Bà Mai Thị Tốt.

Trong đơn, bà Mai Thị Tốt trình bày, năm 1969, bà có sang nhượng lại 3,6 ha diện tích đất sản xuất nông nghiệp từ bà Nguyễn Thị Tốt với giá 7.000 đồng (giấy tay, chưa được chính quyền địa phương xác nhận). Bà Mai Thị Tốt sử dụng đất cho đến năm 1977 thì Sư đoàn 473 đến làm lán trại đóng quân, trong khi đất đang trồng mía; việc này được ông Võ Xuân Kỳ- nguyên là cán bộ trợ lý vật tư của Sư đoàn 473 làm giấy xác nhận. Ông Kỳ là cán bộ hưu trí ngụ tại xã Suối Đá.

Tháng 12.1978, Sư đoàn 473 chuyển đi nơi khác, bước sang năm 1979, UBND xã Suối Đá lấy phần đất trên cấp cho một số hộ dân di cư tự túc từ Cam Ranh (tỉnh Khánh Hoà) vào làm kinh tế mới, trong đó có một số hộ đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ).

Các hộ dân được cấp đất đã xây dựng nhà ở và sản xuất ổn định từ đó cho đến nay. Năm 1995, bà Mai Thị Tốt bắt đầu làm đơn khiếu nại để “đòi lại” diện tích đất 3,6 ha đã được UBND xã Suối Đá cấp cho những hộ dân đến từ Cam Ranh. Tuy nhiên, theo một công văn của UBND huyện Dương Minh Châu, hồ sơ cấp đất cho một số hộ dân nêu trên đã bị thất lạc, vụ việc tạm thời chưa giải quyết được.

Năm 2000, bà Mai Thị Tốt tiếp tục gửi đơn khiếu nại “đòi” lại phần đất đang tranh chấp. Theo bà Tốt, nếu Nhà nước không thể giải quyết trả lại phần đất mà bà đã sang nhượng lại từ bà Nguyễn Thị Tốt vào năm 1969, thì phải bồi thường bằng tiền cho bà theo giá đất thị trường, hoặc cấp đất chỗ khác với diện tích tương xứng.

Nhằm giải quyết đơn thư khiếu nại của bà Mai Thị Tốt, ngày 1.8.2003, UBND huyện Dương Minh Châu ra quyết định số 1072. Theo đó, năm 1979, xã Suối Đá đã cấp đất cho nhiều hộ dân di cư tự túc, trong đó đất của một số hộ liên quan đến phần diện tích đất 3,6 ha của bà Mai Thị Tốt. Có 6 hộ dân đang sống và canh tác trên phần đất 3,6 ha chưa được cấp GCNQSDĐ, nhưng hằng năm, các hộ này đều thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế.

Quyết định 1072 nêu rõ: “Giữ nguyên hiện trạng đất cho 6 hộ dân, đồng thời 6 hộ này phải trả tiền công khai phá cho bà Mai Thị Tốt với giá 5 triệu đồng/ha theo diện tích đo đạc giải thửa đất thổ cư năm 2001”. Bà Tốt không đồng ý và làm đơn khiếu nại Quyết định 1072.

Ngày 15.10.2003, UBND huyện Dương Minh Châu có Quyết định số 1550 bác đơn khiếu nại Quyết định 1072 của bà Tốt, với lý do “khiếu nại không phù hợp với quy định của pháp luật”, đồng thời đề nghị bà Tốt phải chấp hành thực hiện Quyết định 1072.

Thực tế, trong 3,6 ha đất mà xã Suối Đá cấp cho các hộ dân đi kinh tế mới, có 22.740m² đã được UBND huyện cấp GCNQSDĐ cho một số hộ dân, vẫn còn 6 hộ đang sử dụng diện tích 13.260m² đất còn lại chưa được cấp giấy. Trong nội dung một công văn trả lời đơn khiếu nại của bà Tốt, có phần giải thích rõ: “Theo quy định tại Khoản 2, Điều 38 Luật Đất đai năm 1993, việc giải quyết phần đất 13.260m² thuộc thẩm quyền của UBND huyện Dương Minh Châu; còn quy định tại Khoản 3, Điều 38 Luật Đất đai năm 1993 thì thẩm quyền giải quyết phần đất 22.740m² thuộc Toà án nhân dân”.

