Ngày 15.8.2007, Bộ GD- ĐT ban hành Quyết định số 44/2007/QĐ – BGDĐT quy định chế độ học bổng khuyến khích học tập đối với học sinh, sinh viên trong các trường chuyên, trường năng khiếu, các cơ sở giáo dục đại học và trung cấp chuyên nghiệp thuộc hệ thống giáo dục quốc dân. Theo quyết định của Bộ GD- ĐT, có 3 nhóm đối tượng được hưởng học bổng. Thứ nhất, học sinh khối trung học phổ thông chuyên trong các trường đại học, học sinh trường chuyên của địa phương. Nhóm thứ hai, học sinh đoạt được một trong các giải từ khuyến khích trở lên trong các kỳ thi học sinh giỏi cấp quốc gia, khu vực, quốc tế. Nhóm thứ ba, học sinh các trường năng khiếu nghệ thuật, thể dục thể thao.

Điều kiện để được cấp học bổng là học sinh trường chuyên phải đạt kết quả học tập loại giỏi hoặc xuất sắc và hạnh kiểm tốt. Điểm môn chuyên của học kỳ xét, cấp học bổng phải đạt từ 8,5 trở lên. Đối với học sinh của các trường nghệ thuật, thể thao thì chỉ yêu cầu học lực đạt từ trung bình và hạnh kiểm từ khá trở lên nhưng khi thi đấu, biểu diễn phải đoạt huy chương trong các cuộc thi cấp quốc gia hoặc khu vực.

Về mức học bổng được hưởng: đối với các trường chuyên của địa phương, các trường năng khiếu nghệ thuật, thể dục thể thao thì mức học bổng cấp cho một học sinh một tháng tối thiểu bằng ba lần mức học phí hiện hành của trường trung học phổ thông chuyên tại địa phương. Đối với khối trung học phổ thông chuyên trong các trường đại học: mức học bổng do hiệu trưởng nhà trường quy định nhưng không thấp hơn mức trần học phí hiện hành mà học sinh đó phải đóng tại trường. Đối với những trường không thu học phí: mức học bổng tối thiểu bằng ba lần mức trần học phí của trường trung học phổ thông tại địa phương.

Về nguồn chi,  đối với các trường chuyên, trường năng khiếu quỹ học bổng khuyến khích học tập được bố trí trong dự toán chi ngân sách địa phương để cấp cho tối thiểu 30% số học sinh chuyên của trường. Đối với khối trung học phổ thông chuyên trong trường đại học, quỹ học bổng khuyến khích học tập được bố trí trong dự toán chi.

Học sinh tham gia kỳ thi chọn học sinh giỏi lớp 12 vòng tỉnh

Học bổng khuyến khích học tập được cấp theo từng học kỳ và cấp 9 tháng theo biên chế năm học.

Ngoài học bổng khuyến khích học tập theo quy định tại Quyết định này, chủ tịch uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có thể có các chế độ, chính sách khác đối với học sinh các trường chuyên, trường năng khiếu thuộc địa phương hoặc do địa phương quản lý.

Tính đến nay, Quyết định của Bộ GD- ĐT đã có hiệu lực được hơn 4 năm. Nhiều tỉnh thành trong cả nước đã thực hiện cấp học bổng cho học sinh trường chuyên có thành tích cao trong học tập. Tuy nhiên, tại Tây Ninh, cho đến nay quy định cấp học bổng cho học sinh trường chuyên vẫn chưa được thực hiện. Trong một lần đón tiếp đoàn giám sát của HĐND tỉnh về chính sách đào tạo và thu hút nhân tài, ông Nguyễn Thành Bửu, Hiệu trưởng Trường THPT chuyên Hoàng Lê Kha đã kiến nghị: tỉnh cần sớm thực hiện quy định trên. Tính từ lần giám sát của HĐND tỉnh đến nay cũng đã khá lâu, song vẫn chưa thấy động tĩnh gì mà không rõ nguyên nhân. Đem vấn đề này ra hỏi một cán bộ phụ trách tài chính của ngành giáo dục thì câu trả lời là, chính bản thân bà cũng chưa rõ vì sao.

So với một số tỉnh thành trong khu vực, có thể thấy, chính sách dành cho học sinh trường chuyên của Tây Ninh chưa thật sự hấp dẫn. Tại Bình Phước, ngoài các chế độ chung của Nhà nước, học sinh Trường THPT chuyên Quang Trung của tỉnh này nếu đạt kết quả học tập loại tiên tiến thì hằng tháng được cấp học bổng bằng 20% mức lương tối thiểu. Nếu đạt loại giỏi về học lực thì sẽ được cấp học bổng bằng 25% và loại xuất sắc thì sẽ được 30% . Tính ra, tuỳ vào kết quả học lực, học sinh sẽ được nhận học bổng từ 160.000 đến khoảng 240.000 đồng/tháng. Ngoài học bổng học tập, học sinh trường chuyên của tỉnh này (nếu ở nội trú) còn được hỗ trợ một số khoản tiền khác như tiền điện, nước. Riêng con em gia đình chính sách được hỗ trợ thêm tiền sinh hoạt phí bằng 70% mức lương tối thiểu chung.

Không chỉ học sinh mà cả giáo viên trường chuyên của Bình Phước cũng được hưởng chế độ ưu đãi khá hấp dẫn: ngoài các quy định của Nhà nước, còn được hưởng thêm 50% mức lương đang hưởng (kể cả phụ cấp vượt khung nếu có). Thời gian được hưởng là 10 tháng/năm học.

Cũng xin thông tin thêm, trong các kỳ thi học sinh giỏi cấp quốc gia gần đây, Trường THPT chuyên Quang Trung của Bình Phước luôn dẫn đầu khu vực Đông Nam bộ không những về số lượng mà còn cả chất lượng giải. Có những năm đoàn học sinh trường này đã mang về cho tỉnh Bình Phước đến 38 giải học sinh giỏi quốc gia, trong đó có đến 6 giải Nhất!

Không thể nói cứ đổ tiền của cho nhiều là chất lượng giáo dục tự khắc sẽ nâng lên. Tuy nhiên, một chế độ chính sách ưu đãi thoả đáng chắc chắn sẽ tạo ra sự tác động tích cực và hiệu quả.

VIỆT ĐÔNG