Rau sam tên
khác: Mã xỉ hiện, phjăc bỉa, slổm ca. Tên khoa học: Portulaca oleracea L.
Theo Đông y:
Rau sam vị chua, tính hàn, không độc, vào đại tràng, can, thận. Tác dụng thanh
nhiệt giải độc, tán huyết, tiêu thũng. Dùng cho hội chứng lỵ, viêm đường tiết
niệu, sỏi đường tiết niệu (đái giắt, đái buốt, đái ra huyết và cặn sỏi), mụn
nhọt lở ngứa.
Liều dùng: 60
- 200g tươi (hoặc 15 - 40g khô).
![Bệnh lỵ dùng rau sam](/resources/newsimg/002010/09/23/suckhoe.jpg) |
Rau sam |
Rau sam dùng
để chữa một số bệnh sau:
Chữa lỵ:
- Rau sam
100g, cỏ sữa nhỏ lá 100g. Sắc với 400ml nước, chia uống 2 lần trong ngày. Nếu đi
ngoài ra máu, thêm cỏ nhọ nồi 20g, rau má 20g.
- Rau sam 10g,
cỏ nhọ nồi 10g, cỏ sữa 10g, lá nhót 10g, búp ổi 10g, làm thuốc bột hay làm hoàn,
ngày uống 2 - 3 lần, mỗi lần 15g.
- Rau sam 20g,
cỏ sữa nhỏ lá 15g, cam thảo đất 12g, tử tô 12g, mần trầu 12g, kinh giới 12g.
Dùng dạng thuốc bột hay thuốc hoàn, ngày 2 - 3 lần, mỗi lần 10 - 20g; nếu bệnh
cấp tính có thể sắc uống.
Chữa giun kim:
Rau sam tươi 50g, rửa sạch, giã nát vắt lấy nước. Uống vào buổi tối trước khi đi
ngủ. Uống liền trong 3 ngày.
Một số món ăn
chữa bệnh có rau sam:
- Cháo rau
sam: Rau sam tươi 100 - 200g, gạo tẻ 100g; cho thêm nước nấu cháo ăn khi đói.
Dùng cho bệnh nhân có hội chứng lỵ cấp mạn tính và các trường hợp viêm ruột, lỵ
xuất huyết.
- Nước ép rau
sam: Rau sam 1 bó. Giã vắt ép lấy nước khoảng 30ml, thêm nước lạnh (nước sôi để
nguội) 100ml và đường trắng khuấy đều cho uống, ngày làm 3 lần. Dùng cho các
trường hợp viêm sỏi đường tiết niệu, mụn nhọt, lở ngứa.
- Nước ép rau
sam hoà mật: Nước ép rau sam 60 - 100ml đun vừa sôi, thêm 20ml mật khuấy đều cho
uống. Dùng cho sản phụ sau đẻ đau quặn bụng, tiểu giắt buốt.
- Rau sam xào:
Rau sam 250g, chiên với dầu thực vật, thêm chút muối ăn. Dùng cho các bệnh nhân
có hội chứng lỵ.
Kiêng kỵ:
Người hư hàn tiết tả (tiêu chảy) không dùng.
BS.Phương
Thảo (SK&ĐS)