Cuộc gọi từ những số điện thoại lạ

Những ngày cuối năm, tôi đang tất bật với công việc, bỗng chuông điện thoại reo vang. Mặc dù thấy số điện thoại lạ, nhưng vì đặc thù công việc nên tôi vẫn nghe máy. Trong điện thoại nam thanh niên vui vẻ giới thiệu tên Phạm Văn Hoàng là nhân viên chăm sóc khách hàng của Điện lực TP. Tây Ninh. Hoàng hỏi tôi đã đóng tiền điện của tháng vừa qua chưa, vì kiểm tra trên hệ thống của Điện lực Việt Nam chưa thấy tên tôi thanh toán tiền điện. Hoàng yêu cầu tôi kiểm tra lại thông tin, nếu chưa thanh toán tiền điện thì kết nối Zalo với nhân viên tên Nguyễn Thị Cẩm Tiên- kế toán trưởng và nhờ chị Tiên hướng dẫn.

Kiểm tra lại ví tiền điện tử, tôi thấy mình đã đóng tiền đầy đủ, đúng thời hạn theo thông báo của ngành Điện. Nghi ngờ đây là trường hợp kẻ xấu giả danh nhân viên Điện lực để lừa đảo chiếm đoạt tài sản, tôi liền gọi điện thoại đến cán bộ Điện lực tỉnh và tường thuật lại vụ việc vừa xảy ra. Vị cán bộ này cho biết hiện nay, có nhiều trường hợp kẻ xấu giả danh nhân viên điện lực để lừa đảo chiếm đoạt tài sản người dân. Tuy nhiên, để biết chính xác trường hợp của tôi như thế nào, sẽ yêu cầu Trưởng Phòng Kinh doanh Điện lực TP. Tây Ninh liên lạc với tôi để tìm hiểu cụ thể.

Một lúc sau, anh Phương- Trưởng Phòng Kinh doanh Điện lực TP. Tây Ninh gọi điện thoại cho tôi, yêu cầu cung cấp những số điện thoại, số Zalo của người tự xưng là nhân viên chăm sóc khách hàng và kế toán trưởng của Điện lực TP. Tây Ninh để kiểm tra thông tin. Vài phút sau, anh Phương gọi điện lại cho tôi, khẳng định trong Điện lực TP. Tây Ninh không có ai tên Phạm Văn Hoàng là nhân viên chăm sóc khách hàng, cũng không có ai tên Nguyễn Thị Cẩm Tiên là kế toán trưởng và không sử dụng các số điện thoại nêu trên.

Anh Phương cảnh báo và căn dặn: “Thời gian gần đây, giả danh nhân viên Điện lực để lừa đảo nhiều lắm, anh đừng cung cấp thông tin cho họ và cũng đừng bấm đường link theo yêu cầu của họ, kẻo bị mất tiền hoặc đánh cắp thông tin”. Phương còn chuyển cho tôi bài viết cảnh báo hàng loạt chiêu trò giả mạo nhân viên Điện lực lừa đảo chiếm đoạt tài sản đã đăng tải trên các phương tiện thông tin đại chúng.

Vừa trao đổi thông tin với Trưởng Phòng Kinh doanh Điện lực TP. Tây Ninh xong thì một số điện thoại lạ khác gọi đến, hỏi tôi đã kiểm tra hoá đơn thanh toán tiền chưa? Nếu đã thanh toán tiền điện rồi thì gửi thông tin qua cho chị Nguyễn Thị Cẩm Tiên- Kế toán trưởng Điện lực TP. Tây Ninh để cập nhật thông tin lên hệ thống của Điện lực Việt Nam. Nếu chưa thanh toán tiền điện thì kết nối Zalo với chị Tiên để được hướng dẫn. Tôi viện cớ bận lái xe ô tô trên đường nên chưa thể kiểm tra lại thông tin.

Tưởng đâu mọi việc như thế là đã xong. Về đến nhà vừa chợp mắt định ngủ trưa một chút để tái tạo năng lượng cho công việc buổi chiều thì một số điện thoại khác lại gọi đến. Nghi ngờ những kẻ giả danh nhân viên Điện lực tiếp tục đeo bám, tôi không nghe máy. Cứ thế, khoảng vài chục phút là có một số điện thoại lạ gọi vào.

Cảnh báo hàng loạt chiêu trò giả mạo

Theo ngành Điện lực, thời gian gần đây xuất hiện hàng loạt các đối tượng xấu giả mạo nhân viên Điện lực để lừa đảo người dân. Những đối tượng này thường sử dụng phương thức gọi điện, nhắn tin qua Zalo, SMS yêu cầu người dân thanh toán tiền điện ngay lập tức, đồng thời đe doạ sẽ cắt điện nếu không thanh toán. Hoặc đối tượng lừa đảo gọi điện đến khách hàng, thông báo rằng có vấn đề về hoá đơn tiền điện như quá hạn, số tiền nợ lớn, hoặc lỗi kỹ thuật trong hệ thống.

