Hàng quá cảnh chiếm 70%-80%

Ông Lê Minh Tân- Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu Mộc Bài cho biết, với vị trí thuận lợi là cửa ngõ thuộc tuyến đường Xuyên Á kết nối TP. Hồ Chí Minh và Phnom Penh (Campuchia) rất thuận lợi trong vận chuyển hàng hoá, lượng hàng hoá quá cảnh phát sinh qua Cửa khẩu Mộc Bài thời gian qua khá lớn, chiếm từ 70%-80% tổng số lượng hàng hoá xuất nhập khẩu, quá cảnh qua Cửa khẩu Mộc Bài.

Hàng hoá chủ yếu từ các nước thuộc EU, Trung Quốc, một số nước châu Á khác quá cảnh Việt Nam qua cảng Sài Gòn (Cát Lái), sân bay Tân Sơn Nhất; cửa khẩu Hữu Nghị - Lạng Sơn; cảng Cái Mép - Bà Rịa-Vũng Tàu… chuyển đến Cửa khẩu Mộc Bài để làm thủ tục xuất sang Campuchia và ngược lại.

Phương tiện vận tải chờ làm thủ tục xuất khẩu tại Cửa khẩu Mộc Bài.

Thời gian qua, Chi cục Hải quan cửa khẩu Mộc Bài đã triển khai thực hiện tốt các quy định của pháp luật về hải quan và pháp luật khác có liên quan, thực hiện nghiêm chỉ đạo của ngành và của Cục Hải quan Tây Ninh trong thực hiện quy trình thủ tục hải quan, kiểm tra, giám sát hải quan đối với hàng hoá xuất nhập khẩu nói chung, trong đó có hàng hoá quá cảnh.

Ông Nguyễn Thái Học- nhân viên xuất nhập khẩu Công ty TNHH Logistic vận tải đa phương thức Phương Đông cho biết, khi Hải quan thực hiện các giải pháp quản lý hàng hoá quá cảnh hiệu quả, giúp doanh nghiệp quản lý hàng hoá quá cảnh một cách hiệu quả, cải thiện quy trình vận hành, giảm thiểu thời gian và công sức cần thiết cho các thủ tục hải quan, doanh nghiệp giảm bớt thời gian lưu kho và tăng cường tốc độ phân phối hàng hoá.

Ngoài ra, việc thực hiện các giải pháp quản lý hàng hoá quá cảnh giúp doanh nghiệp tuân thủ các quy định và luật lệ hải quan một cách chính xác, doanh nghiệp giảm thiểu nguy cơ bị xử phạt hoặc gặp phải các vấn đề pháp lý.

Quản lý chặt bằng seal định vị

Ông Lê Minh Tân cho biết, hàng hoá quá cảnh được Chi cục Hải quan cửa khẩu Mộc Bài phối hợp với các đơn vị Hải quan trong ngành giám sát chặt chẽ nhằm bảo đảm tính nguyên trạng của lô hàng trong suốt thời gian quá cảnh lãnh thổ Việt Nam bằng hệ thống niêm phong (seal) hải quan: seal giấy, cáp thép, đốt trúc và đặc biệt là áp dụng giám sát hải quan đối với lô hàng quá cảnh bằng seal định vị điện tử.

Lực lượng hải quan cửa khẩu Mộc Bài kiểm tra Seal định vị đối với phương tiện vận tải trước khi xuất khẩu.

Mặt hàng xuất quá cảnh chủ yếu là phụ tùng xe đạp, hàng tiêu dùng, quần áo may sẵn, nguyên phụ liệu may mặc, nguyên phụ liệu giày, vải, thuốc lá, thực phẩm chức năng và một số hàng hoá khác. Mặt hàng nhập quá cảnh chủ yếu là quần áo may sẵn, xe đạp thành phẩm, giày thể thao, thuốc lá điếu và một số hàng hoá khác.

Theo Chi cục Hải quan cửa khẩu Mộc Bài, trong năm 2023, đơn vị đã phát hiện, lập hồ sơ xử lý 45 vụ vi phạm hành chính. Trong đó có 42 vụ liên quan đến các lỗi khai sai thực tế về lượng, tên hàng đối với hàng hoá quá cảnh; 2 vụ vận chuyển hàng quá cảnh không đúng thời gian đăng ký trong hồ sơ hải quan; 1 vụ vận chuyển hàng hoá giả mạo nhãn hiệu.

Ngành chức năng đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính và chuyển cấp có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính 45 vụ với tổng số tiền phạt trên 420 triệu đồng; tịch thu tang vật trị giá 2,724 tỷ đồng; buộc tiêu huỷ 540 sản phẩm giả nhãn hiệu các loại (giày, túi xách).

Riêng 6 tháng đầu năm 2024, đơn vị đã phát hiện, lập hồ sơ xử lý 7 vụ vi phạm hành chính. Trong đó có 5 vụ liên quan đến các lỗi khai sai thực tế về lượng, tên hàng đối với hàng hoá quá cảnh; 2 vụ vận chuyển hàng quá cảnh không đúng thời gian đăng ký trong hồ sơ. Ngành chức năng đã ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính 7 vụ với tổng số tiền phạt trên 54 triệu đồng.

