Nhận định về các xu hướng công nghệ năm 2024, ông Gene Alvarez, Phó Chủ tịch cấp cao tại công ty nghiên cứu và tư vấn công nghệ Gartner (Mỹ) cho rằng: "Các xu hướng công nghệ chiến lược hàng đầu trong năm nay tập trung vào 3 lĩnh vực quan trọng: sự gia tăng các yêu cầu và rủi ro liên quan đến trí tuệ nhân tạo (AI), sự phát triển của các ranh giới mới trong lĩnh vực điện toán, và sự hợp tác ngày càng chặt chẽ giữa con người và máy móc".

Ông nhấn mạnh rằng những xu hướng này không chỉ định hình tương lai của công nghệ mà còn mang lại cơ hội để các nhà lãnh đạo công nghệ thúc đẩy đổi mới một cách có trách nhiệm.

Đồng thời, ông lưu ý rằng việc ứng dụng các xu hướng này cần đảm bảo tính minh bạch và đạo đức, từ đó góp phần xây dựng niềm tin và giá trị bền vững trong quá trình phát triển và triển khai công nghệ.

Ảnh minh họa.

Gartner đã xác định 10 xu hướng công nghệ chủ chốt mà họ dự báo sẽ đóng vai trò trung tâm trong việc mở ra những cơ hội tiềm năng cho các nhà lãnh đạo công nghệ thông tin (CNTT) trong năm tới.

Những xu hướng này không chỉ phản ánh sự phát triển nhanh chóng của công nghệ mà còn thể hiện những thay đổi sâu sắc trong cách các tổ chức ứng dụng công nghệ để đổi mới, nâng cao hiệu quả và duy trì lợi thế cạnh tranh.

1. Tác nhân AI

Tác nhân AI (Agentic AI) là các chương trình phần mềm được thiết kế để hoạt động một cách độc lập, đưa ra quyết định và thực hiện hành động nhằm đạt được các mục tiêu cụ thể do con người đặt ra.

Những hệ thống này tích hợp các khả năng tiên tiến của AI với các yếu tố như trí nhớ, khả năng lập kế hoạch, cảm biến môi trường, hướng dẫn an toàn và nhiều yếu tố đầu vào khác. Nhờ vậy, chúng có thể hoàn thành nhiệm vụ một cách tự động, từ đó nâng cao năng suất và tối ưu hóa hiệu quả hoạt động.

Gartner dự đoán rằng đến năm 2028, ít nhất 15% các quyết định trong công việc hàng ngày sẽ được thực hiện tự động bởi các tác nhân AI, một bước nhảy vọt đáng kể so với con số 0% vào năm 2024.

2. Các nền tảng quản trị AI

Các nền tảng quản trị AI là các giải pháp công nghệ tiên tiến được thiết kế để đảm bảo rằng các mô hình và hệ thống AI hoạt động một cách đáng tin cậy, minh bạch, công bằng và có trách nhiệm.

Những nền tảng này không chỉ giúp các tổ chức đáp ứng các tiêu chuẩn về an toàn và đạo đức mà còn góp phần xây dựng niềm tin mạnh mẽ từ khách hàng và cộng đồng.

Theo dự báo của Gartner, đến năm 2028, các doanh nghiệp áp dụng nền tảng quản trị AI sẽ đạt được mức độ tin cậy từ khách hàng cao hơn 30% và điểm tuân thủ quy định tốt hơn 25% so với các đối thủ không áp dụng.

Các nền tảng quản trị AI giúp hệ thống AI hoạt động một cách đáng tin cậy, minh bạch, công bằng và có trách nhiệm. Ảnh: Internet.

Những ứng dụng chính của nền tảng quản trị AI bao gồm đánh giá các rủi ro và tác động tiềm ẩn, đảm bảo rằng các biện pháp kiểm soát được duy trì trong suốt vòng đời của mô hình AI, và điều chỉnh linh hoạt các tiêu chuẩn quản trị để phù hợp với sự phát triển công nghệ và bối cảnh pháp lý.