Các đối tượng lừa đảo sử dụng công nghệ làm giả số điện thoại (caller ID spoofing) để số điện thoại của chúng hiện lên giống số điện thoại chính thức của công ty điện lực. Điều này làm tăng độ tin cậy của cuộc gọi và khiến nạn nhân dễ dàng tin tưởng. Tiếp đó, chúng yêu cầu thanh toán ngay lập tức qua các kênh không chính thức như Zalo hoặc chuyển khoản qua ngân hàng. Để gây thêm áp lực, chúng có thể đe doạ sẽ cắt điện ngay nếu không thanh toán nhanh chóng, khiến người dân hoang mang và dễ dàng thực hiện theo yêu cầu.

Bên cạnh chiêu trò gọi điện trực tiếp, đối tượng lừa đảo còn gửi tin nhắn qua SMS hoặc Zalo với nội dung giả mạo từ phía công ty Điện lực, yêu cầu người dân thanh toán tiền điện, đồng thời cung cấp các thông tin như số tài khoản ngân hàng hoặc đường link giả để người dân truy cập vào và thực hiện thanh toán. Tin nhắn hoặc cuộc gọi thường có nội dung như: "Thông báo tiền điện của bạn tháng này chưa thanh toán. Vui lòng thanh toán qua tài khoản ngân hàng dưới đây để tránh bị cắt điện" hoặc "Hệ thống ghi nhận hoá đơn điện của bạn chưa thanh toán. Để tránh cắt điện, vui lòng thanh toán ngay".

Sau khi gửi tin nhắn hoặc gọi điện, kẻ lừa đảo có thể gửi đường dẫn đến website thanh toán giả mạo hoặc ứng dụng giả mạo của công ty Điện lực) để khách hàng truy cập vào. Khi người dân nhập thông tin tài khoản ngân hàng, mã OTP, hoặc các thông tin cá nhân vào, kẻ lừa đảo sẽ chiếm đoạt tiền và thông tin của nạn nhân. Để làm tăng độ tin cậy, đối tượng lừa đảo còn điều tra tên, địa chỉ, hoá đơn điện của khách hàng được đánh cắp từ các nguồn khác. App giả mạo sau khi khách hàng truy cập đường dẫn sẽ mở ra trang web có giao diện giống kho ứng dụng CH PLAY của hệ điều hành Android. Tinh vi hơn, chúng còn gửi mã QR thanh toán được thiết kế tinh vi với logo của Tập đoàn Điện lực Việt Nam, khiến nạn nhân không chút nghi ngờ, thực hiện quét mã với số tiền được đối tượng nhập sẵn.

Trước tình trạng trên, ngành điện cũng đã khẳng định không thu tiền qua Zalo và tin nhắn SMS, cảnh báo người dân không thanh toán tiền điện qua các kênh này. Đồng thời nhấn mạnh, khi giao tiếp với khách hàng, nhân viên Điện lực đều tuân thủ nghiệp vụ chăm sóc khách hàng, tuyệt đối không có thái độ khiếm nhã, không được phép sử dụng lời nói bất lịch sự khi giao tiếp với khách hàng.

Để có thể phòng tránh thủ đoạn lừa đảo tinh vi nêu trên, Cục An toàn thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông) khuyến cáo người dân cảnh giác trước các cuộc gọi, tin nhắn đến từ đối tượng không rõ danh tính. Tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân qua điện thoại, Zalo, hoặc SMS. Nếu nhận được yêu cầu thanh toán, hãy kiểm tra lại thông tin qua các kênh chính thức của công ty điện lực như website, tổng đài hỗ trợ khách hàng. Trong trường hợp nhận được tin nhắn hoặc e-mail có chứa đường dẫn yêu cầu thanh toán, hãy thực hiện kiểm tra tính chính thống và tránh truy cập ngay lập tức vào những đường dẫn này.

Tuyệt đối không tải về những ứng dụng không rõ nguồn gốc từ những website do đối tượng lạ gửi đến; bảo đảm thanh toán qua các phương thức mà công ty điện lực công nhận như qua các ứng dụng ngân hàng, ví điện tử, hoặc thanh toán trực tiếp tại các điểm thu tiền chính thức. Nếu cảm thấy nghi ngờ về một cuộc gọi hay tin nhắn, hãy liên hệ ngay với công ty điện lực để xác nhận thông tin. Trong trường hợp trở thành nạn nhân của đối tượng lừa đảo, người dân cần báo cáo ngay với cơ quan Công an để có thể hỗ trợ và giải quyết kịp thời.

Đại Dương