Theo quy định hiện nay, khi thực hiện hợp đồng chuyển quyền sử dụng đất, bên chuyển nhượng phải chịu thuế thu nhập cá nhân là 2% trên tổng giá trị chuyển nhượng; bên nhận chuyển nhượng chịu khoản thuế trước bạ là 0,5% trên tổng giá trị chuyển nhượng.

Thực tế cho thấy, giá đất ngoài thị trường luôn cao hơn khung giá đất nhà nước ban hành. Do đó, để né được tiền thuế, không ít trường hợp người mua và người bán thỏa thuận với nhau việc ghi giá trong hợp đồng công chứng thấp hơn giá mua bán thực tế. Các tổ chức công chứng căn cứ vào giá hai bên khai trong hợp đồng thực hiện việc công chứng hợp đồng chuyển quyền sử dụng đất. Bởi giá bán như thế nào do 2 bên tự thỏa thuận, tổ chức công chứng không có quyền can thiệp vào.

Anh N.V.Q, ngụ xã Long Thành Bắc, huyện Hòa Thành cho rằng các cá nhân lách luật để né thuế chỉ thấy được cái lợi ích trước mắt mà không thấy những hệ lụy pháp lý về lâu dài nếu có xảy ra tranh chấp. Do giá khai trong hợp đồng chuyển quyền sử dụng đất không là giá thật, trường hợp tranh chấp, kiện tụng thì hợp đồng này được xem là hợp đồng giả cách, bị tòa tuyên vô hiệu.

Một người dân ngụ phường Hiệp Ninh, thành phố Tây Ninh cho rằng, các hành vi lách luật trốn thuế nêu trên rất rõ ràng, ngoài việc gây thất thoát ngân sách nhà nước còn làm xáo trộn xã hội khi có tranh chấp, khiếu kiện xảy ra. Hiện nay Bộ Luật Hình sự đã có quy định về việc xử lý tội danh “Trốn thuế”, do đó đề nghị các cơ quan có thẩm quyền mạnh tay xử lý các trường hợp có hành vi lách luật để trốn thuế. Có như thế mới nâng cao được ý thức của người dân trong việc chấp hành các quy định của nhà nước về thuế.

Lãnh đạo UBND một xã ở huyện Gò Dầu cho biết, địa phương vừa mới phát hiện trường hợp một gia đình kinh doanh nhà cho thuê tháng “lách luật” để trốn thuế thu nhập cá nhân phải đóng theo quy định.

Theo vị lãnh đạo này, do gia đình trên có 20 phòng cho công nhân thuê tháng, tính bình quân trong 1 năm tổng thu nhập từ 20 phòng trọ này hơn 100 triệu, phải đóng thuế thu nhập cá nhân. Tuy nhiên, 4 thành viên trong cùng hộ khẩu của gia đình này lại đi xin 4 giấy phép kinh doanh nhà cho thuê và tất nhiên mỗi người đứng giấy phép kinh doanh chỉ 5 phòng cho thuê.

Vì mỗi hộ theo giấy phép kinh doanh thực hiện kinh doanh 5 phòng nên tổng số tiền cho thuê không đến 100 triệu đồng, thuộc diện miễn giảm thuế thu nhập cá nhân. Trong khi thực tế, gia đình này hoạt động cho thuê đến 20 phòng liền kề nhau, không thể nói mỗi người kinh doanh cho thuê chỉ có 5 phòng.

Phát hiện điều bất thường này, UBND xã đã mời 4 hộ kinh doanh trên làm việc và họ thừa nhận việc cùng chung một hộ gia đình nhưng đăng ký nhiều giấy phép kinh doanh với mục đích chia nhỏ số phòng cho thuê để từng người đứng ra kinh doanh mà không phải chịu thế thu nhập cá nhân. UBND xã đã lập biên bản và đề nghị cơ quan có thẩm quyền thu hồi các giấy phép kinh doanh cấp cho các hộ này, cũng như yêu cầu hộ gia đình phải đăng ký lại giấy phép kinh doanh đúng với tình hình kinh doanh thực tế.

Có ý kiến cho rằng, chỉ vì lợi ích trước mắt một số người đã lợi dụng các kẻ hở của pháp luật để trốn thuế. Do đó các ngành chức năng cần tăng cường kiểm tra để kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm đối với những cá nhân này, góp phần bảo đảm sự công bằng trong kinh doanh, hạn chế thất thoát tiền thuế từ các chiêu trò lách luật để trốn thuế như trên.

Nghĩa Nhân