HTML clipboard
NTLS Trường Sơn tọa lạc trên khu đồi Bến Tắt, cạnh
đường quốc lộ 15, thuộc địa phận xã Vĩnh Trường, huyện Gio Linh, cách thị xã
Đông Hà khoảng 38 km về phía Tây Bắc. Đây là nơi yên nghỉ của các liệt sĩ thuộc
lực lượng thanh niên xung phong, bộ đội, dân công hỏa tuyến..., những người đã
xây dựng và chiến đấu bảo vệ đường mòn Hồ Chí Minh huyền thoại trong suốt thời
kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
Không chỉ là nơi yên nghỉ vĩnh hằng của các liệt
sĩ, NTLS Trường Sơn còn là nơi có những cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp và các
công trình kiến trúc ẩn chứa những hàm ý sâu xa của nhà thiết kế. Toàn bộ nghĩa
trang được bố trí trên một khu vực gồm 11 quả đồi, rộng hơn 100 ha. Quả đồi
trung tâm cao 32,4m là nơi đặt tượng đài và sân hành lễ. Đài tưởng niệm bằng đá
trắng có hình một ngọn lửa đang cháy, cao vút uy nghiêm. Bên trong tượng đài
rỗng và khuyết ba mặt, thể hiện nỗi mất mát vô cùng, không gì bù đắp được. Phía
sau tượng đài, cây bồ đề cổ thụ xòe rộng những tán lá rậm rạp làm thành khoảng
xanh mát rượi.
Hai quả đồi hai bên một là nhà bia, một là khu
quần thể tượng gồm: tượng hợp đồng binh chủng, cô gái chữa đường ống xăng dầu,
tuổi trẻ hành quân vào Nam chiến đấu, bà mẹ Lào buộc chỉ đỏ vào tay anh bộ đội
Việt Nam, cô gái Vân Kiều tải đạn ra chiến trường...Mỗi công trình điêu khắc là
một tác phẩm nghệ thuật hoàn hảo có thể khiến bất cứ ai trầm trồ thán phục.
10.327 ngôi mộ liệt sĩ nằm trải dài trên năm quả
đồi, uốn lượn theo thế hình vòng cung hướng về phía Tây. Các khu mộ được an táng
theo từng tỉnh. Xen kẽ giữa các khu mộ là những khu rừng thông rậm rạp ngày đêm
vi vu bài ca của gió hoà cùng tiếng chim ríu rít. Những con đường trong nghĩa
trang dẫn đến từng khu đồi đều trải nhựa. Lối đi giữa các ngôi mộ được lát đá,
gạch hoặc tráng xi măng. Những vườn hoa, cây cảnh nở hoa bốn mùa, man mác hương
thơm. Trong mỗi khu mộ đều có nhà tưởng niệm riêng với lối kiến trúc đặc trưng
từng vùng quê của liệt sĩ.
Hàng năm, nghĩa trang đón khoảng 20.000 lượt người
đến viếng. Nhiều đoàn khách nước ngoài đã vượt hàng vạn dặm đến thắp hương trên
các ngôi mộ. Sẽ rất khó khăn khi thắp hương cho từng khu mộ. Vì vậy, đoàn nào
đến đây cũng thắp chung một bó hương trên đài tưởng niệm tại khu khánh tiết trên
đồi trung tâm trước khi đến khu mộ liệt sĩ tỉnh nhà.
Vào những ngày rằm và mồng một, trên tất cả các
ngôi mộ đều có một cây hương nghi ngút cháy. Để làm được công việc này, các anh
chị quản trang phải đi liên tục suốt một ngày dài với hàng vạn bước chân…
Chiến tranh đã lùi xa hơn 35 năm, những đồi thông
đã phủ lên NTLS Trường Sơn một màu xanh bất diệt, ngày đêm rì rầm khúc nhạc hoà
bình. Nhưng cũng chính nơi này, cả vạn ngôi mộ có tên và không tên vẫn nhắc nhở
hậu thế về lòng tri ân và cái giá phải trả cho hoà bình.
K.D
(st)