Phía sau Nghĩa trang liệt sĩ Hoà Thành, có một quán cà phê nhỏ. Mặc dù ở nơi hẻo lánh nhưng quán cà phê này có nơi giữ xe đàng hoàng và trong bãi đang có rất nhiều xe máy của khách gửi. Chúng tôi cũng gửi xe vào quán, rồi hỏi thăm đường lên Hàm Rồng, cô chủ quán sốt sắng chỉ đường. Chúng tôi bắt đầu leo núi.

Chỗ nào cũng cúng

Leo được khoảng 300 mét, đã gặp hang động đầu tiên, trước cửa hang có đề chữ “Hang Gạo” viết bằng nước sơn nguệch ngoạc. Tại hang động này có 6 người vừa đàn ông vừa đàn bà đang lom khom thắp nhang cúng vái. Tiếp xúc với nhóm người này, chúng tôi được làm quen với một người đàn ông tên Út.

Ông út vén áo cho xem một phần tượng ông Cậu

Tháp tùng cùng nhóm người của ông Út, chúng tôi tiếp tục lên núi. Trên đường đi, ông Út giới thiệu thêm về mình: Năm nay ông 45 tuổi, hiện ngụ xã Trường Đông, huyện Hoà Thành. Là người làm nghề kinh doanh, mỗi tháng ông dành đến… 25 ngày lang thang trên các hang động núi Bà. Công việc của ông thường làm là hướng dẫn cho những ai có nhu cầu tìm đến đây cúng viếng, châm dầu cho những cây đèn, thắp nhang cho các bàn thờ, tượng thờ và quét dọn hang động. “Nhiều khi tôi ngủ qua đêm ở các hang động đến ngày hôm sau mới xuống núi”, ông Út kể.

Hàm Rồng “huyền bí”

Hàm Rồng là nơi có một tảng đá to nằm trên sườn núi, trên tảng đá cây cối xum xuê. Dưới tảng đá là cái hang rộng. Nhìn từ xa, nơi này trông cũng giống miệng rồng đang há ra. Trong hang, có hơn 10 bàn thờ, tượng thờ. Ông Út chỉ cho chúng tôi xem một ngôi miếu nhỏ. Giữa ngôi miếu có một khung nhôm màu vàng, mặt kiếng. Trong đó có các dòng chữ in khá to, sơn nhủ vàng: “72 vị thần Rồng, 49 vạn thiên binh, chiến sĩ anh hùng”. Trong miếu có tượng hai chú ngựa nhỏ, một bình hoa tươi, nhang và đèn cầy. Cạnh ngôi miếu là một bức tượng gỗ bị cháy đen như cục than. Ông Út lại kể những điều mà chúng tôi chưa biết dựa vào đâu để tin là thật: Đây là tượng ông Lục, làm bằng gỗ, được đặt thờ ở đây từ mấy mươi năm nay.

Kế bên tượng ông Lục là tượng ông Cậu đúc bằng xi măng. Cũng theo lời ông Út, tượng này được “thỉnh” bên núi Cậu ở huyện Dầu Tiếng (Bình Dương) đem về đây.

Người đàn ông dẫn đường cho chúng tôi đặc biệt có cảm hứng với một tượng đặt trang trọng trên cao. Theo lời kể, đó là tượng tiên ông Diệu Võ. Bức tượng này bằng gỗ. Ông Út trịnh trọng kể: Mấy năm nay, đức mẹ Linh Sơn thánh mẫu đã “bàn giao” núi này lại cho Diệu Võ tiên ông cai quản. Vì vậy, những năm gần đây, mỗi dịp rằm, lễ, tết, có rất nhiều người sau khi cúng vái ở các chùa trên núi xong, đều kéo nhau qua đây để cúng… tiên ông. Tháng Giêng vừa qua, có nhiều đêm, bà con ngủ la liệt, kín hết những nơi này- ông Út huơ tay chỉ về phía những tảng đá xung quanh, nói.

