Vó cá trên thượng nguồn sông Vàm Cỏ Đông (ảnh minh hoạ).

Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, theo Trung tâm Quan trắc môi trường và bệnh thuỷ sản Nam Bộ, hiện tượng cá nuôi bè chết hàng loạt trên sông La Ngà và sông Sài Gòn vừa qua là do những biến động bất lợi về môi trường. Lượng mưa lớn kéo dài, cuốn theo tất cả các vật chất hữu cơ từ thượng nguồn vào thuỷ vực, làm môi trường thay đổi đột ngột. Sau cơn mưa lớn kéo dài các hợp chất hữu cơ được cuốn trôi vào thuỷ vực, các sinh vật hiếu khí hoạt động mạnh sẽ khiến oxy hoà tan trong nước bị giảm đáng kể, đặc biệt là vào ban đêm và sáng sớm.

Bên cạnh đó, sự phân huỷ các chất hữu cơ tích tụ trong thuỷ vực nuôi cũng giảm lượng oxy hoà tan. Mưa lớn đầu mùa cuốn trôi mùn bã hữu cơ, đất cát trên mặt đất liền làm gia tăng hàm lượng TSS (tổng chất rắn lơ lửng) gây tắt nghẽn cấu trúc mang cá, cản trở hô hấp gây ngạt và tử vong. Ngoài ra sự thiếu hụt oxy dẫn đến quá trình phân huỷ thiếu khí tạo thành các khí độc như NH3, H2S, CH4 sẽ dẫn tới tình trạng cá bị sốc, ngộ độc, giảm sức đề kháng và bệnh sẽ phát triển.

Để giảm thiệt hại cho người nuôi cá lồng bè trên địa bàn tỉnh, Sở NN&PTNT đề nghị UBND huyện, thị xã, thành phố, Chi cục Chăn nuôi và Thú y, Trung Tâm Khuyến nông tăng cường công tác tuyên truyền, khuyến cáo các hộ nuôi cá lồng bè trên sông Vàm Cỏ Đông theo dõi chặt chẽ tình hình thời tiết, kết quả quan trắc chất lượng nước (nếu có) để ứng phó kịp thời.

Trước, trong và sau những cơn mưa lớn đầu mùa thực hiện sục khí cung cấp thêm oxy cho bè cá nuôi; treo túi vôi phòng bệnh cho cá. Các bè có cá chết cần vệ sinh khu vực nuôi, thu gom cá chết ra khỏi khu vực nuôi nhằm ngăn ngừa ô nhiễm môi trường và phát sinh mầm bệnh; Dừng thả nuôi mới nhằm giảm thiểu rủi ro do ảnh hưởng xấu của môi trường và có thời gian cải thiện môi trường nước vùng nuôi.

Sở NN&PTNT cũng đề nghị các địa phương, đơn vị chỉ đạo, hướng dẫn cho người nuôi tại địa phương các biện pháp kỹ thuật quản lý nuôi cá lồng bè hiệu quả theo Quy chuẩn Việt Nam 02:22:2015/BNNPTNT Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia cơ sở nuôi cá lồng/bè nước ngọt - Điều kiện dảm bảo an toàn thực phẩm và bảo vệ môi trường ban hành kèm theo Thông tư số 16/2015/TT-BNNPTNT ngày 10.4.2015 về việc ban hành quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về điều kiện nuôi thuỷ sản.

Khuyến cáo người nuôi trong các năm tới cần thu hoạch cá trước tháng 4 và ngưng thả nuôi đến hết tháng 6 (thời gian giao mùa) hoặc di dời lồng bè sang các khu vực khác để giảm thiệt hại.

Chủ động phối hợp với các đơn vị có liên quan tăng cường công tác quan trắc, cảnh báo môi trường tại các vùng nuôi cá lồng/bè theo kế hoạch đã được phê duyệt tại địa phương; tăng cường kiểm soát các nguồn xả thải để hạn chế thấp nhất thiệt hại cho người nuôi.

Hy Uyên