Các nghị sĩ quốc hội Afghanistan đã bắt đầu châm ngòi cho “một cuộc chiến” mới với Tổng thống Hamid Karzai khi bác bỏ 70% số ứng viên do ông đề xuất để thành lập chính phủ mới.

Cuộc bỏ phiếu thông qua danh sách nội các của ông Hamid Karzai diễn ra hôm 2.1 trong bầu không khí khá nặng nề. Trong bảng danh sách 24 ứng viên này, có 12 Bộ trưởng từ nhiệm kỳ trước được giữ lại. Mỹ và phương Tây từng có lần ẩn ý khen ngợi sự lựa chọn của ông Karzai. Tuy nhiên, đối với các nghị sĩ quốc hội Afghanistan, chỉ có 7 ứng viên là xứng đáng.

Trong 17 ứng viên bị quốc hội “gạch bỏ”, có Bộ trưởng Năng lượng và Cấp nước Ismail Khan. Ông Khan từng có những “thành tích” không mấy tốt đẹp khi là một lãnh chúa ở tỉnh Herat trong cuộc nội chiến những năm 1990 và hiện vẫn duy trì quyền lực của mình ở khu vực này. Nhiều nghị sĩ cho rằng, sở dĩ Tổng thống Karzai muốn giữ ông Khan lại nhằm “trả ơn” cho việc vị lãnh chúa này chấp nhận hợp tác và ủng hộ ông Karzai trong nhiều năm qua.

Nhiều ứng viên khác do ông Karzai đề cử bị gạch bỏ cũng vì nguyên nhân trên hoặc vì “lợi ích chính trị, kinh tế” hay quyền lợi của bộ tộc Pashtun chiếm đa số.

Một nữ nghị sĩ tham gia cuộc bỏ phiếu ngày 2.1.2010. Tuy nhiên, tên của Bộ trưởng các vấn đề phụ nữ, bà Husan Bano Ghazanfar, lại bị gạch bỏ - Ảnh: Getty

Tuy nhiên, đối với ông Karzai, “đau" nhất lại là trường hợp nữ Bộ trưởng duy nhất trong chính phủ, bà Husan Bano Ghazanfar. Trước khi đề xuất các ứng viên nội các mới, ông Karzai từng cam kết với cộng đồng quốc tế sẽ gia tăng số lượng phụ nữ giữ trọng trách trong chính phủ quốc gia Hồi giáo vốn có truyền thống trọng nam khinh nữ.

Dù khá sốc trước quyết định của quốc hội, nhưng ông Karzai tuyên bố sẽ nhanh chóng bổ sung ứng viên mới cho 17 vị trí còn trống. Tuy nhiên, quốc hội Afghanistan vẫn chưa ấn định ngày bỏ phiếu thông qua danh sách ứng viên này.

Trong một diễn biến khác, Chủ tịch Uỷ ban bầu cử Afghanistan Ali Najafi thông báo, cuộc bầu cử quốc hội sẽ diễn ra vào ngày 22.5.2010 bất chấp dư luận cộng đồng quốc tế liên tục kêu gọi Afghanistan cải cách hệ thống bầu cử sau những vụ scandal gian lận phiếu trong cuộc bầu cử Tổng thống hồi tháng 8 năm ngoái.

Theo ông Ali Najafi, cuộc bầu cử này sẽ tiêu tốn ít nhất 120 triệu USD, nhưng hiện vẫn còn thiếu khoảng 50 triệu và Afghanistan đang rất cần “lòng hảo tâm” của cộng đồng quốc tế. Các nhà phân tích cho rằng, Afghanistan sẽ khó kiếm được khoản 50 triệu USD vì uy tín của chính quyền Tổng thống Hamid Karzai đối với cộng đồng quốc tế đã sụt giảm nghiêm trọng sau sự kiện tháng 8.2009. Hồi tuần rồi, một phái đoàn nghị sĩ quốc hội Mỹ đã đến Kabul và cảnh báo ông Karzai rằng, nếu Afghanistan vẫn giữ nguyên ý định tổ chức bầu cử quốc hội mà không tiến hành cải cách hệ thống bầu cử, sẽ ảnh hưởng rất lớn đến nguồn viện trợ của Mỹ đối với quốc gia này trong thời gian tới.

Đặng Hoàng Thái

(Theo AP/AFP)