Không như vùng sản xuất bánh tráng phơi sương ở Trảng Bàng, nghề làm bánh tráng ở một số nơi khác trong tỉnh đang tồn tại khá “lặng lẽ”. Có những cái lắc đầu và vẻ mặt buồn buồn khi họ - những người làm nghề tráng bánh thủ công được nghe hỏi về nghề của mình. “Tại không có đất đai, cũng không biết làm gì mới làm nghề này chứ cực lắm”. Hầu hết những phụ nữ này đều đã trên 40 tuổi đời và có hàng chục năm gắn với nghề tráng bánh.

Đến xã Trường Đông, huyện Hoà Thành, chúng tôi nghe kể về thời hoàng kim của nghề  tráng bánh cách nay chưa tới chục năm vốn có nhiều người tráng bánh ở ấp Trường Lưu, Trường Phú. Nhưng nay chỉ còn đếm trên đầu ngón tay vì “tráng bánh tay bây giờ bị máy tráng bánh hất văng hết rồi”, một thợ tráng bánh lớn tuổi nói giọng hóm hỉnh nhưng nghe có phần chua chát. Chị Lê Thị Thuý (41 tuổi, ấp Trường Lưu, Trường Đông) có thâm niên làm nghề tráng bánh đã 20 năm cho biết: Trước đây chị cũng tráng bánh trắng (loại bánh dùng cuốn bía, bì) nhưng mấy năm nay xuất hiện những lò tráng bánh loại này bằng máy. Thế là chị chuyển sang tráng bánh muối vì “không tráng bánh tôi cũng không biết làm gì để sống”.

Nhọc nhằn nghề tráng bánh

Bà Hồ Thị Diệp (ấp Trường Phú) 68 tuổi làm nghề tráng bánh gần 20 năm nay. Hiện tại thu nhập từ nghề tráng bánh là nguồn sống chính của người phụ nữ này. Bà Diệp cho biết chỉ vài năm trước, khi nghề tráng bánh còn “thịnh” thì người tráng bánh được thương lái hỗ trợ vốn trước để mua nguyên liệu. Nhưng từ khi có máy tráng bánh thì những người như bà phải tự lo liệu. Tuy nhiên sau đó, bà Diệp phải chuyển sang tráng bánh muối để tồn tại với nghề.

Nghề tráng bánh khá vất vả nên người làm nghề phải thức từ khoảng 1-2 giờ khuya rồi thì tráng tới tận trưa. Chị Trần Kim Phượng, ngụ xã Long Thành Trung nói: “Coi như là không có thời gian nghỉ ngơi. Làm xong hôm nay lại chuẩn bị cho ngày kế tiếp. Mùa nắng còn đỡ chứ mùa mưa thì còn vất vả hơn”.

Có một điều đáng buồn là hầu hết những phụ nữ này đều nói không biết còn làm được bao lâu nữa, vì nghề vất vả quá. Mặt khác, thu nhập của người tráng bánh ngày càng ít và khó cạnh tranh với bánh tráng bằng máy. Như vậy, nghề thủ công từng một thời giúp nhiều hộ gia đình có việc làm, có thu nhập giờ đã dần đi vào quá khứ.

NGÔ TUYẾT