Động mạch chủ là động mạch chính và lớn nhất trong cơ thể, có nhiệm vụ lấy máu giàu oxy từ tâm thất trái cung cấp cho các nhánh động mạch khác đến nuôi tất cả các cơ quan trong cơ thể. Van động mạch chủ nằm giữa tâm thất trái và động mạch chủ, có nhiệm vụ đóng mở để giúp máu lưu thông theo đường một chiều.

Bệnh van tim phổ biến nhất

Hẹp van động mạch chủ xảy ra khi cánh cửa của van không mở ra hết mức khi tâm thất co bóp, khiến máu bị ứ tại tâm thất, gây thiếu máu đến nuôi các cơ quan trong cơ thể và là nguyên nhân gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho người bệnh.

Theo PGS-TS-BS Nguyễn Hoàng Định - Phó Giám đốc Trung tâm Tim mạch, Trưởng khoa Phẫu thuật Tim mạch BV ĐH Y Dược TP.HCM (BV ĐHYD), hẹp van động mạch chủ là bệnh phổ biến nhất về van tim, thường gặp ở người trên 60 tuổi và không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu.

Hình ảnh van tim mở ra và đóng lại bình thường (bên trái) so với van tim bị hẹp (bên phải). Ảnh: Internet

Do đó, khi người bệnh có triệu chứng đồng nghĩa với việc bệnh đã tiến triển nặng và cần phải can thiệp hoặc phẫu thuật thay van. Các triệu chứng điển hình của bệnh bao gồm: đau tức ngực, khó thở, mệt khi gắng sức, khó thở khi ngủ, ngất xỉu… Các triệu chứng nói trên chỉ xuất hiện khi bệnh đã trở nặng, vì vậy đa số các trường hợp người bệnh đến khám khi đã ở giai đoạn trễ, nguy cơ xảy ra các biến chứng rất cao, đe dọa trực tiếp tới tính mạng của người bệnh.

Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, người bệnh sẽ đối diện với nguy cơ tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim, suy tim, rối loạn nhịp tim và nhiều biến chứng nặng nề khác có thể dẫn đến tử vong. Ở những người bệnh hẹp van động mạch chủ nặng, ngay cả khi chưa có triệu chứng rõ ràng thì tỉ lệ tử vong trong vòng một năm lên đến khoảng 20%-30%, nghĩa là cứ 10 người bệnh hẹp van động mạch chủ nặng thì có 2-3 trường hợp có thể xảy ra những tai biến, biến chứng nặng và có thể tử vong. Sau hai năm, tỉ lệ tử vong do hẹp van động mạch chủ là 50%.

Điều trị và phát hiện sớm hẹp van động mạch chủ

Tại BV ĐHYD hằng năm tiếp nhận khoảng 400-500 trường hợp người bệnh có các bệnh lý về van tim đến khám, trong đó có khoảng 120 người bệnh đã ở giai đoạn nặng và được chỉ định phẫu thuật, số ca hẹp van động mạch chủ được phẫu thuật mỗi năm là 30-50 ca. Đa số các trường hợp đều được phẫu thuật thay van tim theo đường nội soi, ít xâm lấn so với mổ hở nhiều biến chứng trước kia. Đó cũng chính là xu hướng mới trong điều trị bệnh lý này.

Các phương pháp ít xâm lấn sẽ giảm mất máu, giảm đau và hạn chế các tai biến, biến chứng có thể xảy ra, giúp người bệnh phục hồi nhanh sau phẫu thuật. Trong các can thiệp ít xâm lấn, thay van động mạch chủ qua đường ống thông (hay còn gọi là thay van động mạch chủ qua da - TAVI) là kỹ thuật hiện đại nhất, mang lại hiệu quả thiết thực cho người bệnh.

Một ca thủ thuật thay van động mạch chủ qua da cho người bệnh tại BV ĐHYD. Ảnh: NP

PGS-TS-BS Nguyễn Hoàng Định khuyến cáo các triệu chứng của bệnh hẹp van động mạch chủ thường không rõ ràng vì vậy dễ sinh tâm lý chủ quan, người dân không chủ động tầm soát để phát hiện bệnh. Vì vậy đối tượng của bệnh là người trên 60 tuổi nên khám tầm soát, kiểm tra sức khỏe định kỳ hằng năm, thực hiện siêu âm tim để kịp thời phát hiện những bất thường ở van động mạch chủ để can thiệp trước khi bệnh trở nên quá nặng, hạn chế được các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.

Hội thảo cập nhật xu hướng điều trị bệnh tim mạch 

Từ ngày 31-10 đến 2-11-2019, BV ĐH Y Dược TP.HCM tổ chức Hội nghị khoa học với chủ đề “Xu hướng mới trong điều trị bệnh tim mạch hiện nay”. Đây là diễn đàn khoa học uy tín nhằm công bố kết quả nghiên cứu khoa học, cập nhật các phương pháp thực hành tiên tiến, góp phần nâng cao điều trị.

Hội nghị thu hút hơn 1.200 đại biểu tham dự với trên 100 bài báo cáo của các chuyên gia tim mạch hàng đầu Việt Nam và các nước Hoa Kỳ, Đức, Anh, Phần Lan, Thụy Sĩ… Nội dung hội nghị tập trung vào các khuyến cáo và chia sẻ kinh nghiệm thực hành lâm sàng trong chẩn đoán, điều trị các bệnh lý tim mạch trên cả ba lĩnh vực: Nội tim mạch, can thiệp tim mạch và phẫu thuật tim mạch.

Nguồn PLO