Huyện Tân Biên có đường biên giới giáp Vương quốc Campuchia dài 92km, trong đó có cửa khẩu quốc tế Xa Mát thuộc xã Tân Lập. Đây là 1 trong 2 cửa khẩu quốc tế trên địa bàn tỉnh Tây Ninh. Khu KTCK Xa Mát được thành lập theo Quyết định số 186/2003/QĐ-TTg ngày 11.9.2003 của Thủ tướng Chính phủ và từ đó đến nay được tỉnh tập trung đầu tư phát triển. Trong đó, cổng cửa khẩu và Trạm Kiểm soát liên hợp đang khẩn trương thi công. Tuy nhiên, hiện tại đoạn đường dẫn vào Trạm Kiểm soát thì lại chưa có.

Trạm Kiểm soát đang xây dựng nhưng đường vào chưa có

Theo quy hoạch, trong Khu KTCK Xa Mát có Khu đô thị cửa khẩu (KĐTCK) nằm sát biên giới Việt Nam- Campuchia với diện tích 728 ha, chia thành 3 khu chính (Khu A, B, C). Khu hành chính được quy hoạch nằm trong Khu A, đã được bồi thường giải phóng mặt bằng và đã xây dựng các hạng mục như: nhà làm việc Ban quản lý; nhà làm việc Kiểm dịch động- thực vật cửa khẩu; nhà làm việc Kiểm tra y tế cửa khẩu… Riêng dự án Cổng cửa khẩu và Trạm Kiểm soát liên hợp Xa Mát thì được triển khai từ năm 2008, đến gần cuối năm 2009 được tổ chức khởi công xây dựng với tổng mức đầu tư 42,7 tỷ đồng, trong đó giá trị xây lắp chiếm hơn 27 tỷ đồng. Theo dự án, toàn bộ công trình nằm trên diện tích đất rộng 2,2 ha, trong đó diện tích xây dựng khoảng hơn 2.500m², còn lại là sân bãi, cây xanh, đường giao thông… Riêng công trình Cổng cửa khẩu có diện tích khoảng 150m² với chiều cao đỉnh mái khoảng hơn 22m, chiều rộng cổng 50m và bề dày khoảng 3m. Còn Trạm Kiểm soát liên hợp cửa khẩu được thiết kế gồm 2 tầng với tổng diện tích mặt sàn xây dựng hơn 2.500m². Trong đó gồm có sảnh đón tiếp, khu vực làm thủ tục hải quan, kiểm dịch, xuất nhập cảnh… Theo dự kiến, thời gian hoàn thành công trình Cổng cửa khẩu và Trạm Kiểm soát liên hợp cửa khẩu Xa Mát là cuối năm 2011. Đến nay, công trình này đã thực hiện được giá trị xây dựng cơ bản hơn 15 tỷ đồng và đã được nghiệm thu. Theo tiến độ thi công như hiện nay thì khả năng cuối năm nay công trình Cổng cửa khẩu và Trạm Kiểm soát liên hợp sẽ kịp hoàn thành theo dự kiến.

Tuy nhiên, theo đánh giá của Ban quản lý Khu KTCK Xa Mát thì khi Cổng cửa khẩu và Trạm Kiểm soát liên hợp hoàn thành vào cuối năm nay thì cũng rất có khả năng chưa thể đưa vào hoạt động ngay được do chưa có đường nối từ quốc lộ 22B vào khu vực Trạm Kiểm soát. Hiện nay, nơi dự kiến sẽ làm đường vào Trạm Kiểm soát vẫn đang còn là đất rừng và đất trồng mì. Công trình đường vào Trạm Kiểm soát liên hợp đang là công trình cấp thiết ở Khu KTCK Xa Mát bởi vì nếu muốn Trạm hoạt động được sau khi thi công hoàn thành thì phải nhanh chóng đầu tư vốn triển khai xây dựng đường vào Trạm. Ngày 12.1.2011, Ban quản lý Khu KTCK Xa Mát đã lập tờ trình gửi UBND tỉnh đăng ký danh mục chuẩn bị đầu tư xây dựng cơ bản đối với dự án xây dựng đường vào Trạm Kiểm soát. Để tuyến đường có tầm vóc tương xứng với Cổng và Trạm Kiểm soát quốc tế phải có lộ giới khoảng 120m, mặt đường kết cấu bê tông nhựa nóng. Với quy mô xây dựng như vậy, dự kiến tổng mức đầu tư xây dựng đường vào Trạm Kiểm soát cửa khẩu Xa Mát vào khoảng 10 tỷ đồng.

Theo Ban quản lý Khu KTCK Xa Mát thì nếu dự án xây dựng đường vào Trạm Kiểm soát liên hợp được phê duyệt đăng ký và đưa vào danh mục dự án chuẩn bị đầu tư trong kế hoạch xây dựng cơ bản của tỉnh năm 2011 thì cũng phải qua năm 2012 mới có thể thi công hoàn thành do phải qua các thủ tục xây dựng cơ bản theo quy định. Đồng thời, trên diện tích dự kiến xây dựng đường vào Trạm Kiểm soát liên hợp có một phần là đất quốc phòng. Trước đây, công trình xây dựng Trạm Kiểm soát liên hợp cũng có lấn sang đất quốc phòng một ít và chính vì thế mà tiến độ thi công có chậm lại để xử lý. Do đó, không biết khi triển khai xây dựng đường vào Trạm Kiểm soát liệu tiến độ thi công có chậm lại như công trình xây dựng Trạm Kiểm soát hay không? Nếu không kịp thời giải quyết vấn đề đất quốc phòng thì có nguy cơ Trạm Kiểm soát và Cổng cửa khẩu xây dựng xong nhưng vẫn phải “nằm chờ” con đường vào Trạm xây dựng hoàn chỉnh.

SƠN TRẦN