Mặc dù việc truy tìm quy tập hài cốt liệt sĩ đã được Sở LĐ-TB&XH hướng dẫn và quy định cụ thể, thế nhưng theo ghi nhận của chúng tôi thì hầu như chưa có địa phương nào thực hiện mà ngược lại còn “ngó lơ” mặc cho nhiều người tuỳ tiện đào bới bất kể nơi đâu.

Điển hình là vào khoảng 15 giờ ngày 17.12.2011, tại ấp Long Châu, xã Long Khánh, huyện Bến Cầu có một đoàn người từ tỉnh Thanh Hoá vào để khai quật tìm kiếm hài cốt liệt sĩ, do một “cô đồng bóng” nhập xác chỉ điểm “nơi an nghỉ của liệt sĩ”. Điều đáng lo ngại là nơi được cho là có hài cốt liệt sĩ nằm sát tại một chân cầu, trụ điện cao thế, gần đó còn có hệ thống đường cáp ngầm quốc gia. Một người đàn ông trung niên tự giới thiệu tên Vũ Đình Thình là anh trai của liệt sĩ Vũ Đình Thi (SN 1943, nguyên quán xã Quảng Cư, huyện Quảng Xương, tỉnh Thanh Hoá) nhập ngũ tháng 9.1965 cấp bậc trung đội phó, hy sinh vào tháng 12.1968. Khi chúng tôi hỏi thăm liệt sĩ thuộc đơn vị nào thì “anh trai” liệt sĩ chẳng biết đâu để trả lời, chỉ biết người em nhập ngũ vào chiến trường miền Nam rồi hy sinh. Ông “anh trai” liệt sĩ còn cho biết việc khai quật tìm kiếm hài cốt nơi đây là do một “nhà ngoại cảm” ngoài Bắc nhập hồn vào đứa cháu của liệt sĩ dẫn đường vào đây tìm kiếm.

Hiện trường bỏ lại là một cái hố sâu thẳm hết sức nguy hiểm. Và cô đồng đang nhập xác chỉ điểm hài cốt liệt sĩ (ảnh nhỏ)

Vị trí được cho là “nơi an nghỉ” của liệt sĩ là tại chân cầu bê tông, được xây dựng vào khoảng năm 1990. Nhiều người lớn tuổi sống tại đây cho biết: trước kia khu vực này là một vùng trũng, so với mặt đất hiện nay sâu hơn 3 mét. Cách chân cầu chưa đầy 1m là trụ điện cao thế và gần đó có đường cáp quang ngầm đi qua. Những người tham gia đào bới đã tháo tung gờ chống đổ ngã của trụ điện cao thế. Sau khi đào sâu xuống làm bể đường ống nước sạch của trạm cấp nước, số người nói trên lại khoét sâu phía dưới chân trụ điện để tìm kiếm hài cốt. Việc đào bới, tìm kiếm hài cốt diễn ra đã thu hút hàng trăm người dân hiếu kỳ vây quanh, gây ra cảnh ách tắc giao thông.

Cuộc đào bới kéo dài từ 15 giờ chiều đến 21 giờ đêm mà không đem lại kết quả gì nên đoàn người tìm kiếm hài cốt liệt sĩ lặng lẽ bỏ đi trong đêm, để lại hiện trường ngổn ngang chiếu đệm, giấy tiền vàng mã vương vãi khắp nơi và cái hố sâu hoắm hơn 2 mét đã trở thành một cái bẫy, nếu chẳng may trẻ em rơi xuống cái hố này thì chưa biết hậu quả sẽ ra sao. Còn trụ điện cao thế bị tháo mất gờ chống đổ ngã không biết có được  an toàn hay không.

Hữu Tài