Ra đời trong chiến tranh, Sư đoàn 5 (Quân khu 7) là một trong hai đơn vị chủ lực thành lập trên chiến trường miền Đông Nam bộ. Giai đoạn kháng chiến chống Mỹ và chiến đấu bảo vệ biên giới Tây Nam, thực hiện nghĩa vụ quốc tế trên đất bạn Campuchia, Sư đoàn lập nhiều chiến công hiển hách với những trận đánh đi vào lịch sử. Với sự cống hiến của hơn 34.000 anh hùng liệt sĩ hy sinh để giành độc lập, thống nhất Tổ quốc, Sư đoàn 5 đã xây đắp nên truyền thống 17 chữ vàng “Đoàn kết trung dũng, cơ động linh hoạt, tự lực, tự cường, đánh thắng mọi kẻ thù”. Trong thời bình, cán bộ, chỉ huy Sư đoàn cùng các chiến sĩ luôn nỗ lực rèn luyện, nâng cao tinh thần sẵn sàng chiến đấu, bảo vệ bình yên cho nhân dân.

Với vai trò là lá chắn thép bảo vệ vùng biên giới Tây Nam của Tổ quốc, Đảng uỷ, chỉ huy Sư đoàn 5 luôn xác định phải tích cực đổi mới, nâng cao chất lượng huấn luyện, coi đó là nhiệm vụ chính trị xuyên suốt mọi hoạt động, nâng cao trình độ, khả năng sẵn sàng chiến đấu và sức mạnh chiến đấu của đơn vị.

Chiến sĩ tham gia huấn luyện võ thuật

Chiến sĩ tham gia huấn luyện võ thuật

Để bảo đảm công tác huấn luyện đạt hiệu quả, Sư đoàn tập trung thực hiện tốt 3 thực chất (dạy thực chất, học thực chất, kiểm tra, đánh giá kết quả thực chất); thành lập tổ kiểm tra công tác huấn luyện, kiểm tra chéo giữa các đơn vị để học tập kinh nghiệm lẫn nhau, kịp thời chấn chỉnh hạn chế, khuyết điểm. Trong thực hành huấn luyện, Sư đoàn thực hiện tốt phương châm “cơ bản, thiết thực, vững chắc” coi trọng huấn luyện đồng bộ và chuyên sâu cho mọi đối tượng, sát thực tế chiến đấu và gắn với đặc điểm địa bàn

Chiến sĩ Sư đoàn 5 huấn luyện điều lệnh có súng

Chiến sĩ Sư đoàn 5 huấn luyện điều lệnh có súng

Huấn luyện điều lệnh đội ngũ tay không  ở Sư đoàn 5

Huấn luyện điều lệnh đội ngũ tay không ở Sư đoàn 5

Xác định huấn luyện chiến sĩ mới là nhiệm vụ quan trọng, Đảng uỷ, Chỉ huy Sư đoàn tập trung quán triệt, triển khai nhiệm vụ chặt chẽ, cụ thể đến cán bộ, chiến sĩ của đơn vị bảo đảm thực hiện tốt kế hoạch đề ra. Đơn vị chủ động nắm chắc lý lịch chính trị, hoàn cảnh gia đình của từng quân nhân, kịp thời nắm bắt tâm tư, nguyện vọng chiến sĩ mới; hướng dẫn, động viên tham gia hoạt động tập thể, giúp các em thêm tự tin, hăng hái trong thực hiện nhiệm vụ.

