Một bạn đọc

Ðáp: Giai đoạn sơ sinh là thời gian từ lúc trẻ sinh ra đến dưới 28 ngày tuổi. Theo Tổ chức Y tế thế giới, trẻ trong độ tuổi này có nguy cơ tử vong cao nhất (có lẽ vì vậy mà người ngoài kiêng cữ đến thăm một trẻ sơ sinh chưa đầy tháng), nên cần được nuôi dưỡng và chăm sóc thích hợp để vừa tăng cơ hội sống còn, vừa đặt nền tảng vững chắc cho một cuộc đời khoẻ mạnh.

Ða số trẻ chào đời được cho xuất viện sau 3 - 5 ngày tuỳ sinh thường hay sinh mổ. Sau đó, trẻ được chăm sóc, nuôi dưỡng bởi cha mẹ, ông bà, cô, dì, chú, bác… những người vốn không được trang bị kiến thức và kỹ năng thiết yếu chăm sóc trẻ sơ sinh. Do đó, học cách nhận biết các dấu hiệu bất thường để đưa trẻ sơ sinh đi khám ngay là điều vô cùng cần thiết. Mười dấu hiệu sau đây có thể cảnh báo một bệnh lý nghiêm trọng ở trẻ sơ sinh, và không khó để nhận biết, bao gồm:

- Trẻ không đi tiểu lần đầu trong 24 giờ sau sinh, hoặc đi tiểu dưới 4 lần trong 24 giờ.

- Trẻ không đi phân su lần đầu trong 48 giờ sau sinh.

- Trẻ sốt (38⁰C trở lên) hoặc hạ thân nhiệt (dưới 36,5⁰C). Nhiệt kế điện tử (đo ở hậu môn) hoặc nhiệt kế hồng ngoại (đo ở trán) được khuyên dùng vì an toàn, cho kết quả chính xác và nhanh chóng.

- Trẻ thở bất thường: thở nhanh (trên 60 lần/phút), ngưng thở trên 20 giây, thở rên, thở khò khè hoặc như huýt sáo, phập phồng cánh mũi, hoặc rút lõm ngực nặng.

- Trẻ có màu da xanh hay tím.

- Rốn ướt, hôi hoặc chảy máu.

- Vàng da nhẹ nhưng kéo dài trên 10 ngày, hoặc vàng da nhiều và tăng dần, hoặc vàng da lan rộng đến vùng bụng dưới, tay và chân.

- Trẻ khóc nhiều hay bứt rứt, không giảm khi được ôm ấp, vuốt ve; hoặc trẻ ngủ li bì, khó đánh thức để cho bú; hoặc trẻ khóc yếu.

- Bú yếu hoặc bú ít.

- Trẻ có một hay nhiều dấu hiệu bệnh lý khác như: co giật, ho nhiều, tiêu chảy, nôn (nhất là khi chất nôn có màu vàng hay xanh)…

Trẻ sơ sinh hồng hào, thở êm, bú mạnh, ngủ ngon giấc, tiêu tiểu bình thường và không có bất kỳ dấu hiệu nào trên đây có thể được xem là bình thường. Người nuôi dưỡng trẻ dù không có kinh nghiệm nhưng nếu quan sát kỹ cũng có thể phát hiện kịp thời và đưa trẻ đi khám ngay khi có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào kể trên.

Bác sĩ Huỳnh Văn Tú