Đại tướng Võ Nguyên Giáp có tên khai sinh Võ Giáp, bí danh là Văn, sinh ngày 25/8/1911 tại xã Lộc Thủy, huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình. Sinh ra trong một gia đình nhà nho, giàu truyền thống yêu nước, một miền quê giàu truyền thống lịch sử, văn hóa và cách mạng, Đồng chí đã sớm có lòng yêu nước nồng nàn và thương dân sâu sắc.

Người chiến sĩ cách mạng kiên trung, người học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh 

Ngay từ nhỏ, trực tiếp chứng kiến cảnh đồng bào bị đàn áp, bóc lột bởi thực dân và tay sai, Võ Nguyên Giáp đã sớm nung nấu tinh thần cách mạng và ý chí đấu tranh giải phóng dân tộc. Năm 14 tuổi Võ Nguyên Giáp đã giác ngộ và tham gia hoạt động cách mạng.

Ngay từ khi còn là học sinh, được tiếp thu tư tưởng cách mạng của Lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc, Đồng chí đã tích cực tham gia các phong trào bãi khóa tại Trường Quốc học Huế. Năm 1927, Đồng chí gia nhập Đảng Tân Việt cách mạng - một tổ chức tiền thân của Đảng Cộng sản Đông Dương, nay là Đảng Cộng sản Việt Nam. Năm 1936, Đồng chí tham gia phong trào dân chủ của Đảng ở Hà Nội và là biên tập viên các báo của Đảng như: “Tiếng nói của chúng ta”, “Tiến lên”, “Tập hợp”, “Thời báo”, “Tin tức”...; tham gia phong trào Đông Dương Đại hội, được bầu làm Chủ tịch Ủy ban báo chí Bắc Kỳ.

Đầu những năm bốn mươi của thế kỷ XX, được Lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh dìu dắt, giao nhiệm vụ, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã tích cực hoạt động cách mạng, bám dân, bám địa bàn, xây dựng cơ sở, mở lớp huấn luyện quân sự tại căn cứ địa Cao - Bắc - Lạng. Tháng 12/1944, Đồng chí được Lãnh tụ Hồ Chí Minh giao nhiệm vụ thành lập Đội Việt Nam Tuyên truyền giải phóng quân, tổ chức tiền thân của Quân đội nhân dân Việt Nam anh hùng.

Đồng chí Võ Nguyên Giáp đọc Quân lệnh số I - Quyết định thành lập Đội Việt Nam Tuyên truyền giải phóng quân (22/12/1944). (Ảnh: Tư liệu TTXVN) 

Trên các cương vị là Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương, Thường vụ Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương, thành viên Ủy ban khởi nghĩa toàn quốc, thành viên Ủy ban Dân tộc giải phóng Việt Nam, Tư lệnh Việt Nam giải phóng quân, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã có những đóng góp quan trọng trong các quyết sách chiến lược của Đảng, chỉ đạo các lực lượng vũ trang, cùng toàn thể dân tộc Việt Nam làm nên thắng lợi của cuộc Tổng khởi nghĩa Cách mạng Tháng Tám năm 1945, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Trong 9 năm kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp xâm lược, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại, Đồng chí đã trực tiếp chỉ huy nhiều chiến dịch quan trọng. Đặc biệt năm 1954, Đồng chí được Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh tin tưởng trao quyền trực tiếp chỉ huy các đại đoàn của Quân đội và các lực lượng tiến công tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ, đánh bại đội quân nhà nghề của thực dân Pháp, góp phần cùng toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta làm nên Chiến thắng Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”, buộc thực dân Pháp phải ký Hiệp định Giơ-ne-vơ ngày 20/7/1954 về đình chỉ chiến tranh, khôi phục hòa bình ở Đông Dương.

Sau khi miền Bắc được giải phóng, Đồng chí đã cùng Trung ương Đảng lãnh đạo toàn dân, toàn quân tiến hành đồng thời hai nhiệm vụ chiến lược là xây dựng, bảo vệ miền Bắc xã hội chủ nghĩa và đẩy mạnh cách mạng dân tộc, dân chủ nhân dân ở miền Nam; lần lượt đánh bại các chiến lược chiến tranh của đế quốc Mỹ xâm lược, làm nên những thắng lợi vẻ vang với đỉnh cao là Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử năm 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thu non sông về một mối, đưa cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội.

