HTML clipboard
Là 1 trong
15 di tích trên địa bàn Lào Cai được xếp hạng cấp quốc gia nhưng đã nhiều năm
nay, di tích hang động Mường Vi dường như bị bỏ quên. Bà Lý Thị Vinh, Phó Chủ
tịch UBND huyện Bát Xát, Lào Cai cho biết, từ năm 2008 trở lại đây quần thể di
tích một thời lừng danh này hầu như không có khách đến thăm, đơn giản chỉ là do
hạ tầng xuống cấp, đường đi lại khó khăn.
Mê cung diễm lệ trong lòng núi
Từ thành phố
Lào Cai ngược hướng Tây Bắc khoảng 20 km, qua thị trấn Bát Xát, đến xã Bản Vược
rẽ trái chưa đầy 5 km là đã tới đất Mường Vi. Mường Vi là tiếng Giáy, dịch ra
tiếng Việt là thu nhỏ (cảnh đẹp thu nhỏ trong lòng núi). Đây cũng là nơi lưu giữ
những huyền thoại về thần tiên, cảnh giới.
Truyền thuyết
kể lại, Mường Vi trước kia còn gọi là Mường Tiên. Vì thấy nơi đây phong cảnh núi
non hùng vĩ, thơ mộng, nên các vị tiên trên trời thường bay xuống dạo chơi, ngắm
cảnh và ở lại trong động. Hàng ngày, tiên dạy cho nhân dân biết khai khẩn ruộng
nương, trồng lúa, trồng ngô. Nhờ đó mà bây giờ Mường Vi mới có thứ gạo Séng Cù
thơm ngon nức tiếng.
Mỗi khi làng
bản có lễ hội, đám cưới, đám hỏi… các vị tiên nhà trời còn cho nhân dân mượn bát
đũa, đồ dùng để tổ chức vui vẻ, linh đình. Nhưng do lòng tham và sự không trung
thực của một số người mà tiên nổi giận, biến tất cả những đồ đạc, bát đũa, mâm
xôi… thành đá, tạo nên quần thể hang động.
!['Mê cung diễm lệ' bị lãng quên](http://www.baotayninh.vn/resources/newsimg/092012/052013/26/lang%20quen.jpg)
Mường Vi lâu nay bị du khách lãng quên. Ảnh: baodatviet |
Quần thể động
Mường Vi có nhiều hang động lớn nhỏ với những truyền thuyết và vẻ đẹp khác nhau.
Động Thủy Tiên (do hang nằm dưới chân núi cô Tiên nên nhân dân gọi là động Thuỷ
Tiên) thì quyến rũ bởi muôn vàn thạch nhũ đủ màu sắc. Từ chóp những thạch nhũ đã
được hình thành từ triệu năm trước, từng giọt nước trong suốt, mát lạnh chắt từ
lòng đá mẹ cần mẫn nhỏ xuống hòa vào dòng suối.
Điều kỳ thú là
suốt chiều sâu của hang có một dòng suối trong veo với những cồn cát mịn hay
những dải đá sỏi trải dài trắng tinh làm tôn thêm vẻ diễm lệ của động. Động Thủy
Tiên lối vào chỉ đủ chỗ cho một người lách qua, nhưng càng vào sâu lòng động
càng cao rộng. Nơi cao nhất đến chục mét, rộng như một tòa nhà lớn, xung quanh
được tạc bằng phù điêu, tạo thành bức họa thạch kiệt tác của tự nhiên… Còn chiều
dài của nó thì khỏi phải bàn, dài xuyên vài quả núi, dễ chừng đến chục cây số.
Động Cám Rúm,
hay còn gọi là hang Gió vì lúc nào lòng động cũng hun hút gió, phía trong có
nhiều nhũ đá hình ruộng bậc thang, có buồng nơi các cô tiên ngủ xung quanh là
rèm đá óng ánh; động Cám Rang có cổng trời bằng đá, có những mâm ngũ quả đá đẹp
như chốn tiên cảnh; động Cám Tẳm, tương truyền trong dân gian xưa là kho nông
cụ, đồ dùng của các nàng tiên nay đã hóa đá…
Hang Pạc Cám -
dịch từ tiếng địa phương có nghĩa là hang Cửa cấm - theo như các nhà khảo cổ học
Pạc Cám còn chứa đựng nhiều dấu ấn của người xưa đến nay chưa khám phá hết được
những bí ẩn.
