Người dân đến tư vấn về kế hoạch hoá gia đình tại Trung tâm Chăm sóc sức khoẻ sinh sản tỉnh.

Quan hệ tình dục là nhu cầu không thể thiếu của người trưởng thành. Ðời sống tình dục ổn định, lành mạnh giúp con người giải toả căng thẳng, tăng cường tình cảm với bạn tình, gắn kết vợ chồng. Thế nhưng, quan hệ tình dục cần bảo đảm các biện pháp tránh thai an toàn nhằm tránh trường hợp có thai ngoài ý muốn. Song song đó, người phụ nữ còn tránh được tình trạng nạo, phá thai, gây ảnh hưởng đến sức khoẻ sinh sản của bản thân, thậm chí có thể bị vô sinh.

Ðối với các cặp vợ chồng, việc chọn lựa biện pháp tránh thai là cần thiết và không kém phần quan trọng sau khi kết hôn. Ngày nay, kế hoạch hoá gia đình giúp các gia đình trẻ chủ động được thời gian mang thai sau khi kinh tế ổn định. Một đứa trẻ được sinh ra có sự chuẩn bị tốt về tinh thần, vật chất từ cha mẹ sẽ giúp trẻ thụ hưởng một cuộc sống đầy đủ và được chăm sóc tốt hơn.

Ðối với các gia đình đã có một đứa con, việc áp dụng các biện pháp tránh thai càng quan trọng hơn. Việc kéo giãn khoảng cách sinh con thứ 2 giúp gia đình có thời gian chăm sóc cho con đầu tốt hơn, đồng thời giảm áp lực cho người mẹ khi phải cùng lúc chăm sóc hai đứa trẻ quá cận tuổi nhau. “Vỡ kế hoạch” là cụm từ dành cho những trường hợp có thai ngoài ý muốn. Vỡ kế hoạch có thể làm xáo trộn đời sống gia đình, nhất là những gia đình kinh tế còn khó khăn.

Tránh thai an toàn cần sự phối hợp của cả nam lẫn nữ. Do đó, khi bắt đầu một mối quan hệ tình cảm, cả hai bên cần phải có sự thoả thuận hoặc cùng lên kế hoạch tránh thai an toàn.

Bác sĩ Nguyễn Thị Tuyết Hằng, công tác tại Trung tâm Chăm sóc sức khoẻ sinh sản tỉnh cho biết: “Hiện nay, có nhiều biện pháp tránh thai cho cả phụ nữ và nam giới, song, tất cả các biện pháp tránh thai đều không mang tính an toàn tuyệt đối. Tức là mỗi biện pháp vẫn có những hạn chế nhất định hoặc tác dụng phụ lên sức khoẻ sinh sản của người sử dụng. Việc áp dụng các biện pháp tránh thai chủ động sẽ tránh được tình trạng lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp, có nhiều tác dụng phụ nguy hiểm cho sức khoẻ sinh sản của nữ giới”.

Theo Trung tâm Chăm sóc sức khoẻ sinh sản tỉnh, tính từ đầu năm đến tháng 11.2018, toàn tỉnh có 8.758 ca thực hiện các biện pháp tránh thai. Trong đó có 3.702 ca đặt vòng, 169 ca triệt sản (nam và nữ), 2.162 ca sử dụng viên uống tránh thai, 861 ca sử dụng biện pháp tiêm ngừa thai, 175 ca sử dụng biện pháp cấy que tránh thai, 1.689 ca sử dụng bao cao su. Cũng trong 11 tháng này, toàn tỉnh ghi nhận 2.046 ca phá thai, trong đó có cả những ca của trẻ em gái còn vị thành niên và có trường hợp phá thai lần 2.

Theo bác sĩ Nguyễn Thị Tuyết Hằng,  trước khi thực hiện một biện pháp tránh thai nào, chị em cần được bác sĩ tư vấn về lợi ích và cả hạn chế của từng biện pháp tránh thai để lựa chọn biện pháp phù hợp với bản thân, kinh tế gia đình…

Ví như biện pháp sử dụng bao cao su được đánh giá là có hiệu quả cao, tiện lợi, không làm ảnh hưởng sức khoẻ sinh sản của người phụ nữ, đồng thời có thể phòng ngừa được bệnh tình dục ở cả nam lẫn nữ. Tuy nhiên, biện pháp sử dụng bao cao su có những hạn chế như: người đàn ông phải chủ động thực hiện, bao cao su phải được chuẩn bị sẵn trong mọi trường hợp, làm giảm cảm giác, độ hưng phấn khi quan hệ... Ngoài ra, một số người có cơ địa dị ứng với bao cao su cũng không thể tránh thai theo cách này.

Biện pháp đặt vòng được nhiều chị em lựa chọn vì rẻ, tiện ích, thời hạn sử dụng dài (khoảng 10 năm). Dù vậy, biện pháp phù hợp tuỳ theo cơ địa mỗi người. Người có cơ địa phù hợp thì sử dụng rất an toàn, người không hợp thì bị rong kinh, vô kinh, viêm nhiễm đường sinh dục, có thai ngoài tử cung… Khi đó, người phụ nữ phải lấy vòng ra và áp dụng các biện pháp khác.

Ðối với viên uống tránh thai, chị em phải uống thuốc hằng ngày vào một giờ nhất định nên khá phiền phức, nếu quên có thể làm cho việc tránh thai thất bại. Một số tác dụng phụ của thuốc như gây rỉ máu âm đạo, căng tức ngực, buồn nôn, tăng cân và suy giảm ham muốn tình dục…

Thuốc tiêm tránh thai hiện nay khá thông dụng ở nước ta. Mỗi mũi tiêm có tác dụng tránh thai trong vòng 3 tháng. Thuốc có hiệu quả tránh thai cao, rất tiện cho phụ nữ không có điều kiện uống viên tránh thai hằng ngày. Hiệu quả của thuốc có thể đến 97%. Tuy nhiên, khi dùng thuốc tiêm tránh thai, chu kỳ kinh nguyệt có thể bị thay đổi như không đều, hoặc vô kinh. Sau khi ngừng thuốc, kinh nguyệt có thể bị chậm, đôi khi vài tháng sau mới thấy có kinh trở lại, do đó khả năng sinh sản cũng bị chậm theo.

Biện pháp cấy que tránh thai có thể giúp phụ nữ tránh thai trong thời gian dài hơn, từ 3 - 4 năm, nhưng cũng gặp nhiều tác dụng phụ như vô kinh, rong kinh, đau đầu, bị mụn trứng cá… Ngoài ra, còn có những phản ứng phụ khác như tăng cân nhẹ, căng tức ngực, khô âm đạo.

Biện pháp triệt sản chỉ được thực hiện khi cả hai vợ chồng đều không muốn có thêm con nữa. Theo khuyến cáo của bác sĩ Hằng, chị em có nhu cầu tránh thai cần được tư vấn kỹ lưỡng, thực hiện các xét nghiệm cần thiết và phải có sự chia sẻ với bạn tình hoặc chồng về biện pháp tránh thai mà mình muốn/đang thực hiện.

Lê Thuỳ