Sáng 12-8 (giờ Moscow), Đại tướng Phan Văn Giang, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó bí thư Quân ủy Trung ương, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam dẫn đầu đoàn đại biểu cấp cao Bộ Quốc phòng Việt Nam tham dự Lễ khánh thành Đài tưởng niệm các chiến sĩ tình nguyện quốc tế Việt Nam tham gia chiến đấu bảo vệ Thủ đô Moscow trong Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại (1941 - 1945). Thượng tướng Viktor Petrovich Goremykin, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Tổng cục trưởng Tổng cục Chính trị Quân sự các Lực lượng vũ trang Liên bang Nga chủ trì buổi lễ.

* Dự Lễ khai mạc ARMY-2024 và tham quan các gian hàng

Cùng tham dự Lễ khánh thành có: Thượng tướng Alexander Vasilyevich Fomin, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Liên bang Nga; Thượng tướng Phùng Sĩ Tấn, Phó tổng Tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam; Đại sứ Việt Nam tại Liên bang Nga Đặng Minh Khôi.

Toàn cảnh Đài tưởng niệm. 

Trong thập niên 1930, một số thanh niên Việt Nam yêu nước được đồng chí Nguyễn Ái Quốc (tức Chủ tịch Hồ Chí Minh) giới thiệu đã đến Moscow học tập. Khi phát xít Đức tấn công Liên Xô, các đồng chí này gia nhập Trung đoàn quốc tế thuộc Lữ đoàn đặc nhiệm Bộ binh cơ giới (OMSBON) của Bộ Dân ủy Nội vụ Liên Xô có nhiệm vụ trấn giữ địa bàn trọng yếu kế cận Điện Kremlin.

Ngày 7-11-1941, các đồng chí đã tham gia Lễ duyệt binh lịch sử trên Quảng trường Đỏ sau đó tiến thẳng ra mặt trận. Mùa đông năm 1941-1942, các chiến sĩ tình nguyện quốc tế Việt Nam đã anh dũng chiến đấu bảo vệ Moscow và cùng quân dân Xô viết đánh bật lực lượng xâm lược khổng lồ của phát xít Đức ra khỏi cửa ngõ Moscow, trong đó có 3 đồng chí hy sinh tại mặt trận. Năm 1986, Đoàn Chủ tịch Xô viết tối cao Liên Xô đã truy tặng Huân chương, Huy chương cao quý đối với các đồng chí.

Thực hiện ý kiến chỉ đạo của thủ trưởng Bộ Quốc phòng về việc Nga đề nghị tham gia ý kiến đối với phác thảo Đài tưởng niệm các chiến sĩ tình nguyện quốc tế Việt Nam, Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam đã chỉ đạo Cục Tuyên huấn chủ trì nghiên cứu, đề xuất; sau đó báo cáo, đề xuất thủ trưởng Bộ Quốc phòng đồng ý với phác thảo Đài tưởng niệm do phía Nga chuẩn bị. Đồng thời, các cơ quan, đơn vị cùng địa phương và gia đình các chiến sĩ rà soát, lựa chọn hình ảnh, tư liệu phù hợp để cung cấp cho phía Nga qua kênh ngoại giao.

Đại tướng Phan Văn Giang phát biểu tại Lễ khánh thành. 

Sau thời gian hai bên tích cực phối hợp trao đổi, thống nhất và phía Nga thi công, đến nay công trình Đài tưởng niệm đã hoàn thành theo kế hoạch. Công trình được đặt tên “Những người bạn liên minh - Chiến sĩ Việt Nam”, được xây dựng trong Công viên Patriot, gồm 3 bức tượng đồng khắc họa hình ảnh các chiến sĩ tình nguyện quốc tế Việt Nam đang chốt giữ tại vị trí phòng thủ và chiến đấu đến hơi thở cuối cùng trong trận đánh bảo vệ Moscow.

Kết cấu nhóm nhân vật tượng đài đặt trên bệ khắc họa hình ảnh công trình phòng ngự gồm vật cản chống tăng và chống đạn. Công trình là một minh chứng biểu tượng cho tinh thần quốc tế vô sản của nhân dân Việt Nam và tình đoàn kết, hữu nghị bền lâu giữa nhân dân hai nước Việt Nam - Liên bang Nga, đồng thời là một lời nhắc nhở đối với nhân dân hai nước luôn ghi nhớ về những đóng góp xương máu của những anh hùng đã góp phần cho chiến thắng vĩ đại, cứu nhân loại khỏi thảm họa phát xít.

Đại tướng Phan Văn Giang, Thượng tướng Viktor Petrovich Goremykin và các đại biểu bên Đài tưởng niệm. 

Phát biểu tại buổi lễ, Đại tướng Phan Văn Giang bày tỏ xúc động khi cùng lãnh đạo Bộ Quốc phòng Liên bang Nga và các đại biểu khánh thành Đài tưởng niệm; đồng thời nhấn mạnh, Bộ Quốc phòng, Quân đội nhân dân Việt Nam đánh giá cao và trân trọng cảm ơn Bộ Quốc phòng, các Lực lượng vũ trang Liên bang Nga đã xây dựng Đài tưởng niệm tại Moscow.