Vẻ đẹp lộng
lẫy của động Mường Vi từ khi phát hiện đã từng hấp dẫn bao du khách trong và
ngoài nước. Danh thắng đưa vào hoạt động phục vụ khai thác du lịch đã được nhiều
công ty lữ hành hưởng ứng và thiết lập tour du lịch. Cùng với đó, các công trình
trong quần thể hang động, như đường dẫn vào hang, khu nhà đón tiếp khách du
lịch, hệ thống hạ tầng dịch vụ phục vụ du khách, đường điện chiếu sáng được nhà
nước đầu tư xây dựng. Tuy nhiên, từ năm 2008 trở lại đây, khách bỗng thưa dần.
Danh
thắng cấp quốc gia bị lãng quên
Không bao lâu
sau khi được xếp hạng cấp quốc gia, quần thể hang động Mường Vi - danh thắng nức
tiếng một thời từng được du khách thích thú ví với động Phong Nha (Quảng Bình)
đã bị lãng quên nhanh chóng. Không hiểu tại sao một Di tích lịch sử - văn hóa
cấp Quốc gia mà lối vào tuy được rải đá nhưng cỏ cây mọc chen nhau um tùm không
có ai dọn dẹp.
Cửa hang trước
kia luôn được khóa bảo vệ an toàn thì nay đã bị hỏng và bỏ ngỏ, mặc cho mọi
người ra vào hang tự do. Đương nhiên vì thế mà động tiên bị xâm hại không thương
tiếc. Trong lòng hang, nhiều nhũ đá ở các vị trí cao, thấp đã bị khách du lịch
vô ý thức đập vỡ hoặc lấy mang về làm tài sản riêng. Toàn bộ hệ thống điện trong
hang trước đây đầu tư rất tốn kém, khi bật lên làm cho hang động sáng đẹp lung
linh kỳ ảo muôn màu thì nay đã bị vỡ, hư hỏng hầu hết.
Theo bà
Lý Thị Vinh, Phó Chủ tịch huyện Bát Xát, nguyên nhân của tình trạng trên bắt
nguồn từ việc Nhà nước chưa có nguồn kinh phí đầu tư mà xã hội hóa thì cũng chưa
kêu gọi được tổ chức, cá nhân nào đăng ký.
Cần những
nhà đầu tư có tầm nhìn
Theo TS Trần
Hữu Sơn, Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch Lào Cai, trong chương trình
xúc tiến du lịch của tỉnh, Bát Xát được coi là một trong những địa phương giàu
tiềm năng với những danh thắng, cảnh quan tự nhiên rất hợp với những ai thích
các tour du lịch sinh thái kết hợp với du lịch cộng đồng.
Theo số liệu
báo cáo của UBND huyện Bát Xát, năm 2012, lần đầu tiên Bát Xát đã đón trên 2.000
khách du lịch, chủ yếu là người nước ngoài. 4 tháng đầu năm 2013, số lượng khách
tăng gấp đôi do đường Bản Vược Ý Tý được nâng cấp. Đây là tín hiệu vui đối với
du lịch Lào Cai nói chung và huyện Bát Xát nói riêng. Dự kiến từ nay đến năm
2015, Bát Xát sẽ đưa du lịch trở thành một trong những ngành mũi nhọn tăng thu
ngân sách cho địa phương.
Hai năm trở
lại đây, tuyến đường khó khăn nhất là từ Bản Vược đi Mường Hum nối với Ý Tý đã
được Nhà nước đầu tư nâng cấp rải thảm nhựa nối với đoạn từ Ý Tý về A Mú Sung -
Trịnh Tường đã được bê tông hóa trước đó. Đây sẽ là cung đường lý tưởng mà trong
suốt hành trình dài gần 100km du khách có các điểm dừng chân là Động Mường Vi
lung linh huyền ảo đến chợ Mường Hum giàu bản sắc. Sau đó đi thăm rừng nguyên
sinh Ý Tý với bạt ngàn cây thảo quả dưới tán rừng nguyên sinh cổ thụ; thăm làng
trình tường giàu - một trong những kiến trúc độc đáo của người Hà Nhì; thăm vùng
kinh tế mới nơi biên giới sơn thủy hữu tình A Mú Sung - nơi con sông Hồng chảy
vào đất Việt, từ đó xuôi qua chợ Trịnh Tường đến thị trấn Bát Xát và về TP Lào
Cai. Trên cung đường này xưa nay vẫn đón khách khách từ Ô Quý Hồ, Sa Pa qua Bản
Khoang xuống. Du khách dù đi hay về chiều nào cũng đều qua khu quần thể Động
Mường Vi vì động này chỉ cách ngã ba đi A Mú Sung và đi Mường Hum vài km. Do
vậy, nếu tổ chức, cá nhân nào có năng lực kinh tế và có "tầm nhìn xa" đầu tư vào
khu Động Mường Vi sẽ thu lợi không nhỏ trong tương lai không xa.
Theo
baotintuc.vn