Trước khi tiếp nhận chiến sĩ mới, Đảng uỷ, Chỉ huy Sư đoàn chỉ đạo chuẩn bị chu đáo công tác phục vụ huấn luyện. Với tinh thần quyết tâm khắc phục khó khăn, đơn vị bảo đảm mọi mặt công tác phục vụ huấn luyện gồm: tập huấn cho cán bộ quản lý, trực tiếp huấn luyện chiến sĩ mới, tập trung vào các nội dung huấn luyện, xây dựng kế hoạch khoa học; củng cố hệ thống thao trường, bãi tập, nơi ăn ở, học tập, sinh hoạt chu đáo; làm mới, bổ sung mô hình học cụ, giáo án bài giảng, bảo đảm tốt nhất cơ sở vật chất cho quá trình huấn luyện. Sư đoàn còn bảo đảm tốt công tác hậu cần, giữ an toàn vệ sinh thực phẩm, nâng cao chất lượng bữa ăn cho bộ đội, nhất là rau xanh, thịt cá từ hoạt động tăng gia sản xuất của đơn vị.

Cán bộ tiểu đội, trung đội, đại đội luôn gương mẫu đi đầu trong mọi công việc, trên tinh thần “lấy tình thương, trách nhiệm làm chuẩn mực, hiệu quả huấn luyện làm thước đo” và đề cao giáo dục bộ đội thông qua những việc làm cụ thể, kiên quyết đấu tranh, xử lý những hành vi không phù hợp, tạo môi trường kỷ luật, thân thiện để chiến sĩ mới yên tâm hoàn thành tốt nhiệm vụ.

Huấn luyện chuyên ngành trinh sát có cường độ cao với những bài tập phức tạp, dễ mất an toàn, đòi hỏi mỗi chiến sĩ phải nắm chắc kỹ thuật, có tâm lý, bản lĩnh vững vàng, dũng cảm. Để nâng cao chất lượng huấn luyện tại đơn vị, ngành Trinh sát Sư đoàn 5 đề ra nhiều biện pháp, trong đó chú trọng những nội dung đặc biệt khó, nhờ đó kết quả huấn luyện hằng năm luôn bảo đảm, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của cấp trên giao.

Tại một buổi huấn luyện chuyên ngành kỹ thuật đánh bắt địch, sau tín hiệu hiệp đồng của Phân đội trưởng Phân đội 1 (Đại đội 20 Trinh sát, Phòng Tham mưu, Sư đoàn 5), binh nhất Nguyễn Minh Khang cùng đồng đội dùng sức bật, thả người vào khoảng không gian để thực hiện kỹ thuật bay qua vòng lửa.

Phân đội Trinh sát Sư đoàn 5 huấn luyện võ thuật bay qua vòng lửa

Phân đội Trinh sát Sư đoàn 5 huấn luyện võ thuật bay qua vòng lửa

Sau khi tiếp đất hoàn thành nhiệm vụ, binh nhất Nguyễn Minh Khang nói: “Để thực hiện được bài tập vừa rồi, chúng tôi phải kết hợp nhuần nhuyễn hàng loạt kỹ năng từ sức bật cao của hai chân, kỹ thuật tiếp đất của hai cánh tay đến cuộn người khi qua vòng lửa và tiếp đất”. Theo Minh Khang, để thực hiện đúng kỹ thuật các bài tập của chuyên ngành trinh sát, yếu tố đầu tiên là tâm lý phải vững vàng, có sức khoẻ. Anh cùng đồng đội từng cảm thấy lo lắng, thậm chí run chân tay, toát mồ hôi và không tin bản thân có thể hoàn thành nội dung huấn luyện.

Thấu hiểu tâm lý của các chiến sĩ trẻ, Thượng uý Cao Trần Vũ- Phân đội trưởng Phân đội 1 cho biết: “Trước mỗi buổi tập, chúng tôi thường chia sẻ về khó khăn của mình khi bắt đầu luyện tập nội dung mới và biện pháp để vượt qua. Sau giờ tập, nếu có chiến sĩ bị sây sát, chấn thương nhẹ, chúng tôi giúp họ sát trùng, chăm sóc vết thương tạo sự gần gũi, tiếp thêm động lực vượt qua khó khăn trong huấn luyện chuyên ngành”.