Đại tướng Phan Văn Giang nêu rõ, Đài tưởng niệm các chiến sĩ tình nguyện quốc tế Việt Nam được khánh thành tại Moscow, cùng với Đài tưởng niệm các quân nhân Liên Xô/Liên bang Nga - Việt Nam đã hy sinh vì hòa bình và ổn định khu vực tại tỉnh Khánh Hòa vừa là minh chứng của truyền thống lịch sử, vừa là biểu tượng cho những nỗ lực củng cố và làm sâu sắc quan hệ đối tác chiến lược toàn diện giữa hai nước.

Đại tướng Phan Văn Giang và các thành viên trong đoàn tại Đài tưởng niệm. 

Đại tướng Phan Văn Giang khẳng định, gần 75 năm qua, vượt qua thăng trầm của lịch sử, biến động của tình hình thế giới và khu vực, nhân dân và Quân đội hai nước luôn cùng nhau vun đắp, giữ gìn và phát triển quan hệ hữu nghị truyền thống tốt đẹp đi vào chiều sâu, đạt hiệu quả thực chất. Đại tướng Phan Văn Giang bày tỏ sự kính trọng và tri ân tới các thế hệ lãnh đạo, nhân dân hai nước đã không ngừng vun đắp, củng cố quan hệ hữu nghị truyền thống, trở thành đối tác chiến lược toàn diện hiện nay. Nhân dân và Quân đội nhân dân Việt Nam luôn ghi nhớ sự giúp đỡ chí nghĩa, chí tình, to lớn và hiệu quả mà Liên bang Nga đã dành cho Việt Nam trong công cuộc đấu tranh thống nhất đất nước, cũng như trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Về phần mình, Thượng tướng Viktor Petrovich Goremykin nhấn mạnh, trước sức tấn công mãnh liệt của phát xít Đức, các chiến sĩ Việt Nam đã tình nguyện tham gia trận chiến bảo vệ Moscow. Họ đã thể hiện sự dũng cảm, kiên cường, kề vai sát cánh cùng với những người lính Hồng quân Liên Xô trên chiến trường để đẩy lui những kẻ xâm lược. Sự đóng góp to lớn của họ đã góp phần làm nên chiến thắng trong Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại. Thượng tướng Viktor Petrovich Goremykin khẳng định sự tôn kính đối với chiến công của các chiến sĩ tình nguyện quốc tế Việt Nam; đồng thời tin tưởng rằng, công trình Đài tưởng niệm sẽ góp phần gìn giữ ký ức lịch sử về Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại, cũng như góp phần tăng cường hợp tác và thắt chặt tình hữu nghị giữa hai nước trong thời gian tới.

Đại tướng Phan Văn Giang thăm hỏi, động viên, trao lá cờ Tổ quốc tặng bà Lê Thị Phượng. 

Tại buổi lễ, Đại tướng Phan Văn Giang đã ân cần thăm hỏi, động viên bà Lê Thị Phượng, con gái chiến sĩ Lý Phú San (Lê Phan Chăn), hiện đang sinh sống tại Moscow. Đại tướng Phan Văn Giang khẳng định Đảng, Nhà nước ta luôn đặc biệt quan tâm, chăm lo và có nhiều chủ trương, chính sách đối với thương bệnh binh, thân nhân liệt sĩ, gia đình chính sách, người có công với cách mạng, coi đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng, thường xuyên. Đại tướng Phan Văn Giang đã tặng bà Lê Thị Phượng lá cờ Tổ quốc với mong muốn gia đình luôn luôn hướng về quê hương, Tổ quốc và hy vọng nếu có dịp, bà và gia đình sẽ về thăm quê hương Việt Nam.

* Tiếp đó, sáng cùng ngày, Đại tướng Phan Văn Giang và đoàn đại biểu cấp cao Bộ Quốc phòng Việt Nam đã tham dự Lễ khai mạc Diễn đàn Kỹ thuật quân sự quốc tế ARMY-2024 diễn ra từ ngày 12 đến 14-8 tại thủ đô Moscow.

Sau Lễ khai mạc, Đại tướng Phan Văn Giang và các thành viên trong đoàn tham quan các gian hàng tại ARMY-2024. Tại mỗi gian hàng, Đại tướng Phan Văn Giang và đoàn đều dành thời gian tìm hiểu về các sản phẩm được trưng bày, trao đổi các thông tin liên quan, đồng thời hoan nghênh và đánh giá cao sự tham gia của các đơn vị, doanh nghiệp tại sự kiện này.

Đại tướng Phan Văn Giang và các thành viên trong đoàn tham quan các gian hàng tại ARMY-2024. 

ARMY là hoạt động triển lãm, diễn đàn tổng hợp do Bộ Quốc phòng Liên bang Nga tổ chức thường niên từ năm 2015 tại Trung tâm hội nghị - Triển lãm Patriot ở ngoại ô Moscow, thu hút nhiều quốc gia, doanh nghiệp và tổ chức công nghiệp quốc phòng các nước tham dự và trưng bày, giới thiệu sản phẩm quốc phòng. Diễn đàn là một trong những triển lãm vũ khí, trang bị kỹ thuật quốc tế có quy mô lớn nhất thế giới. Diễn đàn bao gồm triển lãm các sản phẩm tiên tiến của ngành công nghiệp quốc phòng Liên ban Nga và các nước đối tác; trình diễn thực địa vũ khí, trang bị kỹ thuật Lục quân, Hải quân và Không quân của Liên bang Nga và các nước đối tác; các hội thảo khoa học ứng dụng về kỹ thuật quân sự và công nghiệp quốc phòng...

Nguồn QĐND