(BTN)- Đến đầu năm 2013, Khu kinh tế cửa khẩu Mộc Bài (KTCKMB) có 45 dự án đầu tư, trong đó có 2 dự án đầu tư nước ngoài và 43 dự án đầu tư trong nước, với tổng vốn đăng ký là 122,13 triệu USD và 6.463,6 tỷ đồng. Đến nay đã có 17 dự án đi vào hoạt động với số vốn thực hiện là 96,6 triệu USD và 1.050 tỷ đồng. Tuy nhiên, vẫn còn không ít dự án triển khai chậm chạp, kéo dài làm ảnh hưởng đến tiến độ triển khai chung của cả KTCKMB.

Tháng 7.2012, Ban Quản lý Khu kinh tế (BQL KKT) tỉnh đã tiến hành rà soát 27 dự án đầu tư vào Khu KTCKMB có tiến độ triển khai chậm so với kế hoạch. Sau đó, BQL KKT tỉnh thu hồi giấy chứng nhận đầu tư 1 dự án và có văn bản trình UBND tỉnh đề xuất thu hồi chủ trương đầu tư 3 dự án. Cụ thể, các dự án đề xuất thu hồi là: Dự án Khu cao ốc - văn phòng - khách sạn Hiệp Thành do Công ty THHH Hiệp Thành làm chủ đầu tư; Dự án Công viên dọc đường Xuyên Á do Công ty TNHH Quản lý và Đầu tư Tín Thác Hoàng Thái Gia đầu tư; Dự án Vận chuyển hành khách công cộng do Công ty LD Vận tải Phương Trình làm chủ đầu tư và Dự án Xưởng sản xuất hàng gia dụng điện do Công ty TNHH DNA làm chủ đầu tư. Trong 4 dự án thu hồi có 1 dự án có vốn đầu tư nước ngoài và 3 dự án đầu tư trong nước với tổng vốn đăng ký là 3 triệu USD và 101 tỷ đồng, diện tích sử dụng là 7 ha. Tuy nhiên, đến khi BQL KKT tiến hành khảo sát, đối với dự án có vốn đầu tư nước ngoài chỉ mới thực hiện được khoảng 400.000 USD- chỉ đạt hơn 13% số vốn đăng ký và 3 dự án đầu tư trong nước chỉ mới thực hiện được khoảng 5 tỷ đồng- đạt chưa đến 5% số vốn đăng ký.

Chợ đường biên trong Khu KTCK Mộc Bài

Ngoài ra, trong 27 dự án đầu tư ở Khu KTCKMB được kiểm tra, BQL KKT tỉnh còn đề xuất sẽ tiếp tục thu hồi thêm 8 dự án đầu tư khác thuộc diện chậm triển khai, nếu như đến cuối năm 2012 chủ đầu tư vẫn chưa có những chuyển biến tích cực hơn trong việc triển khai dự án. Còn lại 15 dự án, do tác động khách quan nên có thể xem xét gia hạn tiến độ đầu tư và tiếp tục theo dõi, đôn đốc triển khai.

Tuy nhiên, đến cuối năm 2012, nhiều dự án đầu tư chậm triển khai ở Khu KTCKMB vẫn chưa có sự chuyển biến đáng kể- nhất là ở 8 dự án đầu tư được BQL KKT tỉnh đề xuất sẽ tiếp tục thu hồi nếu không cải thiện tiến độ triển khai trong đợt rà soát vào tháng 7 năm 2012.

Cụ thể như Dự án Trung tâm thương mại - dịch vụ Phú Thọ do Công ty TNHH SX-XD-TM Phú Thọ đầu tư (chuyển đổi từ Công ty Xây dựng Miền Đông), có diện tích đất sử dụng là hơn 24,4 ha, với tổng vốn đăng ký đầu tư là 226,35 tỷ đồng. Phân kỳ đầu tư của dự án này là từ năm 2006 - 2010. Thế nhưng đến cuối năm 2012- hai năm sau khi kết thúc phân kỳ đầu tư, tỷ lệ diện tích đất đền bù chỉ mới đạt có hơn 21% (khoảng 5,2 ha do Công ty Xây dựng Miền Đông đã đền bù trước đó), và số vốn thực hiện chỉ mới được khoảng 5 tỷ đồng- đạt khoảng 2,2% số vốn đăng ký mà thôi. Trong đợt khảo sát trước, chủ đầu tư dự án này dự kiến đến cuối năm 2012 sẽ thực hiện số vốn là 15 tỷ đồng, nhưng đến thời điểm cuối năm dự án vẫn chưa triển khai. Thêm nữa, dù công tác đền bù tiến hành chậm chạp nhưng chủ đầu tư vẫn không liên hệ với Trung tâm Phát triển quỹ đất của huyện để lập phương án đền bù cho số diện tích còn lại.

Dự án Khu vui chơi giải trí Ngân Hiệp do Công ty CP Địa ốc Ngân Hiệp đầu tư cũng tương tự. Dự án này có diện tích đất là 24,48 ha với tổng vốn đầu tư là 555 tỷ đồng và phân kỳ đầu tư trong giai đoạn 2009 - 2011. Thế nhưng đến cuối năm 2012, diện tích đền bù đạt chưa đến 50%, đồng thời vốn đầu tư chỉ mới thực hiện được 5,8 tỷ đồng- chỉ đạt hơn 1% tổng vốn đăng ký mà thôi. Đã vậy, chủ đầu tư còn không có kế hoạch cụ thể về việc triển khai đầu tư trong năm 2013, không thường xuyên bố trí nhân viên trực tại trụ sở làm việc và cũng không có cam kết cụ thể.

