Theo nguồn tin Ngoại giao, Iran đã cho phép các quan chức hạt nhân của cơ quan năng lượng nguyên tử (IAEA) thanh tra địa điểm xây dựng một lò phản ứng nước nặng hồi tuần rồi sau khi ngăn các chuyến thăm của thanh sát viên về hạn chế vũ khí huỷ diệt hàng loạt của LHQ hơn 1 năm qua.

IAEA đã thuyết phục được chính quyền Tehran cho phép các chuyên gia IAEA đến gần lò phản ứng nước nặng Arak để xác minh điều mà nước này vẫn khẳng định là, lò phản ứng Arak được xây dựng chỉ vì mục đích hoà bình.

Dự kiến, IAEA sẽ công bố báo cáo mới nhất của họ về vấn đề hạt nhân của Iran trong tuần tới. Báo cáo này sẽ tạo cơ sở để tổ chức các cuộc hội đàm ngoại giao, dự kiến diễn ra vào ngày 2.9 tới, khi Mỹ, Anh, Pháp và Đức được cho là sẽ thuyết phục Nga và Trung Quốc mở cuộc họp thứ tư để xem xét áp đặt lại các biện pháp cấm vận của LHQ đối với Iran. 

Iran luôn tuyên bố làm giàu uranium để phục vụ cho các nhà máy điện và những nghiên cứu khoa học vì mục đích hoà bình. Chính quyền Tehran khẳng định, sắp tới khu liên hợp Arak sẽ hướng đến việc sản xuất chất đồng vị để phục vụ cho y khoa và nông nghiệp.

Tuy nhiên, các nước phương Tây lo ngại, sau nhà máy làm giàu uranium Natanz, Tehran sẽ dùng Arak để chuyển hoá plutonium từ nhiên liệu thô nhằm tạo nguồn nhiên liệu ở mức có thể chế tạo bom.

Cũng theo nguồn tin ngoại giao trên, Iran đã cho phép các thanh tra viên tăng cường giám sát đối với địa phận nhà máy làm giàu uranium Natanz (ảnh). Theo đó, IAEA được phép gắn thêm các camera giám sát và các thiết bị thu thập thông tin quanh nhà máy này. Mặc dù vậy, các thanh tra của IAEA chỉ có thể kiểm tra những vật liệu được sản xuất tại những điểm bị giám sát và không tính được số máy ly tâm mà Iran đang sử dụng.

Hồi tháng 6.2009, IAEA thông tin rằng, khoảng 5.000 máy ly tâm đã được dùng để làm giàu uranium tại nhà máy Natanz, sau đó, thêm 2.400 máy ly tâm được lắp đặt ngầm dưới đất tại cùng khu vực.

THUÝ TRINH

(Theo Reuters/AFP)