Tại Trung đoàn 5, Sư đoàn 5, nhằm tạo sự thống nhất trong nhận thức và hành động, cấp uỷ, chỉ huy các cấp trong toàn đơn vị quán triệt đến 100% cán bộ, đoàn viên nắm chắc chỉ thị, quy định về công tác sẵn sàng chiến đấu, thực hiện tốt nền nếp chế độ canh trực và luyện tập phương án sẵn sàng chiến đấu gắn với phong trào thi đua, nâng cao khả năng cơ động của đơn vị. Đoàn viên, thanh niên xung kích thực hiện khâu đột phá nâng cao chất lượng huấn luyện với nhiều mô hình hiệu quả như: “Chi đoàn huấn luyện giỏi, sẵn sàng chiến đấu cao”, “Giờ học thanh niên tự quản”, “Đôi bạn học tập”…

Tại bãi tập, dù mặt trời đứng bóng nhưng Thượng uý Trịnh Công Minh- Trung đội trưởng Trung đội 8, Tiểu đoàn 4, Trung đoàn 5 vẫn miệt mài hướng dẫn Trung sĩ Nguyễn Văn Nam- Tiểu đội trưởng Tiểu đội 6, Trung đội 8 làm mẫu động tác lê và xuống hào cho các chiến sĩ xem, học tập. Sau buổi tập, Trung sĩ Nam nói: “Mọi người trong tiểu đội đến từ nhiều địa phương, có trình độ văn hoá khác nhau nên quá trình huấn luyện gặp nhiều khó khăn. Nhờ sự hướng dẫn, chỉ bảo nhiệt tình của Trung đội trưởng, chúng tôi đã có những tiến bộ vượt bậc”.

Không chỉ ở Trung đội 8, Tiểu đoàn 4 mà trong từng cơ quan, đơn vị của Trung đoàn 5, tinh thần “xung kích, luyện rèn, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” luôn được đoàn viên, thanh niên tích cực hưởng ứng. Từ đó, nội dung, chương trình, thời gian huấn luyện đạt từ 99% trở lên, kết quả kiểm tra 100% đạt yêu cầu, có 80% - 84,7% khá, giỏi trở lên; tham gia các cuộc diễn tập đều đạt giỏi về kỹ thuật, khá về chiến thuật, an toàn tuyệt đối; tham gia hội thi, hội thao các cấp đạt nhiều thành tích cao.

Việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong các hoạt động, đặc biệt là công tác huấn luyện, diễn tập có ý nghĩa quan trọng và cấp thiết. Trung tá Lê Huy Sơn - Trưởng Ban Thông tin, Phòng Tham mưu, Sư đoàn 5 cho biết: “Chúng tôi luôn trăn trở những giải pháp để bảo đảm thông tin liên lạc kịp thời, vững chắc cho lãnh đạo chỉ huy các cấp; đồng thời phải vươn lên làm chủ trang bị khí tài mới, đẩy mạnh ứng dụng thành tựu khoa học kỹ thuật vào quản lý chỉ huy đơn vị, nhất là huấn luyện, diễn tập đối với đơn vị đủ quân sẵn sàng chiến đấu. Ban Thông tin đề xuất, triển khai mô hình ứng dụng công nghệ thông tin trong điều hành huấn luyện, diễn tập, qua đó đạt nhiều kết quả thiết thực”.

Để ứng dụng hiệu quả công nghệ thông tin vào công tác huấn luyện, đơn vị triển khai hệ thống camera theo dõi tại thao trường, trường bắn của Sư đoàn giúp kiểm tra, thống kê chính xác kết quả bài bắn, kết quả kiểm tra 3 tiếng nổ của các đơn vị. Với những nội dung mới, khó, chỉ huy các cấp trích xuất camera sử dụng dữ liệu hình ảnh, động tác mẫu chuẩn xác để trình chiếu cho bộ đội học hỏi, nghiên cứu trước khi bước vào huấn luyện. Đối với nội dung diễn tập, chỉ huy cơ quan, đơn vị sử dụng thiết bị camera truyền hình bố trí thành các điểm cầu tại vị trí trú quân của đơn vị, kết hợp với các phương tiện thông tin truyền thống. Chỉ huy các cấp kịp thời truyền đạt mệnh lệnh chuyển trạng thái sẵn sàng chiến đấu đến cơ quan, đơn vị cấp dưới, có thể theo dõi toàn bộ hành động (cả hình ảnh và âm thanh) của cấp dưới ở nhiều vị trí khác nhau qua màn hình trung tâm.

