Cứu huyệt Túc tam lý
Túc tam lý là một huyệt vị nổi tiếng có công dụng
bảo vệ và nâng cao sức khoẻ, phòng bệnh tích cực, làm chậm quá trình lão hoá và
kéo dài tuổi thọ. Bởi vậy, từ xưa đến nay, Túc tam lý còn được gọi là huyệt
Trường thọ.
Túc tam lý là một chủ huyệt của đường kinh Túc
dương minh vị, có tác dụng tăng cường hoạt động của hai cơ quan trọng yếu trong
nhân thể là tỳ và vị. Theo quan niệm của y học cổ truyền, vị chủ thu nạp, tỳ chủ
vận hoá, tất cả đồ ăn thức uống muốn trở thành các chất dinh dưỡng cần thiết để
duy trì hoạt động sống của cơ thể đều phải vào chức năng hấp thu, tiêu hoá,
chuyển vận và phân bố của tỳ và vị. Bởi vậy, cứu huyệt Túc tam lý thường xuyên
cũng có nghĩa là nâng cao năng lực hoạt động của hai cơ quan quan trọng này.
Có nhiều cách để xác định vị trí huyệt Túc tam lý,
đơn giản có thể tiến hành như sau: sờ bờ trước xương ống chân (mào chày) từ dưới
cổ chân ngược lên, đến gần khớp gối ngón tay bị mắc lại ở đâu thì đó là lồi củ
trước xương chày, từ đây đo ngang ra ngoài một khoát ngón tay là vị trí của
huyệt, khi ấn có cảm giác tê tức lan xuống bàn chân.
Kỹ thuật cứu cũng đơn giản như dùng điếu ngải mua
ở các cơ sở y học cổ truyền hoặc tự chế bằng cách lấy lá ngải cứu phơi khô trong
bóng râm, bóp mịn bỏ gân xơ rồi dùng giấy mỏng cuốn thành điếu như điếu thuốc
lá, châm lửa rồi hơ lên huyệt với cự ly chừng 3cm, sao cho da vùng huyệt nóng
đều lên là được. Mỗi huyệt cứu trong 5 - 10 phút, mỗi ngày cứu một hoặc hai lần.
Nuốt nước bọt và gõ răng
Khoa học hiện đại đã chứng minh trong nước bọt có
hơn chục loại men, khá nhiều vitamin, các nguyên tố vi lượng, các axit hữu cơ và
nội tiết tố rất cần thiết cho cơ thể. Ví dụ amylase trợ giúp tiêu hoá, lysozyme
kháng khuẩn, immunoglobulin tăng cường miễn dịch, muccus protein bảo vệ niêm mạc
dạ dày...
Gõ răng cũng là một vận động được y học cổ truyền
hết sức coi trọng vì thao tác này giúp cho răng bền chắc, cải thiện sức nhai,
làm tăng tiết nước bọt góp phần hỗ trợ tiêu hoá và bảo vệ dạ dày. Vậy cách thức
nuốt nước bọt và gõ răng cần được tiến hành như thế nào? Trước hết, phải chọn tư
thế nằm hay ngồi cho phù hợp, tinh thần hoàn toàn yên tĩnh, mắt khép hờ, toàn
thân thư giãn.
Tiếp đó, dùng lưỡi khuấy động trong miệng, xoa bóp
mặt ngoài hàm trên và hàm dưới, khi nước bọt tiết đầy thì súc miệng 10 cái rồi
dùng ý niệm phân 3 lần đưa nước bọt xuống Đan điền. Sau đó, nhẹ nhàng gõ hai hàm
răng vào nhau 100 lần. Mỗi ngày làm 3 lần, mỗi lần 3 chu trình như vậy.
Xoa bàn chân
Theo y học cổ truyền, bàn chân là gốc rễ của cơ
thể, là nơi có 6 đường kinh đi đến với hơn 30 huyệt vị châm cứu, chiếm gần 1/10
tổng số huyệt toàn thân. Bởi vậy, xoa bóp bàn chân thường xuyên có ý nghĩa hết
sức to lớn đối với sức khoẻ.
Kỹ thuật xoa bóp rất đơn giản, sau khi ngâm rửa
bàn chân bằng nước ấm, dùng lòng bàn tay xoa lần lượt hai mắt cá, mu bàn chân,
gan bàn chân và các ngón chân từ nhẹ đến mạnh, từ chậm đến nhanh, mỗi vùng xoa
50 - 100 lần. Cuối cùng, dùng ngón tay cái day hai huyệt Dũng tuyền nằm ở điểm
nối giữa 2/5 trước và 3/5 sau của đoạn nối đầu ngón chân thứ hai với điểm giữa
bờ sau gót chân trong 5 phút.
Xát vùng lưng
Trong y học cổ truyền, lưng là một bộ phận trọng
yếu bởi vì có mạch Đốc và đường kinh Bàng quang phân bố với hơn 100 huyệt vị có
liên quan mật thiết đến tất cả các tạng phủ trong cơ thể, trong đó có những
huyệt vị cực kỳ quan trọng như Mệnh môn, Đại chuỳ, Thận du... Bởi vậy, xoa xát
vùng lưng có tác dụng lưu thông kinh mạch, điều hoà khí huyết, cải thiện chức
năng tạng phủ, thư giãn tinh thần, giúp cho cơ thể khoẻ mạnh và trường thọ.
Thực hiện bằng cách, sau khi tắm hoặc lau rửa toàn
thân bằng nước ấm, dùng khăn gai dài vắt qua sau lưng rồi tiến hành xát ngang và
dọc từ trên xuống dưới, từ trong ra ngoài, từ nhẹ đến mạnh với tần số từ 100 -
200 lần trong một phút, nếu có người khác dùng gốc bàn tay xát cho thì càng tốt.
Sau khi xát có thể dùng hai ngón tay cái day ấn dọc hai bên cột sống để nâng cao
hiệu quả trị liệu.
Xoa bóp loa tai
Loa tai là hình ảnh thu nhỏ của toàn bộ cơ thể,
trông giống như một bào thai nằm lộn ngược cuộn mình trong tử cung. Trên một
diện tích rất nhỏ (trung bình 15cm2) mà có tới hơn 100 huyệt vị châm cứu mỗi bên
tương ứng với tất cả các bộ phận, các cơ quan trong cơ thể. Khi một bộ phận hoặc
một cơ quan nào bị bệnh thì huyệt vị tương ứng cũng biến đổi theo và ngược lại,
khi tác động lên một huyệt vị nào đó thì chức năng của cơ quan tương ứng cũng
được cải thiện.
Cách thức xoa bóp: Trước tiên, xát hai bàn tay vào
nhau cho nóng lên rồi dùng lòng bàn tay vò loa tai từ trên xuống dưới, từ trái
sang phải. Tiếp đó, dùng hai ngón tay cái và ngón tay trỏ nhẹ nhàng vê vành tai
thật kỹ sao cho tai nóng đều lên là được. Cần lưu ý xoa hết mọi ngóc ngách của
tai. Mỗi ngày xoa 2 lần, khi tiến hành nên chọn nơi yên tĩnh, toàn thân và tinh
thần phải thư giãn triệt để.
Theo ThS Xuân Mai