Hàn Quốc và Nhật Bản vừa quyết định hoãn lễ ký kết hiệp ước quân sự quan trọng đầu tiên của hai nước kể từ khi bán đảo Triều Tiên chấm dứt sự đô hộ của Nhật vào năm 1945, do vấp phải sự chống đối dữ dội của cả đảng cầm quyền và đối lập.

Ngoại trưởng Nhật Bản tại Tokyo, nơi thoả thuận dự kiến được ký kết, cũng xác nhận lễ ký đã bị hoãn lại theo yêu cầu của Seoul. 

Bộ Ngoại giao Hàn Quốc trước đó tuyên bố kế hoạch ký Thoả thuận An ninh Chung về Thông tin Quân sự (GSOMIA) của hai nước tại Tokyo. Nhấn mạnh sự cần thiết để chia sẻ thông tin tình báo quân sự trong bối cảnh căng thẳng tăng cao trên bán đảo Triều Tiên, các quan chức Hàn Quốc cho biết, hiệp ước song phương này sẽ tạo cơ sở pháp lý cho Seoul và Tokyo chia sẻ, bảo vệ và quản lý thông tin tình báo quân sự liên quan đến quân đội, vũ khí hạt nhân và tên lửa của Triều Tiên cũng như các động thái hải quân của Trung Quốc.

Nhật Bản và Hàn Quốc vẫn chưa thể khép lại quá khứ. Ảnh: AFP

Tuy nhiên, các nghị sĩ đối lập và những nhà hoạt động dân sự đã chỉ trích việc ký kết thoả thuận, cho rằng sẽ làm nảy sinh những căng thẳng quân sự trong khu vực.

Ông Chin Young, một quan chức cao cấp của Đảng Thế giới mới phát biểu rằng dư luận phản đối một số khía cạnh của thoả thuận và “việc gấp rút ký kết thoả thuận trong khi dư luận vẫn mơ hồ về các chi tiết của nó” là không phù hợp.

Trong khi đó, lãnh đạo Đảng Dân chủ thống nhất, đảng đối lập chính ở Hàn Quốc, ông Park Jie-Won công kích nội các Seoul đã bí mật phê chuẩn thoả thuận. Ông cho rằng, thoả thuận chỉ làm gia tăng đối đầu quân sự ở Đông Bắc Á.

Quyết định trì hoãn việc ký kết Hiệp ước được đưa ra vào phút chót sau khi đảng cầm quyền Saenuri của Hàn Quốc yêu cầu chính phủ nước này cho phép Quốc hội xem xét lại thoả thuận do có những tranh cãi xung quanh thoả thuận này.

Theo các quan chức đảng cầm quyền, lãnh đạo đảng Saenuri, nghị sĩ Lee Hahn-koo đã gọi cho Bộ trưởng Ngoại giao Kim Sung-hwan yêu cầu hoãn lễ ký kết giữa Ngoại trưởng Nhật Koichiro Gemba và Đại sứ Hàn Quốc tại Tokyo Shin Kak-Soo, theo kế hoạch diễn ra vào lúc 14 giờ ngày 29.6.

Những tranh cãi lịch sử khiến cho mối quan hệ giữa hai nước bị tổn thương, và nhiều người dân Hàn Quốc vẫn chưa quên những ký ức đau buồn thời kỳ thuộc địa Nhật Bản (1910- 1945).

Hai nước vẫn đang tranh chấp chủ quyền quần đảo đá ở Biển Nhật Bản và Tokyo từ chối đối thoại về việc đền bù cho những phụ nữ Hàn từng bị quân đội đế quốc Nhật cưỡng bức làm nô lệ tình dục trong Thế chiến thứ II. Phía Nhật cho rằng, vấn đề đã được khép lại theo hiệp ước thiết lập các quan hệ ngoại giao ký kết năm 1965.

Đây là lần thứ hai Seoul hoãn ký thoả thuận. Hồi tháng trước, Hàn Quốc cũng đã hoãn việc ký kết thoả thuận trên và một thoả thuận quân sự khác, nhằm chia sẻ thông tin hậu cần và hợp tác gìn giữ hoà bình.

Một quan chức Bộ Ngoại giao Hàn Quốc cho biết chính phủ sẽ tham khảo các nhà lập pháp trước khi có bước tiếp theo.

TRINH DƯƠNG

(Theo THX/Reuters)