Đất nước hòa bình, thống nhất, trên cương vị là Bí thư Quân ủy Trung ương (đến năm 1977), Bộ trưởng Bộ Quốc phòng (đến năm 1980), Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ (từ tháng 01/1980 đến tháng 4/1981), Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng (từ tháng 5/1981 đến tháng 12/1986), Đại tướng đã cùng tập thể lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Quân đội lãnh đạo toàn dân, toàn quân thực hiện hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, tiến hành công cuộc đổi mới đất nước. Năm 1991, Đại tướng nghỉ hưu ở tuổi 80.

Với những công lao to lớn đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc, uy tín lớn trong và ngoài nước, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã được Đảng, Nhà nước tặng thưởng Huân chương Sao vàng, Huân chương Hồ Chí Minh, Huy hiệu 70 năm tuổi Đảng và nhiều Huân, Huy chương cao quý khác của Việt Nam và quốc tế.

Thay mặt Trung ương Đảng và Chính phủ, Chủ tịch Hồ Chí Minh trực tiếp giao nhiệm vụ cho Đại tướng Võ Nguyên Giáp nghiên cứu kế hoạch tác chiến và mở Chiến dịch Điện Biên Phủ. (Ảnh: Tư liệu TTXVN)

Người Anh Cả của Quân đội Nhân dân Việt Nam, một thiên tài quân sự

Đồng chí Võ Nguyên Giáp là Đại tướng, Tổng Tư lệnh đầu tiên của Quân đội nhân dân Việt Nam. Đảm nhiệm trọng trách lớn lao khi mới 37 tuổi; song bằng ý chí và nghị lực phi thường, sự phấn đấu không ngừng nghỉ, Đại tướng đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, xứng đáng với sự tin tưởng của Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại và của Nhân dân Việt Nam Anh hùng. Với 30 năm là Tổng Tư lệnh Quân đội, Đồng chí là nhà quân sự xuất chúng, nhà lãnh đạo có uy tín lớn của Đảng, Nhà nước và Nhân dân ta; được cán bộ, chiến sĩ Quân đội yêu mến, kính trọng, suy tôn là “Người Anh Cả” của Quân đội nhân dân Việt Nam.

Trong những bước ngoặt lịch sử của cách mạng Việt Nam sau Cách mạng tháng Tám năm 1945 và những chiến dịch quân sự trong kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ; dưới ngọn cờ bách chiến, bách thắng của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã góp phần làm nên những chiến thắng vĩ đại, hòa vào dòng chảy lịch sử hào hùng của dân tộc; trở thành một vị tướng huyền thoại, một thiên tài quân sự... và được sự ngưỡng mộ, kính trọng của nhiều nguyên thủ quốc gia, chính khách, học giả, nhà sử học, nhà báo, nhà văn và đông đảo nhân dân thế giới.

Đại tướng Võ Nguyên Giáp là người có công lao, đóng góp to lớn trong xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam chính quy, tinh nhuệ, ngày càng hiện đại. Từ Đội Việt Nam Tuyên truyền giải phóng quân - đội quân chủ lực đầu tiên chỉ với 34 chiến sĩ và vài chục khẩu súng trường, súng kíp thô sơ, từng bước phát triển thành những trung đoàn, đại đoàn, kiên cường chiến đấu và chiến thắng kẻ thù xâm lược. Chiến thắng Điện Biên Phủ là minh chứng sinh động về sự trưởng thành, lớn mạnh của Quân đội ta dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng, Bác Hồ kính yêu và sự chỉ huy tài tình của Đại tướng. Lần đầu tiên trên thế giới, quân đội của một nước thuộc địa nhỏ, lạc hậu đã đánh bại quân đội nhà nghề của một đế quốc thực dân hùng mạnh.

Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, trên cương vị là Tổng Tư lệnh, Đồng chí là người có nhiều công lao trong việc xây dựng Quân đội nhân dân tiến lên chính quy, hiện đại, xây dựng các Quân chủng Phòng không - Không quân, Hải quân, Binh chủng Đặc công, xây dựng đường Trường Sơn - đường Hồ Chí Minh trên bộ và đường Hồ Chí Minh trên biển chi viện kịp thời cho tiền tuyến lớn miền Nam. Đặc biệt, trong giai đoạn cuối của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Đồng chí đã đề xuất khẩn trương thành lập các quân đoàn chủ lực (Quân đoàn 1, 2, 3 và 4) để tạo sức mạnh tổng hợp, đáp ứng yêu cầu tác chiến hiệp đồng các quân, binh chủng, thực hiện những trận đánh lớn. Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975 với đỉnh cao là Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử đã chứng minh đề xuất trên của Đồng chí là sáng tạo, kịp thời và chính xác, phù hợp với tình hình và điều kiện lịch sử lúc bấy giờ.

