Ông Mauricio Funes và phu nhân - bà Vanda Pignato, mừng chiến thắng cùng hàng chục ngàn người ủng hộ ở thủ đô San Salvador. Ảnh: Reuters.

17 năm trước, cuộc nội chiến kéo dài (1980 – 1992) tại El Salvador đã chấm dứt với hơn 70 ngàn người thiệt mạng. Lực lượng nổi dậy cánh tả Mặt trận giải phóng dân tộc Farabundo Marti (FMLN) bắt đầu chuyển hướng sang hoạt động chính trị, với tư cách một đảng phái đối lập, tiếp tục cuộc đấu tranh chống chế độ thân Mỹ do đảng Arena cầm quyền.

17 năm sau, khi lực lượng cánh tả thắng thế ở khu vực châu Mỹ Latin, ông Mauricio Funes, 49 tuổi, ứng cử viên của FMLN, dành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống ngày 15.3 với 51% phiếu bầu so với 49% phiếu bầu của ông Rodrigo Avila- ứng cử viên đảng Arena cầm quyền. Hàng chục ngàn người ủng hộ FMLN đổ ra khắp đường phố thủ đô San Salvador vỗ tay, huýt sáo và vẫy cờ FMLN dưới ánh sáng rực rỡ muôn màu pháo hoa. Luật sư Orestes Ortez, đảng viên FMLN nghẹn ngào: “Để có được chiến thắng này… chúng tôi đã mất hàng chục năm chiến đấu và hy sinh”.

Từng là cựu du kích quân và cũng là một M.C nổi tiếng trong các chương trình talkshow trên truyền hình, ông Mauricio Funes kêu gọi đoàn kết và hoà hợp dân tộc nhằm đưa đất nước thoát khỏi tình trạng bất công xã hội, kìm hãm giá lương thực và năng lượng liên tục tăng cao, chống các tổ chức tội phạm, đặc biệt là tội phạm ma tuý.

Trong khi đó, dù tỏ ra rất bình thản khi chúc mừng ông Mauricio Funes nhưng ứng cử viên đảng Arena cầm quyền, ông Rodrigo Avila “cảnh báo” chiến thắng của FMLN có thể sẽ đưa El Salvador theo con đường chủ nghĩa xã hội kiểu mới như Tổng thống Hugo Chavez đang thực hiện ở quốc gia láng giềng Venezuela. Điều đó cũng đồng nghĩa với nguy cơ rạn nứt mối quan hệ “hữu nghị” giữa El Salvador và Mỹ. Cũng cần nên biết rằng, trong 20 năm qua, chính phủ do đảng Arena cầm quyền tại El Salvador rất thân Mỹ và nhận được rất nhiều viện trợ từ Washington cả trong và sau cuộc nội chiến với FMLN. Trong cuộc chiến tại Iraq, El Salvador là quốc gia châu Mỹ Latin gởi quân hỗ trợ Mỹ sớm nhất và đóng quân lâu nhất. Nền kinh tế nước này cũng phụ thuộc vào hàng tỷ USD do 2,5 triệu người El Salvador sống ở Mỹ gởi về nước.

Trong cuộc bầu cử hồi năm 2004, Tổng thống Mỹ lúc đó là G. W. Bush từng bóng gió đe doạ, mối quan hệ giữa hai nước sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng nếu FMLN giành chiến thắng. Tuy nhiên, khi ông Barack Obama nắm quyền ở Nhà Trắng, vị Tổng thống da màu này tuyên bố sẽ làm việc với bất cứ ai thắng cử tại El Salvador.

Tổng thống El Salvador vừa đắc cử Mauricio Funes tỏ ra khá cẩn trọng. Ông tuyên bố, hai ưu tiên hàng đầu trong chính sách đối ngoại của chính quyền mới là “hội nhập cùng khu vực Trung Mỹ và củng cố mối quan hệ với Mỹ”. Ông khẳng định sẽ tôn trọng thoả thuận tự do thương mại với Mỹ và tiếp tục duy trì đồng đô-la là tiền tệ của El Salvador.

ĐẶng Hoàng Thái

(Tổng hợp từ AP & Reuters)