Năm 2004, bà Mai Thị Tốt làm đơn khởi kiện các hộ dân được cấp GCNQSDĐ ra TAND huyện Dương Minh Châu. Ngày 9.1.2004, TAND huyện có Bản án sơ thẩm số 01 quyết định giữ nguyên hiện trạng đất cho các hộ dân quản lý và sử dụng từ năm 1979. Bà Tốt kháng cáo bản án này lên TAND tỉnh. Ngày 17.6.2004, TAND tỉnh có Bản án số 122 bác yêu cầu kháng cáo của bà Tốt, giữ nguyên nội dung Bản án số 01 của TAND huyện Dương Minh Châu. Bà Tốt tiếp tục nộp đơn khiếu nại đến nhiều cơ quan trong tỉnh.

Theo biên bản làm việc vào ngày 27.7.2005 giữa bà Tốt với UBND huyện Dương Minh Châu cùng các ban, ngành của huyện, thị trấn: bà Mai Thị Tốt đồng ý nhận tiền đền bù công khai phá 5 triệu đồng/ha từ các hộ dân có liên quan theo quyết định trước đó của UBND huyện cũng như của Toà án, ngoài ra, bà còn được nhận thêm phần đất 750m² (trong đó có 400m² đất ở nông thôn, 350m² đất trồng cây lâu năm) do UBND huyện xét cấp tại ấp Phước Hoà, xã Suối Đá. Biên bản còn thể hiện rõ việc bà Tốt cam kết “không khiếu nại gì nữa”.

Ngày 10.11.2005, UBND huyện ra Quyết định số 1968 về việc giao quyền sử dụng 750m² đất cho bà Tốt (không thu tiền sử dụng đất) như biên bản đã thống nhất, bà Tốt đã nhận phần đất này.

Tuy nhiên, một khoảng thời gian sau đó, bà Tốt lại tiếp tục khiếu nại vì bà cho rằng biên bản làm việc ngày 27.7.2005 là giả mạo: “Tôi chưa bao giờ đồng ý nhận tiền đền bù 5 triệu đồng/ha đất, cũng như không hề cam kết chấm dứt khiếu nại. Chữ ký trong biên bản đó không phải của tôi. Việc tôi chịu nhận 750m² đất là do cứ tưởng UBND huyện giải quyết từng phần trong tổng số diện tích đất 3,6 ha của tôi”, bà Tốt cho biết. Ngày 7.4.2008, bà chính thức nộp đơn lên UBND tỉnh khiếu nại Quyết định số 1550 của UBND huyện Dương Minh Châu.

Ngày 3.7.2008, UBND tỉnh có Quyết định số 1431 về việc giải quyết đơn khiếu nại của bà Tốt, nội dung công nhận Quyết định số 1550 của UBND huyện Dương Minh Châu về việc bác đơn khiếu nại của bà Tốt đối với Quyết định 1072 như đã nêu trên. Quyết định 1431 là quyết định giải quyết cuối cùng của Chủ tịch UBND tỉnh kể từ ngày ký đối với vụ việc khiếu nại của bà Tốt. Tuy nhiên sau đó, bà Mai Thị Tốt vẫn liên tục nộp đơn khiếu nại đến nhiều cơ quan và ban, ngành trong tỉnh, thậm chí vượt cấp lên đến Trung ương.

UBND tỉnh đã giao nhiệm vụ cho các cơ quan chuyên môn và huyện Dương Minh Châu kiểm tra, rà soát lại vụ việc của bà Tốt, nhưng vẫn không thấy phát sinh tình tiết mới. Trong khi, bà Tốt thường xuyên đến trụ sở của UBND tỉnh để phản ánh vụ việc của mình vào các buổi tiếp công dân định kỳ của lãnh đạo tỉnh. Diễn biến tiếp sau đó, mặc dù UBND tỉnh đã có nhiều văn bản trả lời, giải thích rõ về vấn đề khiếu nại của bà Mai Thị Tốt, nhưng bà vẫn cứ tiếp tục khiếu nại bằng đơn thư hoặc trực tiếp đến cơ quan công quyền.

Ngày 19.7.2013, UBND tỉnh Tây Ninh có Thông báo số 1598 về việc chấm dứt thụ lý giải quyết đơn thư khiếu nại của bà Mai Thị Tốt. Xét thấy khiếu nại của bà đã được cơ quan có thẩm quyền giải quyết đúng theo quy định của pháp luật, kể từ ngày UBND tỉnh ban hành thông báo này, các cơ quan hành chính Nhà nước trong tỉnh không thụ lý giải quyết đối với khiếu nại của bà Mai Thị Tốt (về vụ việc đang đề cập- PV). Yêu cầu bà Mai Thị Tốt chấp hành Quyết định số 1431 ngày 3.7.2008 của Chủ tịch UBND tỉnh.