Sư đoàn 5 diễn tập chỉ huy cơ quan 1 bên 2 cấp trên bản đồ và ngoài thực địa

Sư đoàn 5 diễn tập chỉ huy cơ quan 1 bên 2 cấp trên bản đồ và ngoài thực địa

Trong tham mưu tác chiến, cán bộ thực hiện theo phương pháp tuần tự hoặc song song nhưng vẫn theo dõi được hành động cụ thể của các bộ phận. Một số cơ quan, đơn vị có thể kết hợp báo cáo bằng lời nói với hành động tác nghiệp trên bản đồ 3D hoặc kết hợp với video clip làm trực quan hành động trong diễn tập. Khi diễn tập bắn đạn thật, toàn bộ hành động thực tế của đơn vị trên các hướng, mũi chiến đấu đều được camera truyền hình trực tiếp về cho Ban Chỉ đạo và khu vực điều hành diễn tập; phục vụ người chỉ huy nắm chắc hành động của bộ đội, hiệp đồng chặt chẽ giữa các bộ phận, thời cơ ra lệnh nổ súng, bảo đảm an toàn tuyệt đối cuộc diễn tập. Từ những hiệu quả thiết thực khi triển khai mô hình trong huấn luyện, đơn vị đã nhân rộng và phát triển thành hệ thống truyền hình ứng dụng trong toàn Sư đoàn.

Ngoài ra, toàn bộ hệ thống và các thiết bị đầu cuối đều được kết nối với mạng truyền số liệu quân sự, thiết bị kết nối bảo đảm an toàn, bí mật; không có kết nối với mạng internet bên ngoài, đáp ứng đầy đủ yêu cầu và quy định bảo đảm an toàn thông tin, an ninh mạng của Bộ Quốc phòng. Kết quả triển khai được Thủ trưởng chỉ huy Sư đoàn, Thủ trưởng Quân khu đánh giá cao.

Trung tá Lê Huy Sơn nhấn mạnh: “Sau thời gian thực hiện, chúng tôi rút ra một số kinh nghiệm: phải chủ động trong công tác, không ngại khó ngại khổ; vươn lên làm chủ trang bị khí tài mới, vận dụng thành tựu khoa học, mô hình, cách làm hay vào thực tiễn nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị. Thời gian tới, lực lượng Thông tin tiếp tục chủ động trong tham mưu đề xuất, triển khai Đề án xây dựng Sư đoàn 5 là đơn vị điểm về chuyển đổi số đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 của Quân khu”.

Năm 2023, Sư đoàn 5 được Bộ Quốc phòng chọn xây dựng đơn vị điểm về huấn luyện điều lệnh, xây dựng chính quy, quản lý kỷ luật. Sau thời gian triển khai, nhận thức, tư duy của cán bộ, chiến sĩ có nhiều chuyển biến tích cực, kết quả huấn luyện điều lệnh đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Chất lượng điều lệnh đội ngũ cá nhân và tập thể tiến bộ rõ rệt.

Với chức năng, nhiệm vụ duy trì điều lệnh, kiểm soát, đóng quân canh phòng bảo đảm an toàn cho Sư đoàn trong mọi hoạt động, Đại đội 23 Vệ binh, Phòng Tham mưu, Sư đoàn 5 có nhiều biện pháp để thực hiện nhiệm vụ chính trị, trọng tâm là huấn luyện điều lệnh, tuần tra canh gác sẵn sàng chiến đấu, kiểm tra duy trì điều lệnh toàn Sư đoàn.