Đại tướng Võ Nguyên Giáp là nhà chỉ huy quân sự có tài thao lược kiệt xuất, bậc thầy về chiến lược, nghệ thuật quân sự, nhất là đường lối chiến tranh nhân dân. Trong các chiến dịch lớn có tính chất quan trọng quyết định, Đồng chí luôn thể hiện sự quyết đoán, sắc bén và có tư duy quân sự đặc biệt. Dưới sự lãnh đạo của Bộ Chính trị, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đồng chí đã trực tiếp chỉ đạo cuộc chiến tranh nhân dân thần kỳ của dân tộc Việt Nam đạt đến đỉnh cao của nghệ thuật quân sự. Đường lối ưu việt của cuộc chiến tranh toàn dân, toàn diện, kháng chiến trường kỳ đã đánh bại và làm phá sản hoàn toàn đường lối chiến tranh tổng lực, tốc chiến, tốc thắng và các chiến lược khác của những đế quốc hùng mạnh nhất ở thế kỷ XX. Những kiến thức và tài năng quân sự của Đồng chí đều do tự nghiên cứu từ lịch sử chống giặc ngoại xâm của dân tộc Việt Nam và lịch sử quân sự thế giới; tự rèn luyện, tự đúc kết kinh nghiệm qua thực tế chiến đấu của Quân đội ta, được thế giới khâm phục, suy tôn là một trong những danh tướng trong lịch sử nhân loại.

Đại tướng Võ Nguyên Giáp và Bộ Tổng tham mưu Quân đội nhân dân Việt Nam nghiên cứu kế hoạch tác chiến Chiến dịch Điên Biên Phủ. (Ảnh: Tư liệu TTXVN)

Đồng chí Võ Nguyên Giáp là vị tướng tài ba, người cầm quân rất cẩn trọng, luôn so sánh tương quan lực lượng đôi bên, chủ động buộc đối phương phải đánh theo cách đánh của ta, dẫn đến đối phương thất bại hoàn toàn. Điển hình là quyết định chuyển phương châm tác chiến từ “đánh nhanh, giải quyết nhanh” sang “đánh chắc, tiến chắc” trong Chiến dịch Điện Biên Phủ - quyết định khó khăn nhất trong cuộc đời cầm quân của Đại tướng nhưng hoàn toàn đúng đắn, góp phần giảm thiểu hy sinh xương máu của bộ đội ta, của Nhân dân ta. Đại tướng cũng chính là người đã phê chuẩn đề nghị thành lập cánh quân phía Đông và ra mệnh lệnh “Thần tốc, thần tốc hơn nữa; táo bạo, táo bạo hơn nữa”, đưa toàn quân xốc tới, mãnh liệt tiến công vào sào huyệt cuối cùng của địch trong Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, đưa cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước đến thắng lợi hoàn toàn.

Ðại tướng Võ Nguyên Giáp có công lao to lớn trong việc hình thành, phát triển học thuyết quân sự Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh, đó là đường lối chiến tranh nhân dân, lấy chính nghĩa thắng bạo tàn, kế thừa và phát huy những bài học giá trị lịch sử của ông cha chống giặc ngoại xâm trong thời đại mới. Đồng chí hết sức coi trọng việc xây dựng tổ chức Đảng “trong sạch, vững mạnh” trong lực lượng vũ trang; quan tâm, chăm lo xây dựng bản lĩnh chính trị, bản lĩnh chiến đấu, chiến thuật quân sự, khả năng tác chiến; giáo dục, bồi dưỡng phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” cho cán bộ, chiến sĩ Quân đội nhân dân Việt Nam.

Đại tướng Võ Nguyên Giáp là người học trò xuất sắc và gần gũi của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Được sống và làm việc bên cạnh, được Người giáo dục và rèn luyện, Đồng chí đã nỗ lực phấn đấu học tập tư tưởng, đạo đức, tác phong, lối sống, luôn tu dưỡng rèn luyện, nói và làm theo gương Bác Hồ vĩ đại. Đồng chí là một trong những người sớm nghiên cứu và viết về tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh một cách cơ bản, toàn diện, hệ thống và có nhiều đóng góp quan trọng trong việc nghiên cứu, vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh vào thực tiễn cách mạng Việt Nam. Trong các lĩnh vực như giáo dục - đào tạo, khoa học - kỹ thuật, báo chí, ngoại giao, văn hóa, lịch sử…, Đồng chí đều có những đóng góp quan trọng, thực sự là con người tài - đức vẹn tròn, văn - võ song toàn.