Đây là chìa khóa để các tổ chức tận dụng tối đa tiềm năng của AI mà vẫn duy trì được trách nhiệm xã hội và sự phù hợp với các quy định.

3. Bảo mật chống thông tin sai lệch

Khi AI tạo sinh ngày càng được sử dụng phổ biến và trở nên tinh vi hơn, nguy cơ công nghệ này bị lợi dụng cho những mục đích tiêu cực cũng gia tăng, bao gồm việc phát tán thông tin sai lệch hoặc độc hại nhằm tấn công các doanh nghiệp.

Công nghệ bảo mật chống thông tin sai lệch đã ra đời để bảo vệ các tổ chức và cá nhân khỏi những mối đe dọa này, bằng cách ngăn chặn và đối phó với sự lan truyền của thông tin sai lệch trên các nền tảng trực tuyến.

Gartner dự báo rằng trong vòng 4 năm tới, một nửa số doanh nghiệp sẽ triển khai các sản phẩm, dịch vụ hoặc tích hợp các tính năng đặc biệt để giải quyết vấn đề bảo mật thông tin sai lệch, tăng mạnh so với mức chưa đến 5% hiện tại.

Điều này phản ánh tầm quan trọng ngày càng lớn của việc xây dựng một môi trường thông tin an toàn và đáng tin cậy trong bối cảnh kỹ thuật số phức tạp hiện nay.

4. Mật mã hậu lượng tử

Gartner cảnh báo rằng những tiến bộ trong điện toán lượng tử sẽ khiến nhiều loại mật mã truyền thống trở nên không còn an toàn vào năm 2029. Điều này sẽ tạo ra nhu cầu cấp thiết đối với các hệ thống mật mã hậu lượng tử (Post-quantum cryptography), có khả năng bảo vệ dữ liệu không chỉ trước các máy tính lượng tử mà còn cả trước các máy tính cổ điển.

Mặc dù thời điểm cụ thể khi điện toán lượng tử thực sự bước vào kỷ nguyên mới vẫn chưa rõ ràng, nhưng các tổ chức như Viện Tiêu chuẩn và Công nghệ Quốc gia Mỹ (NIST) đã nhấn mạnh rằng các doanh nghiệp và tổ chức cần chủ động chuẩn bị hệ thống bảo mật của mình để đối phó với những thay đổi mang tính cách mạng này trong tương lai gần.

5. Trí thông minh vô hình trong môi trường xung quanh

Trí thông minh vô hình trong môi trường xung quanh (Ambient invisible intelligence) đề cập đến việc tích hợp một cách mượt mà các công nghệ cảm biến vào môi trường sống hàng ngày, hoạt động tự động mà không cần sự can thiệp của người dùng.

Những ứng dụng đầu tiên của Trí thông minh vô hình trong môi trường xung quanh giúp giải quyết các vấn đề trong lĩnh vực hậu cần. Ảnh: Internet.

Sự phát triển này sẽ được thúc đẩy nhờ vào việc sử dụng các cảm biến giá rẻ, giúp theo dõi một cách linh hoạt và tiết kiệm chi phí. Theo dự báo của Gartner, đến năm 2027, những ứng dụng đầu tiên của công nghệ mới này sẽ tập trung vào việc giải quyết các vấn đề trong lĩnh vực hậu cần, như kiểm tra kho bán lẻ theo thời gian thực và quản lý hàng hóa dễ hỏng, mang lại hiệu quả vượt trội và khả năng mở rộng linh hoạt.

6. Máy tính tiết kiệm năng lượng

Sự phát triển mạnh mẽ của AI đã làm nổi bật mối quan tâm về lượng năng lượng và khả năng tính toán khổng lồ cần thiết để vận hành các hệ thống AI. Thực tế, những nhiệm vụ như đào tạo AI, tối ưu hóa và kết xuất phương tiện, cùng với nhiều ứng dụng khác, có thể là một trong những yếu tố chính góp phần vào lượng khí thải carbon đáng kể của nhiều tổ chức.

