Phía bên kia biên giới, những dãy nhà nghỉ, casino, cơ sở massage, khách sạn mọc lên san sát và hoạt động nhộn nhịp. Không ít trong số đó là nơi diễn ra hoạt động mại dâm công khai, mà người bán dâm là công dân Việt Nam. Trong số họ, có người tự nguyện đi làm, nhưng cũng không ít trường hợp bị lừa gạt, dụ dỗ, thậm chí bị cưỡng ép. Có người từng nuôi hy vọng đổi đời, nhưng đổi lại là nỗi ám ảnh và tổn thương. “Tôi từng làm việc trong một sòng bài gần biên giới, ban đầu chỉ là phụ dọn dẹp, sau đó bị ép tiếp khách, rồi bị giữ lại không cho về. Khi trốn được và trở về, tôi không dám nói với ai, sợ bị kỳ thị”, chị N.P.T (23 tuổi, ngụ Nhơn Trạch, Đồng Nai) nghẹn ngào chia sẻ khi được Trung tâm Bảo trợ xã hội và Điều dưỡng người có công tỉnh Tây Ninh hỗ trợ trở về quê hương.

Câu chuyện của chị T chỉ là một trong hàng chục trường hợp từng phải chịu đựng bị lừa gạt, cưỡng ép làm việc bên kia biên giới. Họ, đa phần là phụ nữ và trẻ em, trở thành những nạn nhân dễ bị tổn thương nhất bởi sự thiếu hiểu biết, bởi cái nghèo, bởi mong muốn đổi đời cháy bỏng mà thiếu chỗ dựa an toàn. Trước thực trạng đó, Tây Ninh xác định công tác phòng, chống mua bán người là nhiệm vụ trọng tâm, cấp thiết nhằm bảo vệ an sinh xã hội, giữ gìn an ninh biên giới. Ngày 22.3.2024, HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết số 70/2024/NQ-HĐND quy định một số nội dung, mức chi hỗ trợ nạn nhân và công tác hỗ trợ nạn nhân bị mua bán trên địa bàn tỉnh Tây Ninh; các khoản hỗ trợ thiết thực bao gồm: hỗ trợ nhu cầu thiết yếu, chi phí y tế, đi lại, học văn hoá, học nghề, trợ cấp khó khăn ban đầu và kinh phí xác minh, tiếp nhận, bảo vệ nạn nhân. Đối tượng áp dụng gồm nạn nhân đã xác minh, người đang chờ xác minh, trẻ vị thành niên đi cùng và các đơn vị thực hiện nhiệm vụ hỗ trợ. Kinh phí thực hiện được bố trí từ ngân sách tỉnh và các nguồn lồng ghép hợp pháp khác, với phương châm không để nạn nhân bị bỏ lại phía sau.

Ban Tổ chức trao giải cho các đội xuất sắc tại Hội thi tuyên truyền viên giỏi về phòng, chống mại dâm năm 2024 do Hội LHPN tỉnh tổ chức

Cùng với chính sách hỗ trợ, công tác truyền thông được triển khai mạnh mẽ. Các nội dung tuyên truyền được thiết kế dễ hiểu, gần gũi, tập trung vào nhóm có nguy cơ cao như phụ nữ, thanh thiếu niên, học sinh và cư dân vùng biên giới. Trong năm 2024, nhân dịp cao điểm tuyên truyền Ngày toàn dân phòng, chống mua bán người (30.7), tỉnh tổ chức treo 165 băng-rôn, phát hành 6.000 quạt nhựa in thông điệp truyền thông, tổ chức tuyên truyền trực tiếp tại 10 trường học với hơn 1.000 học sinh tham dự, tổng kinh phí trên 46 triệu đồng.

Hệ thống truyền thanh cơ sở cũng được tăng cường, truyền thông thường xuyên đến từng khu dân cư, tập trung vào việc nhận diện thủ đoạn phạm tội, kỹ năng phòng tránh, khuyến khích người dân tố giác hành vi vi phạm và phổ biến rộng rãi số điện thoại đường dây nóng quốc gia 111 để tiếp nhận thông tin và hỗ trợ kịp thời. Từ năm 2024 đến tháng 5.2025, Trung tâm Bảo trợ xã hội và Điều dưỡng người có công tỉnh tiếp nhận 44 trường hợp là nạn nhân hoặc nghi là nạn nhân của mua bán người từ Campuchia trở về. Mỗi trường hợp đều được chăm sóc y tế, hỗ trợ tâm lý, bố trí nơi ở tạm thời và hỗ trợ các chi phí thiết yếu. Sau khi ổn định sức khoẻ và tâm lý, họ được chuyển tuyến về địa phương cư trú theo đúng quy định, bảo đảm quyền lợi và tính nhân văn trong quá trình hỗ trợ.

Nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực thực hiện công tác hỗ trợ nạn nhân, tỉnh đã tổ chức lớp tập huấn chuyên sâu cho hơn 100 cán bộ tại các địa phương, với tổng kinh phí trên 22 triệu đồng. Nội dung tập huấn tập trung vào kỹ năng nhận diện nạn nhân, quy trình tiếp nhận - chuyển tuyến - hỗ trợ - tái hoà nhập, đồng thời cung cấp phương pháp xử lý các tình huống đặc biệt về tâm lý xã hội; những tình huống thực tế, các phương pháp tiếp cận nhân văn, xử lý tâm lý. Chị Trịnh Ngọc Châu, công chức phụ trách Văn hoá - Xã hội xã Phước Minh, huyện Dương Minh Châu cho biết: “Làm việc với nạn nhân, điều quan trọng nhất là sự thấu cảm. Chỉ khi mình đặt mình vào vị trí họ mới hiểu cần giúp họ như thế nào”.

Học sinh chăm chú lắng nghe báo cáo viên Phòng Cảnh sát hình sự, Công an tỉnh tuyên truyền về phòng, chống mua bán người

Công tác phòng, chống mua bán người cũng được lồng ghép vào các chương trình an sinh xã hội như giảm nghèo bền vững; hỗ trợ việc làm; đào tạo nghề cho lao động nông thôn; phòng, chống HIV/AIDS; phòng, chống tội phạm…. “Chúng tôi lồng ghép tuyên truyền vào các buổi sinh hoạt tổ hội phụ nữ, tư vấn nghề nghiệp, vừa chia sẻ câu chuyện thực tế của những chị em từng bị lừa đưa qua biên giới bán vào các ổ mại dâm để cảnh tỉnh lẫn nhau”, chị Mã Thị Kim Tiền, cán bộ Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) xã Bến Củi, huyện Dương Minh Châu cho biết.

Hoạt động kiểm tra, giám sát cũng được tăng cường nhằm ngăn chặn từ gốc các nguy cơ phát sinh tội phạm. Trong năm 2024, Đội kiểm tra liên ngành Văn hoá - Xã hội đã tiến hành 15 cuộc kiểm tra với 33 lượt cơ sở kinh doanh dịch vụ có nguy cơ phát sinh tệ nạn mại dâm hoặc mua bán người, gồm 13 cơ sở karaoke, 6 cơ sở lưu trú, 1 cơ sở massage và 13 cơ sở biểu diễn nghệ thuật. Qua kiểm tra, một số vi phạm đã được phát hiện và xử lý kịp thời, góp phần đảm bảo môi trường kinh doanh lành mạnh, đúng pháp luật.

Năm 2025, tỉnh tiếp tục đặt trọng tâm thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ của Chương trình phòng, chống mua bán người giai đoạn 2021-2025. Các cơ quan chức năng sẽ tổ chức thêm lớp tập huấn cho cán bộ cơ sở, mở rộng phạm vi tuyên truyền đến các khu vực có nguy cơ cao như khu công nghiệp, trường học, xã biên giới. Đặc biệt, các hoạt động hỗ trợ y tế, tâm lý, pháp lý và kết nối sinh kế sẽ được triển khai sát thực tế hơn, giúp nạn nhân nhanh chóng ổn định cuộc sống, tránh tái rơi vào hoàn cảnh cũ.

Hiệu quả của công tác phòng, chống mua bán người không chỉ đo bằng số lớp tập huấn, số băng-rôn tuyên truyền hay các chỉ tiêu hành chính, mà đo bằng khả năng giúp những người từng là nạn nhân có thể đứng dậy, tự tin sống một cuộc đời mới, không còn bị đe doạ hay tổn thương. Để đạt được điều đó, ngoài nỗ lực của lực lượng chuyên trách, rất cần sự chung tay của chính quyền cơ sở, các tổ chức đoàn thể và toàn thể cộng đồng. Khi mỗi người dân đều hiểu, đồng cảm và sẵn sàng hỗ trợ, không kỳ thị, không xa lánh, hành trình tái hoà nhập của nạn nhân sẽ dễ dàng hơn. Chỉ khi đó, công tác phòng, chống mua bán người gắn với mại dâm mới thực sự bền vững, đi vào chiều sâu và mỗi người dân đều là một “lá chắn mềm” bảo vệ cộng đồng khỏi những bàn tay tội phạm tàn nhẫn.

Bài, ảnh: LAM GIANG
Thiết kế: Ngọc Trâm