Kể cho chúng tôi nghe xong, ông Út tìm trong các hốc đá, lấy ra bình dầu hoả khoảng 2 lít, rồi ông đi châm dầu vào những cây đèn dầu đang cháy sáng trên các bàn thờ. Ông bảo, những người thường xuyên đến các hang động này thường mua dầu cất giấu sẵn trong hốc đá. Mỗi lần lên đây họ đều có nhiệm vụ châm dầu để bảo đảm những cây đèn này được cháy sáng quanh năm, suốt tháng. Trong khi ông Út thuyết minh cho chúng tôi nghe về những chuyện liên quan đến Hàm Rồng, thì những người đi trong đoàn của ông thắp nhang, xì xụp vái lạy trước các tượng và xin keo, gieo quẻ. Anh Hải- một người trong nhóm cho biết: “Vợ chồng tôi ở Rạch Giá, Kiên Giang, làm nghề buôn bán. Nghe đồn ở Hàm Rồng linh lắm nên đến đây cầu xin may mắn cho công việc làm ăn”.

Nhiều người cúng bái tại động Hàm Rồng

Quá 12 giờ trưa, nhưng những người trong đoàn của ông Út vẫn chưa chịu về. Họ quyết định ở lại Hàm Rồng đến chiều mới xuống núi. Chúng tôi chia tay về trước. Xuống đến hang Chén, chúng tôi thấy một người đàn ông tên Danh, đang hướng dẫn một nhóm năm bảy người, bắt đầu leo lên Hàm Rồng.

Sáng ngày 8.4.2012, chúng tôi trở lại Hàm Rồng. Vừa đến hang Gạo, đã thấy có 5 người đàn ông từ Hàm Rồng đi xuống. Các ông này cho biết: Nhà họ ở huyện Hoà Thành, nghe đồn các hang động ở đây linh lắm nên từ sáng sớm đã lên đây cúng.

Đi được một đoạn nữa, chúng tôi thấy có một tốp 10 người khác, tay cầm hoa quả, nhang đèn cũng lom khom leo lên Hàm Rồng.

Hai lần đến các hang động trên sườn núi phía Nam núi Bà Đen, chúng tôi đều chọn ngày bình thường, không phải ngày rằm, lễ, tết. Thế nhưng cả hai lần đến đây chúng tôi đều thấy rất đông người nườm nượp lên xuống các hang động để cúng kiếng. 

Sự thật giản đơn

Trong quá trình tìm kiếm thông tin về các hang động kể trên, chúng tôi gặp được ông Hai Danh, 54 tuổi, có đất rẫy dưới chân núi Bà Đen. Ông Danh kể: Dòng họ ông đã làm rẫy ở đây từ lâu năm nên ông biết rõ về các hang động kể trên. Chúng không phải tự nhiên mà có, mà chúng hình thành là do những người trồng vườn cây ăn trái trên núi phá bỏ khối đá nhỏ dưới chân các tảng đá lớn ra, nhằm mục đích tạo nơi trú chân, nghỉ ngơi trong mùa thu hoạch vườn cây. Thế rồi, không hiểu vì sao, những năm gần đây, tự nhiên có lời đồn đại là các hang động ấy thiêng, nên nhiều người cứ kéo đến đây.

Qua thực tế, cho thấy, xung quanh chuyện các hang động trên có một số vấn đề cần được chính quyền địa phương quan tâm: Nếu đó chỉ là nơi trú mưa, trú nắng của bà con làm vườn thì cần có biện pháp tuyên truyền để bà con hiểu, không sa vào tệ mê tín dị đoan.

Còn có một điều đáng lo ngại hơn: Hiện nay đang mùa nắng nóng, trên sườn núi có rất nhiều cỏ khô, thực bì dễ bén lửa. Đường lên các hang động chỉ là một lối mòn nhỏ, len lỏi giữa cỏ khô, lá rụng. Trong khi đó, hằng ngày có rất nhiều người kéo đến đây, vô tư đốt nhang, hút thuốc. Chỉ cần ai đó sơ ý quăng tàn thuốc hoặc để tàn lửa từ nhang rơi vào đám cỏ khô là có thể gây ra hoả hoạn khó chữa. Bên trong các hang động có mấy cây đèn dầu cháy suốt 24/24 giờ, lỡ như đám chuột, sóc mò lên bàn thờ tìm trái cây, vô tình làm ngã đèn thì cũng rất tai hại.

Dương Sông Ninh