Gartner dự báo rằng vào cuối thập kỷ này, các công nghệ tính toán tiên tiến, như bộ tăng tốc hình thái thần kinh và các phương pháp mới lạ, sẽ xuất hiện và hỗ trợ các nhiệm vụ AI và tối ưu hóa, đồng thời tiêu thụ ít năng lượng hơn rất nhiều, mở ra cơ hội mới để giảm thiểu tác động môi trường của các hệ thống công nghệ cao.

7. Điện toán lai

Khi các mô hình điện toán ngày càng tiến bộ, các giải pháp lưu trữ, tính toán và mạng cần thiết để hỗ trợ chúng cũng sẽ tiếp tục phát triển. Gartner mô tả điện toán lai như một sự kết hợp tinh vi của những cơ chế này, nhằm giải quyết các thách thức tính toán và mở rộng khả năng ứng dụng của những công nghệ tiên tiến như AI, vượt qua các giới hạn hiện tại.

Gartner dự báo rằng các cấu trúc điện toán lai này sẽ tạo ra những môi trường đổi mới hiệu quả và mạnh mẽ hơn, vượt trội so với các cơ chế truyền thống, mở ra những khả năng mới trong việc tối ưu hóa và nâng cao hiệu suất công nghệ.

8. Điện toán không gian

Điện toán không gian đề cập đến việc nâng cao thế giới vật lý thông qua các công nghệ kỹ thuật số như thực tế tăng cường (AR) và thực tế ảo (VR), nhằm tạo ra những cấp độ tương tác sâu sắc hơn giữa không gian thực và không gian ảo.

Những công nghệ này đang ngày càng thu hút sự chú ý trong ngành công nghiệp trò chơi, đặc biệt là với các hệ thống như sản phẩm thiết bị thực tế ảo Oculus của Meta, và trong lĩnh vực bán lẻ trực tuyến, nơi các công ty như IKEA và Nike đang mang đến trải nghiệm AR cho người tiêu dùng.

Gartner dự báo rằng đến năm 2033, thị trường điện toán không gian sẽ phát triển mạnh mẽ, tăng gấp 10 lần so với quy mô hiện tại, từ 110 tỷ USD lên 1,7 nghìn tỷ USD.

9. Robot đa chức năng

Theo Gartner, với khả năng thực hiện nhiều nhiệm vụ đồng thời, những cỗ máy đa năng này sẽ thay thế những robot truyền thống được thiết kế chỉ để thực hiện một công việc duy nhất lặp đi lặp lại.

Robot đa chức năng sẽ mở ra cơ hội mới trong lĩnh vực sản xuất. Ảnh: Internet.

Không chỉ mang lại hiệu quả vượt trội, các cỗ máy này còn được thiết kế để làm việc cùng và hỗ trợ con người, mở ra cơ hội mới trong sản xuất và tạo điều kiện thuận lợi cho các tương tác giữa người và máy.

Thực tế, Gartner dự báo rằng đến năm 2030, 80% người dân sẽ tương tác với các robot thông minh hàng ngày, một con số tăng mạnh so với chỉ 10% hiện tại.

10. Tăng cường thần kinh

Tăng cường thần kinh (Neurological enhancement) đề cập đến việc sử dụng các công nghệ để đọc và giải mã hoạt động của não, nhằm cải thiện khả năng thực hiện các nhiệm vụ nhận thức của con người. Quá trình này được thực hiện thông qua việc sử dụng giao diện não-máy đơn hướng hoặc giao diện não-máy song hướng (BBMI).

Gartner chỉ ra rằng các công nghệ này đặc biệt có tiềm năng trong việc nâng cao kỹ năng của con người, thúc đẩy tiếp thị thế hệ tiếp theo và cải thiện hiệu suất công việc.

Dự báo đến năm 2030, 30% lực lượng lao động trí óc sẽ phụ thuộc vào những cải tiến này để tăng năng suất, tối ưu hóa công việc và duy trì tính cạnh tranh khi AI ngày càng phát triển mạnh mẽ tại nơi làm việc.

Nguồn BNA