Một ngày sau khi đại tá Muammar Gaddafi bị các tay súng nổi dậy hạ sát ngay sau khi bị bắt, tổ chức nhân quyền Ân xá Quốc tế có trụ sở tại Anh yêu cầu tiến hành một cuộc điều tra công bằng và độc lập về cái chết của vị Tổng thống Libya bị lật đổ. Trong khi đó, Tổng thống Venezuela Hugo Chavez – người bạn thân thiết của ông Gaddafi - cho rằng việc giết cựu Tổng thống Libya là hành động đáng sỉ nhục.

Cho đến giờ, những gì diễn ra ngay sau khi ông Gaddafi bị bắt tại Sirte cũng chỉ được các hãng tin tổng hợp lại theo các nguồn tin của các quan chức và những hình ảnh quay bằng điện thoại di động của binh lính NTC. Cựu Tổng thống Libya bị bắt khi đang ẩn náu trong một đường ống thoát nước. Hai chân, đầu và lưng bị thương khi khi các tay súng cận vệ giao tranh với lực lượng NTC. Manh áo kaki đẫm máu của ông Gaddafi cũng đã bị các tay súng NTC lột mất, họ đánh đập, nắm tóc kéo lê cựu Tổng thống ra xe cứu thương. Có tiếng ai đó hét lên “hãy để ông ta sống” nhưng nhanh chóng chìm nghỉm giữa tiếng rao mừng, tiếng súng bắn chỉ thiên. Trong khi Thủ tướng chính quyền NTC Mahmoud Jibril cho biết, ông Gaddafi chết vì vết thương ở đầu quá nặng, một vài quan chức cao cấp NTC giấu tên tiết lộ, ông Gaddafi bị bắn chết vì chống cự. Trong đoạn video clip do kênh truyền hình Sky News công bố có quay được hình ảnh một người lính NTC chỉa súng ngắn vào đầu ông Gaddafi. Trả lời phỏng vấn của Sky News sau đó, chỉ huy nhóm quân bắt ông Gaddafi cho biết, một người lính NTC đã bắn chết cựu Tổng thống Libya bằng súng ngắn, loại đạn 9mm, vào bụng. Các bác sĩ khám nghiệm tử thi cũng nhận định, ông Gaddafi chết vì vết thương chí tử ở đầu và bụng.

Người dân thủ đô Tripoli xuống đường ăn mừng sau khio nghe tin ông Gaddafi bị giết. Ảnh: Reuters

Trả lời phỏng vấn của kênh truyền hình al Arabiya tại nhà tù của NTC, Mansour Daou - chỉ huy nhóm cận vệ của ông Gaddafi - cho biết, cựu lãnh đạo Libya rất bình tĩnh dù bị thương khi đoàn xe trúng bom của NATO trong lúc tìm đường thoát khỏi Sirte. “Tôi đi cùng với ông Gaddafi, Abu Bakr Younis Jabr (cựu tư lệnh các LLVT Libya) và 4 người lính tình nguyện”. Mansour Daou tỏ ra rất buồn khi không ở cạnh ông chủ của mình trong những giờ phút cuối cùng vì ngất xỉu do trúng đạn.

Có tin cho biết, Mo'tassim - con trai ông Gaddafi cũng bị giết ngay sau khi bị binh lính NTC bắt sống tại Sirte trong tình trạng bị thương nặng và được đưa về Misrata cùng với cha. Trong khi đó, vẫn chưa xác định được số phận của Saif al-Islam – một người con khác của ông Gaddafi. Quyền Bộ trưởng Tư pháp Mohammad al-Alagi cho biết, Saif al-Islam bị bắt giữ và đang được điều trị tại bệnh viện do bị thương ở chân. Nhưng theo các quan chức NTC khác, họ vẫn chưa tìm được Saif al-Islam. 

Hôm 21.10, chính quyền lâm thời NTC đã nhóm họp khẩn cấp để thảo luận kế hoạch chôn ông Gaddafi ở một địa điểm bí mật nhằm tránh nguy cơ tàn quân ủng hộ cựu Tổng thống tìm cách cướp thi thể hoặc xem đây là “thánh địa”. Dù khẳng định việc ông Gaddafi bị giết là “một khởi đầu cho một Libya mới – một quốc gia thống nhất”, nhưng Thủ tướng chính quyền NTC Mahmoud Jibril cũng e ngại hình ảnh cái chết “đẫm máu” của ông Gaddafi có thể kích động sự giận dữ của những người trung thành với cựu Tổng thống.

Tổng Thư ký liên quân NATO Anders Fogh Rasmussen cho biết, lực lượng này sẽ chấm dứt các hoạt động kiểm soát bầu trời và “bảo vệ dân thường Libya” trong vài ngày tới.

Rất có thể, trong ngày hôm nay 22.10, chính quyền NTC sẽ tuyên bố Libya hoàn toàn giải phóng, một chính phủ mới sẽ được hình thành, chuẩn bị cho các cuộc bầu cử và công cuộc tái thiết đầy khó khăn sau 7 tháng chiến tranh.

Đặng Hoàng Thái

(Theo Sky News/AP)