Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, với tư cách là Chủ tịch Hội nghị, đã thông báo quyết định của lãnh đạo Cấp cao Đông Á mời tổng thống Nga và tổng thống Mỹ tham dự hội nghị Cấp cao Đông Á lần thứ 6 từ năm 2011.

Hội nghị cấp cao Đông Á (EAS) lần thứ 5 khai mạc sáng nay, lần đầu tiên có sự tham gia của Nga và Mỹ với tư cách khách mời đặc biệt của nước chủ tịch là Việt Nam. Đây là một trong những hội nghị quan trọng trong đợt hoạt động đỉnh cao của năm Việt Nam làm chủ tịch ASEAN.

Phát biểu bên lề hội nghị, Tổng thư ký ASEAN Suri Pitsuwan đánh giá cao sự tham gia của Nga và Mỹ vào EAS. "Tổng thu nhập GDP của 18 quốc gia này hiện là khoảng 30 nghìn tỷ USD một năm, hơn một nửa tổng thu nhập GDP của toàn cầu. Nó sẽ là động cơ phát triển không chỉ cho khu vực mà cho cả toàn cầu", ông nói.

Ông Trần Ngọc An, phát ngôn viên hội nghị cấp cao ASEAN 17 và các hội nghị liên quan, cho biết hội nghị khẳng định tăng cường hợp tác trong 5 lĩnh vực ưu tiên, gồm giáo dục, tài chính, năng lượng, đối phó với thiên tai và phòng chống cúm gia cầm. Bên cạnh đó, các nước cũng nghiên cứu và mở rộng hợp tác trên một số lĩnh vực mới, nhất là phục hồi kinh tế sau khủng hoảng, tăng trưởng bền vững và ứng phó với thay đổi khí hậu.

EAS là một diễn đàn đối thoại về các vấn đề chiến lược, kinh tế và chính trị gồm 10 nước ASEAN, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia, New Zealand và Ấn Độ.

Phát biểu khai mạc hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đánh giá cao ý nghĩa quan trọng của hội nghị cấp cao Đông Á, đặc biệt nhân dịp kỷ niệm 5 năm của EAS.

Thủ tướng cho biết hội nghị sẽ đánh giá về tiến triển của cấp cao Đông Á trong 5 năm qua và ra định hướng phát triển cho những năm tiếp theo. EAS sẽ xem xét và chính thức mời Nga và Mỹ tham dự cấp cao EAS vào năm 2011.

EAS sẽ bàn phương hướng tăng cường và hợp tác đối thoại khu vực, dựa trên những nỗ lực phục hồi kinh tế và phát triển bền vững, cũng như ứng phó hiệu quả với các thách thức toàn cầu, thủ tướng cho biết.

“Chúng ta cần tăng cường trao đổi ý kiến và tham vấn về các vấn đề mà khu vực và quốc tế cùng quan tâm, nhằm duy trì hoà bình ổn định và phát triển của khu vực”, ông nói.

Việc quyết định mở rộng thành viên của cấp cao Đông Á, thêm Nga và Mỹ là một quyết sách có ý nghĩa chiến lược của ASEAN trong việc đưa EAS trở thành một diễn đàn hợp tác có tầm mức cao hơn và quy mô rộng lớn hơn ở khu vực, theo đánh giá của Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Gia Khiêm. ASEAN giữ vai trò chủ đạo và là hạt nhân gắn kết và hài hoà các lợi ích và nhu cầu hợp tác đan xen ở khu vực, tạo môi trường thuận lợi thúc đẩy hợp tác cùng phát triển vì hoà bình, ổn định và phát triển ở khu vực.

Sự can dự ngày càng tăng của Mỹ và sự đóng góp của Mỹ dành cho công việc của một trong các định chế đang nổi lên này là một ưu tiên của Chính quyền Obama, văn phòng phát ngôn viên ngoại giao Mỹ nhận xét.

Hội nghị cấp cao EAS đầu tiên nhóm họp vào tháng 10.2005. Dự kiến vào năm tới, nguyên thủ hai nước Nga và Mỹ sẽ tham gia cấp cao Đông Á.

Hợp tác trong EAS sẽ duy trì vai trò trung tâm gắn kết của ASEAN. Với dân số 580 triệu, GDP khoảng 1,5 nghìn tỷ USD, nền kinh tế tăng trưởng ổn định và kim ngạch thương mại cao, ASEAN đang là một trong những định chế lớn nhất thế giới, có vai trò quan trọng trong việc định hình an ninh và hợp tác ở châu Á Thái Bình dương.

(Theo VNE)