Kiểm tra đại lý Thiên Ngọc Minh Uy tại huyện Gò Dầu.

Theo thống kê của Sở Công Thương, hiện trên địa bàn tỉnh có 18 doanh nghiệp thông báo hoạt động đa cấp trên địa bàn.

Theo quy định tại Điều 17, Nghị định 42/2014/NĐ-CP ngày 15.5.2014 của Chính phủ về quản lý hoạt động bán hàng đa cấp, trước khi tổ chức hoạt động bán hàng đa cấp tại các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, doanh nghiệp bán hàng đa cấp phải gởi hồ sơ thông báo đến Sở Công Thương tại địa phương đó, nhưng lại không quy định doanh nghiệp phải có địa điểm cố định và thời gian hoạt động cụ thể, nên cơ quan chức năng gặp khó khăn trong giám sát, kiểm tra. Bên cạnh đó, phương thức hoạt động của doanh nghiệp bán hàng đa cấp rất khó nhận biết; việc xử phạt đối với doanh nghiệp và người tham gia mạng lưới bán hàng đa cấp khi có vi phạm xảy ra gặp rất nhiều khó khăn do doanh nghiệp, người tham gia không có trụ sở, không ở một nơi cố định trên địa bàn xảy ra vi phạm; người bị hại đôi khi do mặc cảm nên không tố giác.

Thực tế, các doanh nghiệp kinh doanh đa cấp trên địa bàn tỉnh chủ yếu có trụ sở đặt ngoài tỉnh, không có doanh nghiệp nào có trụ sở chính đóng tại Tây Ninh. Tại tỉnh chỉ có các trung tâm phân phối, chi nhánh hoặc các đại lý với mạng lưới hoạt động trên khắp địa bàn tỉnh. Các mặt hàng đa cấp phần lớn có xuất xứ từ nước ngoài nên chất lượng, giá trị sử dụng và giá cả sản phẩm thường không so sánh được với các sản phẩm trên thị trường. Trong khi đó, các doanh nghiệp bán hàng đến người tiêu dùng chủ yếu là truyền miệng, do đó rất dễ thổi phồng giá trị, gây nhầm lẫn, dụ dỗ người tiêu dùng.

Ngoài ra, để phát triển mạng lưới, thu hút ngày càng đông người tham gia, các doanh nghiệp phân phối thường đưa ra mức tiền thưởng, hoa hồng cao. Để tăng sức thuyết phục, các doanh nghiệp tổ chức những buổi hội thảo, hội nghị quy mô hoành tráng, mời thuyết trình viên tự xưng là bác sĩ, dược sĩ hoặc chuyên gia đã có nhiều năm kinh nghiệm để giới thiệu sản phẩm. Cách làm này đã tỏ ra khá hiệu quả đối với người tiêu dùng, từ đó người tham gia phát triển rất nhanh và mạng lưới có mặt trên hầu hết địa bàn nông thôn.

Theo quy định, khi tổ chức hội thảo thì doanh nghiệp phải đăng ký với cơ quan Nhà nước, song họ lại tìm cách lẩn tránh sự kiểm soát của ngành chức năng bằng hình thức họp nhóm tại nhà các thành viên. Điều này đã gây khó khăn trong công tác quản lý, kiểm tra, kiểm soát đối với hoạt động bán hàng đa cấp.

Vừa qua, Bộ trưởng Bộ Công Thương đã ban hành Chỉ thị số 02/CT-BCT về việc tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm pháp luật trong hoạt động bán hàng đa cấp. Theo đó, Sở Công Thương các tỉnh, thành phố phải công khai rộng rãi số điện thoại nóng để người dân phản ánh về những vi phạm trong hoạt động bán hàng đa cấp.

Thời gian gần đây, Sở Công Thương Tây Ninh đã tiến hành rà soát lại các đại lý, chi nhánh của các công ty bán hàng đa cấp đăng ký hoạt động trên địa bàn tỉnh. Từ đó, hoạt động bán hàng đa cấp đã phần nào được kiềm chế, nhưng mạng lưới vẫn còn, do đó vẫn còn tiềm ẩn nguy cơ phức tạp, khó kiểm soát của các doanh nghiệp bán hàng đa cấp.

THANH NHI