Phát hiện nhiều sai phạm

Qua nguồn tin và áp dụng các biện pháp nghiệp vụ, ngày 15.5.2023, Chi cục Hải quan cửa khẩu Mộc Bài đã phối hợp với Đội Kiểm soát chống buôn lậu hàng giả và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ thuộc Cục Điều tra chống buôn lậu Tổng cục Hải quan tiến hành kiểm tra thực tế toàn bộ lô hàng xuất quá cảnh có dấu hiệu vi phạm của Công ty TNHH SH Logistics (Lạng Sơn) thuộc tờ khai số 500396942000 ngày 9.5.2023 đăng ký tại Chi cục Hải quan cửa khẩu Hữu Nghị - Cục Hải quan tỉnh Lạng Sơn, vận chuyển đến Cửa khẩu Mộc Bài - tỉnh Tây Ninh để xuất đi Campuchia.

Kết quả kiểm tra, giám định đã phát hiện 456 đôi giày các loại giả mạo nhãn hiệu Adidas và Nike; 84 chiếc túi xách các loại giả mạo nhãn hiệu Louis Vuitton (trị giá lô hàng giả nhãn hiệu là hơn 94 triệu đồng).

Chi cục Hải quan cửa khẩu Mộc Bài đã lập biên bản vi phạm hành chính đối với Công ty TNHH SH Logistics về lĩnh vực sở hữu công nghiệp, đồng thời củng cố hồ sơ, tài liệu, chứng cứ chuyển Cục trưởng Cục Hải quan tỉnh Tây Ninh để trình Chủ tịch UBND tỉnh Tây Ninh xử phạt vi phạm hành chính theo thẩm quyền.

Ngày 30.8.2023, Chủ tịch UBND tỉnh Tây Ninh đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với công ty về hành vi vận chuyển, kể cả quá cảnh hàng hoá giả mạo nhãn hiệu, theo quy định tại Nghị định số 99/2013/NĐ-CP ngày 29.8.2023 của Chính phủ, với số tiền phạt 140 triệu đồng và buộc tiêu huỷ toàn bộ hàng hoá giả mạo nhãn hiệu.

Theo Chi cục Hải quan cửa khẩu Mộc Bài, ngoài hoạt động nghiệp vụ thường xuyên của đơn vị và hàng hoá xuất nhập khẩu thông thường, thì lưu lượng hàng hoá quá cảnh trung bình hằng ngày làm thủ tục hải quan qua Cửa khẩu Mộc Bài khá lớn, khoảng trên dưới 200 xe/container hàng từ nơi khác vận chuyển đến để xuất sang Campuchia và khoảng trên dưới 250 xe/container từ Cửa khẩu Mộc Bài vận chuyển đi đến các cảng biển, cửa khẩu đường bộ khác để xuất ra nước ngoài. Qua đó cho thấy khối lượng công việc của công chức Chi cục Hải quan cửa khẩu Mộc Bài hằng ngày khá lớn.

Do khối lượng công việc nhiều trong điều kiện biên chế còn hạn chế nên việc áp dụng công nghệ vào quản lý giám sát hàng hoá quá cảnh là một trong những giải pháp mang tính khả thi, hiệu quả cao.

Đối với Chi cục Hải quan cửa khẩu Mộc Bài đã được ngành trang cấp cho 190 seal định vị điện tử để niêm phong phục vụ giám sát hàng hoá nhập khẩu và hàng hoá quá cảnh, nhưng số lượng này còn hạn chế so với nhu cầu sử dụng.

Mặt khác, qua thời gian sử dụng, một số seal định vị điện tử đã hỏng, xuống cấp, sử dụng kém hiệu quả. Những lô hàng quá cảnh có gắn seal định vị điện tử khi trên đường vận chuyển qua vùng đồi, núi, vùng có thời tiết xấu, seal thường xảy ra mất tín hiệu nên công tác giám sát hàng quá cảnh đôi lúc còn khó khăn.

Ngoài ra, cơ sở hạ tầng cửa khẩu mặc dù đã được ngành chức năng quan tâm, thường xuyên duy tu, bảo trì, sửa chữa nhưng vẫn còn chưa đáp ứng tương xứng với hoạt động quản lý, thông quan hàng hoá nói chung và hàng hoá quá cảnh nói riêng. Việc này ngành chức năng cũng đã có đánh giá và đang tập trung nghiên cứu giải pháp để từng bước khắc phục và cải thiện cơ sở hạ tầng Cửa khẩu Mộc Bài trong thời gian tới.

Để tăng cường hơn nữa hiệu quả quản lý đối với loại hình hàng quá cảnh, Chi cục Hải quan cửa khẩu Mộc Bài tiếp tục quản lý, bảo trì, bảo dưỡng, sử dụng hiệu quả các loại niêm phong hải quan, đặc biệt là seal định vị điện tử phục vụ cho niêm phong, giám sát hải quan.

Đồng thời thường xuyên phối hợp trao đổi thông tin 2 chiều với các đơn vị Hải quan trong ngành để theo dõi, giám sát chặt chẽ hành trình di chuyển và tình trạng của các lô hàng quá cảnh phát sinh.

Chi cục Hải quan cửa khẩu Mộc Bài  tiếp tục tăng cường công tác thu thập xử lý thông tin và quản lý rủi ro kết hợp thực hiện đồng bộ, ngày càng đi vào chiều sâu các biện pháp nghiệp vụ kiểm soát hải quan.

Trên cơ sở đó phân tích, đánh giá, xác định dấu hiệu rủi ro hoặc lô hàng trọng điểm phục vụ công tác soi chiếu hoặc chuyển kiểm tra thực tế hàng hoá hoặc áp dụng biện pháp kiểm soát phù hợp, nhằm phát hiện, ngăn chặn, xử lý kịp thời, nghiêm minh đối với các hành vi vi phạm pháp luật.

Nhi Trần