Thông báo số 1598 còn nêu rõ: “Bà Mai Thị Tốt có quyền khởi kiện vụ án hành chính tại Toà án theo quy định của pháp luật về tố tụng hành chính”. Riêng phần diện tích đất 22.740m² mà UBND huyện Dương Minh Châu đã cấp GCNQSDĐ cho một số hộ dân, trường hợp bà Mai Thị Tốt có khiếu nại thì thuộc thẩm quyền giải quyết của Toà án. Thực tế, qua các buổi tiếp công dân định kỳ, lãnh đạo tỉnh cũng đã nhiều lần hướng dẫn, giải thích cho bà Mai Thị Tốt hiểu rõ vấn đề, để bà thực hiện quyền khởi kiện của mình theo quy định pháp luật.

Ngày 12.10.2016, UBND tỉnh tiếp tục ra Thông báo số 2895 về việc chấm dứt thụ lý giải quyết khiếu nại đối với bà Mai Thị Tốt. Thông báo có phần nội dung giải thích cụ thể hơn: “… xét hoàn cảnh cuộc sống của bà Mai Thị Tốt, UBND huyện Dương Minh Châu đã ban hành quyết định giao cho bà Tốt 750m² đất, tạo điều kiện để bà ổn định cuộc sống là phù hợp với chính sách Nhà nước và điều kiện thực tế của địa phương.

Vụ việc đã được chính quyền địa phương kiểm tra, rà soát nhiều lần và qua đối thoại vào ngày 7.4.2015, bà Tốt không cung cấp được chứng cứ mới để làm thay đổi nội dung của Quyết định 1431, nên cần phải chấm dứt xem xét việc khiếu nại của bà”.

Thông báo 2895 còn căn cứ vào Điều 11 Luật Khiếu nại năm 2011; Chỉ thị số 14 ngày 18.5.2012 của Thủ tướng Chính phủ; Văn bản số 8061 ngày 10.10.2012 của Văn phòng Chính phủ, thông báo ý kiến của Thủ tướng Chính phủ về việc chấm dứt khiếu nại và chấm dứt các loại đơn đã giải quyết hết thẩm quyền; Kế hoạch số 2100 ngày 19.9.2013 của Thanh tra Chính phủ về tiếp tục kiểm tra, rà soát, giải quyết các vụ việc khiếu nại, tố cáo phức tạp, tồn đọng; đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh Tây Ninh ban hành thông báo chấm dứt thụ lý khiếu nại của bà Mai Thị Tốt theo quy định.

Mặc dù vậy, bà Tốt vẫn không ngừng gửi đơn khiếu nại. Ngày 28.6.2017, UBND huyện Dương Minh Châu ban hành Thông báo số 82 về việc không thụ lý giải quyết khiếu nại, tố cáo và từ chối tiếp công dân đối với bà Mai Thị Tốt.

Theo thông báo, trong thời gian qua, lãnh đạo Huyện uỷ, HĐND, UBND, UBMTTQVN huyện Dương Minh Châu đã tiếp bà Mai Thị Tốt tại Ban tiếp công dân của huyện rất nhiều lần, cũng như hướng dẫn bà thực hiện theo tinh thần Thông báo số 1598, ngày 19.7.2013 của Chủ tịch UBND tỉnh Tây Ninh. Nhưng hiện bà Tốt vẫn thường xuyên gửi đơn tố cáo cán bộ, công chức huyện đã thụ lý giải quyết khiếu nại của bà qua đường bưu điện.

Căn cứ Điều 17 Thông tư số 07/2014/TT-TTCP ngày 31.10.2014 của Thanh tra Chính phủ, đối với đơn tố cáo xuất phát từ việc khiếu nại không đạt được mục đích, bà Mai Thị Tốt chuyển sang tố cáo người giải quyết khiếu nại nhưng không cung cấp được thông tin, tài liệu, chứng cứ để chứng minh cho việc tố cáo của mình, UBND huyện Dương Minh Châu không thụ lý giải quyết nội dung tố cáo của bà Mai Thị Tốt.

Ngoài ra, căn cứ khoản 3, Điều 9 Luật Tiếp công dân năm 2013, UBND huyện Dương Minh Châu thông báo từ chối tiếp công dân đối với bà Mai Thị Tốt về những nội dung kiến nghị, phản ánh, khiếu nại, tố cáo nêu trên kể từ ngày ra thông báo, đề nghị bà Mai Thị Tốt chấp hành theo quy định của pháp luật.

Quốc Sơn