Đường Xuyên Á đi qua Khu KTCK Mộc Bài

Dự án Khu công nghiệp số 4- Tây Nam có diện tích quy hoạch đến 57,67 ha, nhưng quá phân kỳ đầu tư trên 12 tháng mà diện tích đất đã đền bù chỉ được có hơn 9,6 ha- đạt chưa đến 17% tổng diện tích đất sử dụng. Đây là dự án do Công ty CP Đầu tư Xây dựng Tây Nam làm chủ đầu tư, có vốn đăng ký là 130,33 tỷ đồng và phân kỳ đầu tư là giai đoạn 2006 - 2010. Hai năm sau khi đã kết thúc phân kỳ đầu tư, Dự án Khu công nghiệp số 4 vẫn còn đến hơn 83% diện tích chưa đền bù và khối lượng đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật chưa thực hiện là khá lớn. Tuy nhiên đến cuối năm 2012, chủ đầu tư vẫn chưa lập hồ sơ địa chính và liên hệ Trung tâm Phát triển quỹ đất lập phương án đền bù cho phần diện tích còn lại.

Ngoài ra, cũng có một số dự án- tuy tỷ lệ diện tích đất đã bồi thường đạt trên 50%, nhưng tiến độ triển khai vốn đầu tư vẫn còn rất chậm. Cụ thể như Dự án Trung tâm thương mại - dịch vụ Phú An Thành do Công ty CP Đầu tư và Tư vấn xây dựng Phú An Thành đầu tư. Dự án này có chủ trương đầu tư vào năm 2004 với diện tích đất là 1 ha, vốn đăng ký là gần 60 tỷ đồng và phân kỳ đầu tư từ năm 2005 - 2007. Sau đó, dự án được điều chỉnh giãn tiến độ đến năm 2009. Đến cuối năm 2012, chủ đầu tư đã thoả thuận đền bù được gần hết diện tích, chỉ còn có khoảng 700m2 giáp mặt tiền đường Xuyên Á là chưa thoả thuận được. Tuy nhiên, số vốn đầu tư thực hiện so với vốn đăng ký chẳng đáng là bao. Cụ thể, đến cuối năm 2012, trong tổng số gần 60 tỷ vốn đăng ký, chủ đầu tư mới thực hiện được có 2,15 tỷ đồng- chủ yếu là để đền bù đất. Đây là dự án đầu tư có quy mô diện tích nhỏ, vốn đầu tư không nhiều nhưng lại triển khai quá chậm và đã được gia hạn phân kỳ đầu tư, nhưng vẫn không đẩy nhanh được tiến độ.

Trong số dự án đầu tư có tỷ lệ đất bồi thường khá cao nhưng vẫn triển khai chậm còn có Dự án Cửa hàng thương mại - dịch vụ do Doanh nghiệp tư nhân Trần Nam đầu tư. Dự án này có chủ trương đầu tư từ rất sớm- năm 2003, với diện tích chỉ có 0,122 ha và vốn đăng ký chưa đến 2 tỷ đồng. Đến cuối năm 2012, dự án này đền bù được gần 80% diện tích bằng nguồn vốn ngân sách, nhưng vốn thực hiện dự án thì chưa đầu tư được đồng nào. Như vậy, ngoài diện tích do ngân sách đền bù giải phóng mặt bằng, chủ đầu tư chưa triển khai được gì từ khi có chủ trương cho phép đầu tư đến cuối năm 2012.

Gần cuối năm 2012, UBND tỉnh quyết định thành lập Đoàn kiểm tra liên ngành tiếp tục kiểm tra tiến độ các dự án đầu tư chậm triển khai ở KKTCKMB. Sau khi kiểm tra cụ thể 23 dự án còn lại trong 27 dự án chậm triển khai đã được BQL KKT tỉnh rà soát trước đây, Đoàn kiểm tra đề xuất tiếp tục thu hồi chủ trương đầu tư, giấy chứng nhận đầu tư thêm 5 dự án nữa là: Dự án Trung tâm thương mại - dịch vụ Phú Thọ; Khu vui chơi giải trí Ngân Hiệp; Khu công nghiệp số 4- Tây Nam; Dự án Trung tâm thương mại - dịch vụ Phú An Thành và Dự án Cửa hàng thương mại - dịch vụ. Tổng diện tích đất sử dụng của 5 dự án này 107,74 ha với tổng vốn đăng ký là 973,28 tỷ đồng, nhưng diện tích đền bù của cả 5 dự án chỉ được có 29,21 ha và vốn thực hiện chỉ được 17,52 tỷ đồng.

Như vậy, qua 2 đợt rà soát, kiểm tra, ở KKTCKMB đã có đến 9 dự án đầu tư được đề xuất thu hồi chủ trương đầu tư và giấy chứng nhận đầu tư, trong đó có một số dự án đã được tỉnh chấp thuận thu hồi. Ngoài ra, còn có một số dự án đầu tư được Đoàn kiểm tra đề xuất gia hạn đến cuối năm 2013, nếu không tích cực triển khai, đến quý I năm 2014 sẽ tiếp tục thu hồi.

Riêng 15 dự án đầu tư mà BQL KKT tỉnh đề xuất cho gia hạn thời gian thực hiện dự án vào tháng 7 năm 2012, hầu hết thuộc lĩnh vực xây dựng kết cấu hạ tầng, kinh doanh khu công nghiệp, khu dân cư, khu đô thị mới... đã đền bù trên 70% diện tích và đã có triển khai xây dựng hạ tầng, nhưng thực sự gặp khó khăn do ảnh hưởng của tình hình suy thoái kinh tế, thì Đoàn kiểm tra đề nghị BQL KKT tỉnh tăng cường đôn đốc chủ đầu tư tiếp tục đẩy nhanh tiến độ đầu tư trong năm 2013.

Sơn Trần