cũng mong sớm được chi trả tiền bồi thường để bàn giao mặt bằng, di dời đến nơi mới ổn định cuộc sống và dự án thì được thi công đúng tiến độ”.

Thực hiện kết luận của Ban Chỉ đạo bồi thường, GPMB các dự án, công trình trọng điểm trên địa bàn tỉnh, lãnh đạo UBND tỉnh có nhiều cuộc làm việc và chỉ đạo trực tiếp UBND các địa phương Trảng Bàng, Gò Dầu, Bến Cầu khẩn trương rà soát hạ tầng các khu tái định cư và nhu cầu tái định cư của hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án cao tốc.

Đến nay, các khu tái định cư trên địa bàn thị xã Trảng Bàng và huyện Gò Dầu đang hình thành. Chủ đầu tư dự án sát sao cùng nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thi công, trong đó ưu tiên hoàn thành trước những khu vực dự kiến bố trí tái định cư dự án cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh – Mộc Bài. Hạ tầng khu tái định cư tại hai địa phương này đều được đầu tư hoàn chỉnh, đồng bộ với hệ thống đường giao thông, vỉa hè, cây xanh, điện, cấp - thoát nước…

Riêng huyện Bến Cầu, ngày 22.1.2025, UBND huyện ban hành quyết định phê duyệt đồ án quy hoạch chi tiết 1/500 khu tái định cư huyện tại kênh Đìa Xù. Dự kiến số nền của khu tái định cư trên tổng diện tích đất hơn 58.000 m², bố trí 244 nền, bảo đảm bố trí tái định cư cho dự án cao tốc và các dự án khác. Hiện nay, các cơ quan chuyên môn của huyện đã tiến hành cắm mốc và hoàn chỉnh các nội dung về hồ sơ đo đạc, phân lô, cắm mốc theo quy hoạch chi tiết và gửi đề nghị Sở Nông nghiệp và Môi trường ban hành biên bản nghiệm thu sản phẩm phân lô, cắm mốc. Trên cơ sở đó để huyện ban hành phương án tái định cư.

Khoản 7 Điều 111 luật Đất đai 2024 quy định “có cơ chế thưởng đối với người có đất thu hồi bàn giao mặt bằng trước thời hạn theo quy định của UBND cấp tỉnh”.

Để cụ thể hoá quy định của luật, Quyết định số 31/2024/QĐ-UBND ngày 27.9.2024 của UBND tỉnh Tây Ninh ban hành quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất áp dụng trên địa bàn tỉnh Tây Ninh có quy định về cơ chế thưởng đối với người có đất thu hồi bàn giao mặt bằng trước thời hạn.

“Người có đất ở bị thu hồi theo quy định tại khoản 7 Điều 11 của Luật Đất đai mà đồng ý với phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư do đơn vị, tổ chức thực hiện nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư niêm yết công khai theo trình tự, thủ tục quy định tại điểm a khoản 3 Điều 87 của Luật Đất đai và thực hiện bàn giao mặt bằng trên thực địa cho cơ quan có thẩm quyền trong thời gian tối đa 30 ngày kể từ ngày nhận quyết định thu hồi đất của UBND cấp huyện thì được thưởng bằng tiền. Mức thưởng là 15.000.000 đồng/trường hợp (thưởng một lần). Kinh phí thưởng tiến độ GPMB từ nguồn kinh phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư dự án”- Quyết định số 31/2024/QĐ-UBND nêu.

Ông Phạm Văn Còn- Phó Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất thị xã Trảng Bàng cho biết: “Thực hiện Quyết định 31 của UBND tỉnh, thị xã Trảng Bàng đã áp dụng chính sách thưởng đối với 15 hộ dân có đất thu hồi bàn giao mặt bằng trước thời hạn khi thực hiện GPMB dự án đường Hồ Chí Minh đoạn qua địa bàn Thị xã. Mức thưởng là 15 triệu đồng/hộ. Đối với dự án cao tốc thì hiện nay UBND tỉnh chưa có văn bản chỉ đạo cụ thể nên Trung tâm chưa đưa thông tin này đến người dân”.

Theo ông Còn, chính sách thưởng này là rất cần thiết, nhằm khuyến khích người dân chủ động bàn giao mặt bằng sớm, góp phần đẩy nhanh tiến độ công tác GPMB dự án. Hiện nay đối với dự án cao tốc, tính riêng trên địa bàn thị xã Trảng Bàng có khoảng 290 hộ dân bị ảnh hưởng về nhà ở, nên có chính sách này để khuyến khích người dân sớm di dời nhà cửa, bàn giao mặt bằng cho dự án.

Về tiến độ thực hiện công tác GPMB dự án cao tốc, đến thời điểm cuối tháng 5.2025, các địa phương nơi dự án cao tốc đi qua thực hiện niêm yết và lấy ý kiến hộ dân bị ảnh hưởng về dự thảo phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để tổng hợp, phân loại, thực hiện các công việc tiếp theo trước khi trình cấp thẩm quyền phê duyệt phương án và quyết định thu hồi đất. Để kịp tiến độ phê duyệt phương án và ra quyết định thu hồi đất trước ngày 15.6.2025 theo chỉ đạo của tỉnh, đây là giai đoạn cần sự vào cuộc quyết liệt của hệ thống chính trị trong công tác tuyên truyền, vận động, đối thoại với các hộ dân để đi đến sự thống nhất, đồng thuận về phương án.

Ông Trần Minh Tâm- Phó Chủ tịch UBND thị xã Trảng Bàng cho biết, được sự quan tâm lãnh đạo của Tỉnh uỷ, UBND tỉnh, Ban Chỉ đạo bồi thường GPMB Thị xã đã có kế hoạch cụ thể tuyên truyền, vận động người dân để tạo sự đồng thuận bàn giao mặt bằng dự án cao tốc. Sau thời gian niêm yết dự thảo phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, các ngành chức năng của Thị xã sẽ rà soát, kiểm kê lại các vấn đề người dân còn băn khoăn, thắc mắc để bảo đảm các số liệu đầy đủ, chính xác trước khi trình cấp thẩm quyền phê duyệt. Thị xã và các phường nơi có dự án cao tốc đi qua cũng thành lập các tổ tuyên truyền, vận động; tổ chức gặp, đối thoại những hộ dân có ý kiến chưa đồng thuận trước khi phê duyệt phương án; giải thích các quy định pháp luật để người dân hiểu, chia sẻ.

“Chúng tôi rất chia sẻ với những khó khăn, mất mát của người dân khi bị thu hồi đất và trân trọng ghi nhận sự đồng lòng ủng hộ của người dân sẵn sàng giao đất, di dời nhà cửa, vật kiến trúc, cây trồng, mồ mả... của gia đình để giao mặt bằng cho dự án. Mong người dân tiếp tục ủng hộ chủ trương, vì sự phát triển của quê hương, cùng chung tay với địa phương thực hiện tốt công tác GPMB, giao đất đúng hạn cho chủ đầu tư để tổ chức thi công, sớm đưa công trình vào khai thác sử dụng. Đây là dự án rất quan trọng, dự án trọng điểm của quốc gia, của tỉnh để tạo động lực phát triển cho đất nước, cho tỉnh và địa phương mình trong tương lai” - Phó Chủ tịch UBND thị xã Trảng Bàng Trần Minh Tâm nói.

Bài, ảnh: Phương Thuý
Thiết kế: Ngọc Trâm