Theo thông tin từ Công ty TNHH MTV Khai thác thuỷ lợi Tây Ninh, mực nước hồ Dầu Tiếng ngày 8.5.2010 chỉ còn ở cao trình 18,4 mét- thấp hơn cùng kỳ đến hơn 1,7 mét. Với cao trình này thì lượng nước tích trong hồ chỉ khoảng hơn 610 triệu m3. Trừ lượng nước chết 470 triệu m3- ứng với cao trình 17 mét thì lượng nước sử dụng còn lại chưa tới 150 triệu mét khối- ít hơn cùng kỳ gần 200 triệu m3. Tình trạng thiếu nước tưới tiêu cho vụ hè thu đang ngày càng nghiêm trọng.

Ông Lê Thành Công- Giám đốc Công ty TNHH MTV Khai thác thuỷ lợi Tây Ninh cho biết, từ đầu tháng 2.2010- khi bắt đầu có dấu hiệu thiếu nước tưới, Công ty TNHH TMV Khai thác thuỷ lợi Tây Ninh đã triển khai thực hiện một số giải pháp tiết kiệm nước tưới để hạn chế lượng nước dư thừa, thất thoát. Công ty cho ngưng hoạt động toàn bộ các cửa tràn bên và tràn cuối để nước không bị thất thoát theo hệ thống tràn, đắp các kênh tiêu lớn để giữ nước lại, hạn chế lượng nước thất thoát ra sông. Trong thời gian chuyển vụ- từ vụ đông xuân sang vụ hè thu, Công ty đã cắt nước hoàn toàn trong vòng 15 ngày để vệ sinh kênh mương, đồng thời cũng để tiết kiệm nước. Lãnh đạo Công ty TNHH MTV Khai thác thuỷ lợi Tây Ninh cũng đã chỉ đạo các xí nghiệp thuỷ nông trực thuộc rà soát lại những diện tích đất gò cao có khả năng không thể cung cấp đủ nước tưới vụ hè thu trong tình hình thiếu nước tưới để khuyến cáo bà con nông dân chuyển cây lúa sang các loại cây trồng cạn để tránh thiệt hại nếu nắng hạn kéo dài. Sau khi khuyến cáo, có hơn 4.000 ha đất sản xuất thuộc vùng gò cao, đoạn cuối kênh nông dân không trồng lúa mà đã chuyển sang cây trồng cạn.

Mực nước hồ Dầu Tiếng xuống rất thấp

Ngoài ra, Công ty TNHH MTV Khai thác thuỷ lợi Tây Ninh cùng với đơn vị quản lý thuỷ nông của TP.HCM và Công ty TNHH MTV Khai thác thuỷ lợi Dầu Tiếng đã thống nhất thực hiện tưới luân phiên trên toàn hệ thống. Ngày 21.4.2010 vùng tưới hệ thống kênh chính Tây trên địa bàn tỉnh Tây Ninh đã thực hiện tưới luân phiên. Tiếp theo ngày 5.5.2010 vùng tưới hệ thống kênh chính Đông thực hiện tưới luân phiên. Kênh chính Đông cung cấp nước tưới cho cả Tây Ninh và TP.HCM được thống nhất trong mỗi tuần lễ Tây Ninh được mở nước tưới 4 ngày còn TP.HCM tưới 3 ngày. Theo tính toán, giải pháp tưới luân phiên sẽ tiết kiệm nước tưới đến cả 100 triệu m3, tuy nhiên cán bộ nhân viên Công ty và nông dân sẽ phải vất vả hơn. Bởi vì mỗi tuần chỉ mở nước có 4 ngày nên cả cán bộ thuỷ nông lẫn nông dân có khi phải làm việc ban đêm để điều tiết nước tưới và lấy đủ nước vào ruộng. Với giải pháp tưới luân phiên, có khả năng lượng nước còn lại trong hồ Dầu Tiếng duy trì tưới được khoảng 1 tháng nữa.

Vụ hè thu còn gần 2 tháng nữa mới thu hoạch, trong khi lượng nước trong hồ còn rất ít, liệu còn đủ nước phục vụ tưới tiêu đến hết vụ hay không? Lãnh đạo Công ty TNHH MTV Khai thác thuỷ lợi Tây Ninh cho biết, theo dự báo thì đến giữa tháng 5 năm nay sẽ bắt đầu có mưa. Nếu có mưa thì tình hình thiếu nước sẽ bớt nghiêm trọng và có khả năng kéo dài tưới tiêu đến cuối vụ hè thu. Còn trong trường hợp nắng hạn tiếp tục kéo dài thì sao? Công ty TNHH MTV Khai thác thuỷ lợi Tây Ninh và Công ty TNHH MTV Khai thác thuỷ lợi Dầu Tiếng cũng đã dự trù tình hình “xấu” nhất là nắng hạn tiếp tục kéo dài đến tháng 6 năm nay. Lúc đó, để đảm bảo sản xuất trong thời gian chờ mưa, hồ Dầu Tiếng sẽ sử dụng đến lượng nước dưới “mực nước chết”- nghĩa là sẽ tiếp tục mở nước tưới dưới cao trình 17 mét, dự kiến mở đến cao trình 16,5 mét. Được biết, nếu sử dụng “lượng nước chết” đến cao trình 16,5 mét thì hệ thống thuỷ lợi Dầu Tiếng sẽ có thêm được khoảng 50 triệu m3 nữa để chống hạn, chờ mưa.

Với sự quan tâm chỉ đạo của UBND tỉnh về tình hình thiếu nước tưới hệ thống thuỷ lợi Dầu Tiếng, cùng những nỗ lực tiết kiệm nước tưới trong thời gian qua và những phương án chống hạn nếu tình hình khô hạn tiếp tục gay gắt đến tháng 6 của các đơn vị quản lý thuỷ nông, có khả năng vụ hè thu này sản xuất nông nghiệp ở Tây Ninh không bị ảnh hưởng nhiều, nông dân không bị thiệt hại nặng.

SƠN TRẦN