-Chào quý bạn đọc, bạn già cũng như bạn chưa già lắm. Hôm nay ngày cuối tuần, cuối tháng, cuối năm 2023, chắc hẳn câu chuyện nhàn đàm bên bàn cà phê phải là chuyện tiễn năm cũ đón năm mới chứ gì?

-A, chào ông nhà báo, ông đến đúng lúc, nói đúng quá, anh em đang “ôn cố tri tân”, nhắc nhau chuyện năm cũ để coi có gì khiếm khuyết để mà rút tỉa, sửa đổi, làm cho tốt hơn trong năm mới. Ngày mai là ngày đầu tuần, đầu tháng, đầu năm 2024 rồi còn gì!  

-Sẵn đây có chuyện, mới hôm kia 29.12.2023, Thủ tướng Chính phủ vừa có quyết định phê duyệt Quy hoạch tỉnh Tây Ninh giai đoạn 2021-2030 tầm nhìn đến năm 2050, tức là quy hoạch tổng thể chiến lược phát triển kinh tế xã hội tỉnh nhà trong 10 năm tới, có tầm nhìn xa thêm 20 năm nữa, đến giữa thế kỷ 21 này, Bàn Dân nghĩ mấy ông nên soi chuyện cũ tính chuyện mới sâu xa hơn nữa đi?

-Vâng, tụi này tuy có hạn chế nhiều mặt, nhưng nhờ thời đại phát triển, ai cũng có trong tay thiết bị đầu cuối để mà truy cập thông tin mọi nơi trên thế giới. Nhờ vậy cũng không đến nỗi quá lạc hậu với thời cuộc.

Chẳng hạn như là qua theo dõi báo chí tụi tui cũng biết, trong 10 năm qua- từ năm 2010 đến năm 2020- quy mô nền kinh tế của tỉnh tăng gấp hơn 3 lần, cụ thể là giá trị tổng sản phẩm nội địa (GRDP) theo giá hiện hành tăng từ 28.000 tỷ đồng năm 2010 lên 87.500 tỷ đồng năm 2020.

Về cơ cấu ngành kinh tế của tỉnh thể hiện xu thế chuyển dịch theo hướng công nghiệp hoá rõ nét trong giai đoạn 2010-2020; tỷ trọng đóng góp của ngành công nghiệp - xây dựng tăng từ 21,5% năm 2010 lên tới 43,2% năm 2020. Tức là công nghiệp - xây dựng từ chỗ đóng góp hơn 1/5 lên mức hơn 2/3 tổng giá trị sản xuất của tỉnh.

Tỷ trọng công nghiệp - xây dựng tăng ắt tỷ trọng nông nghiệp và tỷ trọng thương mại dịch vụ giảm xuống, trong khi giá trị tuyệt đối vẫn tăng lên nhiều hơn giai đoạn trước nhiều lần. Cụ thể là kim ngạch xuất nhập khẩu, trong giai đoạn 2010-2020 nếu chia ra làm hai chặng từ 2010-2015 và 2026-2020 thì chặng sau tăng gấp 2 lần chặng trước, với kim ngạch chặng sau đạt 21 tỷ 341 triệu USD. Quan trọng là trong cơ cấu hàng xuất khẩu chủ yếu là nhóm hàng công nghiệp chứ không phải chỉ là nông sản như nhiều năm trước.

Đáng chú ý là theo đánh giá trong Quy hoạch tỉnh vừa được phê duyệt thì: “Nhìn chung hoạt động thương mại của Tây Ninh được góp phần thúc đẩy bởi sức mua và mức thu nhập khá của người dân địa phương”.

Điều này thì rõ ràng là ai cũng biết, vào năm cái siêu thị Co.opmart đầu tiên mới được xây dựng ở thành phố Tây Ninh, không ai dám nghĩ rằng doanh số bán hàng của siêu thị này ngay trong năm đầu tiên đã đạt mức cao nhất toàn hệ thống siêu thị Co.opmart trên toàn quốc. Thế là chỉ trong vài năm toàn tỉnh đã có cả chục siêu thị Co.opmart, không chỉ ở thành phố, thị xã mà ở những huyện vùng sâu vùng xa đều có mặt hệ thống siêu thị văn minh, hiện đại này…

Tui liệt kê sơ qua vài nét về phát triển kinh tế của tỉnh trong kết quả thực hiện quy hoạch tỉnh lần trước, ông là nhà báo, dưới “con mắt nghề nghiệp” của ông thì ông nhận định về đánh giá ấy như thế nào?

-Theo nội dung câu hỏi của ông thì có lẽ không cần “con mắt nghề nghiệp” nào cũng thấy là ông mới chỉ điểm sơ một hai con số, tỷ lệ của kết quả thực hiện quy hoạch giai đoạn trước của tỉnh. Bởi lẽ bao giờ sự đánh giá cũng nêu cả hai mặt kết quả và hạn chế, ông chỉ nêu một ít phần kết quả nhưng chưa nói gì đến hạn chế.

Chẳng hạn như khi ông nói đến giá trị sản xuất công nghiệp thì ông chỉ nêu tỷ lệ tăng trưởng năm sau so năm trước của tỉnh, chứ chưa có so sánh với tốc độ tăng trưởng của khu vực Đông Nam bộ, tức là so với các tỉnh chung quanh tỉnh mình đây thôi.

Còn nói tới kim ngạch xuất nhập khẩu ông có nêu sản phẩm xuất khẩu chủ yếu là hàng công nghiệp chứ không phải hàng nông sản, nhưng ông lại quên nêu hàng công nghiệp xuất khẩu của tỉnh mình chủ yếu là hàng gia công, mà là gia công các loại hàng giá trị gia tăng không lấy gì cao lắm…

-Vậy là ông nhìn thấu tâm can tôi rồi. Thú thiệt là tôi cũng có muốn né tránh mấy chỗ hạn chế cho nó… “vui vẻ ba ngày này” đó mà. Nhưng qua đây tôi cũng biết là ông có nghiên cứu sâu Quy hoạch 10 năm tới của tỉnh. Ông có thể nói thế nào thật gọn cho tôi hiểu về chất lượng của Quy hoạch tỉnh lần này không?

-Chuyện này thì Bàn Dân có thể nói với ông là Quy hoạch của tỉnh lần này có cái nhìn và sự so sánh khái quát tổng thể hơn, cả về đánh giá giai đoạn trước và đề ra hướng đi của giai đoạn mới theo quan điểm và phương pháp mới, hoàn toàn không còn thấy dáng dấp, kiểu cách duy ý chí như trước đây. Từ đó giúp cho tỉnh thấy rõ hơn chỗ yếu nào đã làm cho tỉnh trì trệ hơn so với các tỉnh, thành trong khu vực Đông Nam bộ năng động nhất của cả nước. Từ chỗ nhận thức đúng đắn, đầy đủ trách nhiệm, khiến cho chúng ta có thể yên tâm, đặt trọn vẹn niềm tin cho giai đoạn tương lai phía trước.

Bàn Dân