Thượng uý Ngô Văn Hiếu- Đại đội trưởng Đại đội 23 Vệ binh cho biết: “Đơn vị thực hiện đúng chỉ lệnh công tác quân sự của Tổng Tham mưu trưởng, mệnh lệnh huấn luyện của Quân đoàn và Sư đoàn; bám sát phương châm “cơ bản, thiết thực, vững chắc”, làm tốt công tác chuẩn bị và thực hành huấn luyện. Đặc biệt chú trọng kết hợp huấn luyện với tổ chức luyện tập các phương án tác chiến. Chỉ huy đơn vị xây dựng kế hoạch tuần tra, canh gác các vị trí mục tiêu hằng tuần, chất lượng mọi mặt được nâng lên”.

Cán bộ, chiến sĩ Sư đoàn 5 huấn luyện  bơi bao gói

Cán bộ, chiến sĩ Sư đoàn 5 huấn luyện bơi bao gói

Phân đội Bộ binh Tiểu đoàn 4,  Trung đoàn 5 thực hành huấn luyện

Phân đội Bộ binh Tiểu đoàn 4, Trung đoàn 5 thực hành huấn luyện

Đi đôi với đổi mới nội dung, Đại đội 23 Vệ binh thực hiện tốt việc phát huy dân chủ, kết hợp đổi mới phương pháp tổ chức huấn luyện và phương pháp truyền đạt theo hướng lấy người học làm trung tâm, coi trọng huấn luyện thuần thục kỹ năng thực hành, thao tác xử lý tình huống. Khi thực hành huấn luyện, đơn vị bám sát phương châm “cơ bản, thiết thực, vững chắc”, vận dụng tốt 3 quan điểm, 8 nguyên tắc và 6 mối kết hợp trong huấn luyện; chấp hành nghiêm kỷ luật, tuân thủ chặt chẽ quy trình, quy tắc sử dụng các loại vũ khí, trang bị hoá học đúng yêu cầu của huấn luyện cơ bản, cả trong huấn luyện kỹ thuật và chiến thuật.

Đại tá Nguyễn Hải Nam- Sư đoàn trưởng Sư đoàn 5 cho biết, những năm qua, Sư đoàn luôn nhận được sự quan tâm của Quân uỷ Trung ương, Bộ Quốc phòng, thủ trưởng Bộ Tư lệnh Quân khu, sự giúp đỡ của các cơ quan Quân khu, đơn vị bạn và cấp uỷ chính quyền địa phương, đơn vị kết nghĩa trong thực hiện nhiệm vụ. Chất lượng, trình độ huấn luyện, khả năng sẵn sàng chiến đấu, xây dựng chính quy, quản lý kỷ luật không ngừng nâng lên.

Sư đoàn huấn luyện cho 100% cán bộ, chiến sĩ làm chủ vũ khí, trang bị kỹ thuật hiện có, vũ khí trang bị mới, ứng dụng công nghệ thông tin vào điều hành huấn luyện và diễn tập. Đơn vị đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn thực hiện có hiệu quả cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”. Sư đoàn có nhiều năm liền đạt Đơn vị huấn luyện giỏi, vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu”, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị trọng tâm, đạt thành tích cao trong các hội thi, hội thao do Quân khu, Bộ Quốc phòng tổ chức, là đơn vị dẫn đầu khối thi đua Sư đoàn - nhà trường của lực lượng vũ trang Quân khu.

Chấp hành mệnh lệnh huấn luyện chiến đấu của Tư lệnh Quân khu 7, thời gian tới, Sư đoàn tiếp tục tổ chức huấn luyện theo phương châm “Cơ bản, thiết thực, vững chắc”, làm tốt “3 thực chất” trong huấn luyện; coi trọng huấn luyện đồng bộ và chuyên sâu, đổi mới tổ chức, phương pháp, lấy huấn luyện, rèn luyện cán bộ chỉ huy và cơ quan là trọng tâm.