(BTN)-
Từ một dòng
sông xanh trong, tàu bè tấp nập qua lại, trên sông còn có nhiều hộ nuôi cá bè
quy mô lớn. Đến nay, sông Vàm Cỏ Đông, đoạn chảy qua ấp Phước Trung, xã Phước
Vinh, huyện Châu Thành chỉ còn những đám lục bình trôi lấp mặt sông, với lác đác
vài chiếc lồng nuôi cá vắng người chăm sóc.
Nuôi cá
lồng bè – “quá khứ huy hoàng”
Đến khu vực bè cá của Hợp
tác xã Hải Ninh, một hợp tác xã nuôi cá lồng bè còn sót lại trên sông Vàm Cỏ
Đông tại ấp Phước Trung, theo sự chỉ dẫn của chị Nơi, cán bộ Hội Nông dân xã
Phước Vinh, chúng tôi tìm gặp ông Nguyễn Minh Dũng, người trực tiếp quản lý bè
cá của hợp tác xã, và được biết: trước đây vào những năm 2008, đầu năm 2009 chỉ
1 đoạn ngắn gần 200m trên khúc sông Vàm Cỏ Đông, ấp Phước Trung nhưng đã có gần
khoảng gần 80 lồng cá của gần 20 hộ dân nuôi cá bè trên sông, tạo thành một
“làng bè” nhỏ trên sông, còn thuyền bè chở cá qua sông thì tấp nập.
|
Ông Dũng cho chúng
tôi xem những con cá lăng nha nhỏ đang được nuôi tại HTX Hải Ninh |
Do nguồn lợi từ việc nuôi cá
lồng bè ở đây khá cao nên người dân từ nhiều nơi như Dầu Tiếng, Đồng Tháp, Vũng
Tàu đến đây làm ăn. Đa số cá được nuôi ở đây là cá lăng nha, một loại cá cho
hiệu quả kinh tế khá cao, lại phù hợp với dòng sông Vàm Cỏ Đông... Thế nhưng,
hiện nay trên mặt sông lác đác vài chiếc lồng nuôi cá của Hợp tác xã Hải Ninh
thấp thoáng trong những đám lục bình. Nguyên nhân của tình trạng này, ai cũng có
thể đoán biết là do nguồn nước sông đã bị ô nhiễm.
Trước đây, chất lượng nước
tại khúc sông Vàm Cỏ Đông này rất tốt, tuy nhiên đến khi có những nhà máy sản
xuất mì trên lưu vực sông Vàm Cỏ Đông thì chất lượng nước tại đây bắt đầu thay
đổi. Đặc biệt phải nói đến sự cố năm 2009. Theo báo cáo của Hội Nông dân xã
Phước Vinh thì vào ngày 6.5.2009 do nước sông đầu nguồn bị ô nhiễm quá nặng bất
ngờ đổ xuống, người dân không kịp xử lý di dời khiến toàn bộ cá nuôi trong trong
bè của 18 hộ dân tại khu vực này chết hết, tổng thiệt hại lúc bấy giờ lên tới
hơn 12 tỷ đồng. Ngoài ra một phần do việc khai thác cát trên sông khiến nước
sông bị nhiễm phèn nặng cũng khiến cho cá trong bè của người dân bị chết.
Hiện tại
khó khăn
Ông Dũng cho biết, từ sự cố
năm 2009 người nuôi cá lồng bè trên sông Vàm Cỏ Đông lâm vào cảnh trắng tay,
những tài sản có giá trị đều đã thế chấp để vay vốn nuôi cá, đến nay nhiều người
vẫn chưa trả được nợ cũ, không còn khả năng vay mượn để đầu tư lại nữa. Theo
tính toán của ông Dũng thì vốn đầu tư cho 1 lồng cá trong suốt 1 năm rưỡi chăm
sóc là 240 triệu đồng, một số tiền không nhỏ, trong khi người dân không còn khả
năng vay mượn. Hiện tại Hợp tác xã Hải Ninh chỉ còn 7 hộ nuôi 14 lồng cá, quá ít
so với trước đây.
Ngoài chuyện thiếu vốn, nghề
nuôi cá lồng ở đây còn bị khó khăn bởi vấn đề nguồn nước. Tuy sau khi xảy ra sự
cố năm 2009, các cơ quan chức năng đã có biện pháp ngăn chặn ô nhiễm, nhưng thực
tế cho thấy hiện chất lượng nước tại con sông Vàm Cỏ Đồng không còn bảo đảm an
toàn cho các loài cá nuôi. Theo ông Dũng, cá nuôi sống phụ thuộc vào nguồn nước
sông tự nhiên nên nghề nuôi cá bè trên sông Vàm Cỏ mang đầy tính chất “may -
rủi”, chỉ những người nuôi cá “gan lỳ, mạo hiểm” mới dám duy trì bè cá.
Mặc dù khó khăn là thế,
nhưng theo ông Dũng, hiện nay vẫn có nhiều người dân muốn quay lại với nghề. Thế
nhưng trước mắt, người nuôi cá bè rất cần được vay vốn để đầu tư nuôi cá và nhất
là cần được ngăn chặn nạn ô nhiễm môi trường nước trên sông. Rất mong các ngành
chức năng nghiên cứu để phục hồi nghề nuôi cá lồng bè, nhất là cá lăng nha -
loại đặc sản cao cấp ở sông Vàm Cỏ Đông.
Việt Khoa - Châu Pha