Ở Đại tướng luôn sáng ngời những phẩm chất nhân cách cao quý, một tấm gương mẫu mực về đạo đức cách mạng cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư; về sự liêm khiết, giản dị, khoan dung, nhân hậu, khiêm tốn, ham học hỏi, đoàn kết, sống có tình nghĩa, hết lòng thương yêu đồng chí, đồng bào; về tinh thần trách nhiệm cao, phong cách làm việc khoa học, nguyên tắc nhưng hết sức linh hoạt, luôn đề cao vai trò của tập thể, phục tùng tổ chức; luôn coi trọng thực tiễn, tin tưởng vào sức mạnh của quần chúng, liên hệ và gắn bó mật thiết với Nhân dân; phấn đấu không mệt mỏi xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, đem hết trí tuệ, sức lực để hoàn thành tốt mọi công việc của Đảng, nhân dân và Quân đội giao phó.

Trọn cuộc đời gắn bó với sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc, ở Đại tướng Võ Nguyên Giáp luôn sáng ngời phẩm chất cao quý của người chiến sĩ cách mạng kiên trung, tuyệt đối trung thành với sự nghiệp cách mạng của Đảng, suốt đời tận tụy hy sinh, một lòng, một dạ phấn đấu cho mục tiêu, lý tưởng cộng sản. Dù trong lúc cách mạng gặp thuận lợi hay khó khăn, Đồng chí vẫn tin tưởng, thủy chung, son sắt với Đảng, với Nhân dân, đúng như lúc sinh thời Đồng chí đã từng nói “Tôi sống ngày nào, cũng là vì đất nước ngày đó”. Đồng chí luôn ghi nhớ, noi gương và mẫu mực thực hành lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh: Làm cách mạng là phải “Dĩ công vi thượng”, nghĩa là phải đặt lợi ích chung lên trên hết, trước hết - coi đó làm phương châm sống và phấn đấu trong suốt cuộc đời. Đây cũng là những bài học rất sâu sắc cho mỗi chúng ta.

Kỷ niệm 113 năm Ngày sinh Đại tướng Võ Nguyên Giáp (25/8/1911 - 25/8/2024), chúng ta càng thêm tự hào về Đảng Cộng sản Việt Nam quang vinh, tự hào về dân tộc Việt Nam Anh hùng, tự hào về Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại, tự hào về Quân đội Nhân dân Việt Nam Anh hùng đã giáo dục, rèn luyện nên người chiến sĩ cách mạng kiên trung, vị Đại tướng tài năng và đức độ, người con ưu tú của đất nước và quê hương Quảng Bình, đã trọn đời cống hiến cho sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Đảng và Nhân dân ta. Con người, nhân cách và những cống hiến to lớn của đồng chí Đại tướng với sự nghiệp cách mạng Việt Nam và trên thế giới sẽ mãi được lưu danh trong trang sử vẻ vang của dân tộc ta và lịch sử phong trào cách mạng thế giới.

Đây cũng là dịp để chúng ta tôn vinh và tri ân những cống hiến to lớn của Đại tướng Võ Nguyên Giáp đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng, dân tộc, Quân đội ta và phong trào cách mạng thế giới; đồng thời, góp phần giáo dục truyền thống lịch sử cách mạng, lòng yêu nước, tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống cho các tầng lớp Nhân dân, nhất là thế hệ trẻ Việt Nam.

Học tập và noi gương Đại tướng Võ Nguyên Giáp, toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta tiếp tục đẩy mạnh công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ; kiên quyết đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi có hiệu quả tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ gắn với đẩy mạnh học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh để xây dựng Đảng ta ngày càng trong sạch, vững mạnh, thật sự là người lãnh đạo, người đầy tớ trung thành, gắn bó mật thiết với Nhân dân, lãnh đạo toàn dân ra sức thi đua đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới, quyết tâm thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng và các nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương, góp phần xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc, vững bước trên con đường đi lên chủ nghĩa xã hội./.

Nguồn ĐCSVN