Công viên 30.4

Rồi thành phố Tây Ninh cũng sẽ có đường vành đai, gần như ôm trọn các phường nội thị. Cứ coi như bắt đầu từ đường tỉnh 784 (19-26 cũ) ngược lên cặp với kênh Tây để giao lộ với DT 785. Từ đây lại đi qua các phường Ninh Sơn, xã Bình Minh rồi ngoặt xuống phía Nam bám sát đường ranh giới với Châu Thành, Hoà Thành mà về lại DT 784. Ôi! Bao giờ mà có con đường này nhỉ? Chắc chắn sẽ có nhiều người tham gia chuyến “phượt” đầu tiên, chạy xe máy mấy chục cây số tham quan một vòng thành phố. Chắc chắn là sẽ có nhiều cảnh quan mới mẻ được khám phá, để người ta yêu thêm thành phố Tây Ninh.

Cũng thật là thích mắt khi ngắm các mảng màu thể hiện các khu dân cư, nơi mọi người chúng ta sẽ yên ổn sống. Các mảng màu xanh mạ, hồng nhạt, ghi vàng là những khu dân cư có mật độ cao, thấp khác nhau. Các mảng màu tím đậm, to hoặc nhỏ trên phía các xã Tân Bình, Thạnh Tân, Bình Minh và một phần thuộc phường Ninh Thạnh là các khu phát triển sử dụng hỗn hợp.

Tím nhạt là các khu công nghiệp vườn và khu công nghiệp mục đích đặc biệt. Lưu ý rằng đây cũng chính là điểm khác biệt so với các đồ án từng công bố trước đây. Thành phố Eco mà! Nghĩa là thành phố kinh tế sinh thái nên đã không còn các khu công nghiệp, mà chỉ còn “các cụm công nghiệp có thể được phát triển tại các địa điểm trong đô thị và ven đô thị nơi phù hợp với các tiêu chuẩn môi trường” (Bản tóm tắt đồ án, in trang 15 số báo kể trên).

Một vài điểm mới mà có thể có người biết, người chưa. Đó là trung tâm hành chính mới sẽ chuyển về khoảng phía Đông Bắc kênh Tây, giáp đường Bời Lời nối ngã tư tượng đài lên núi. Cùng với trung tâm này còn có các khu ở, dịch vụ giáo dục, giải trí và thương mại. Dự án hồ mới nhằm điều tiết nước cho rạch Tây Ninh đã có trong đồ án cũ nay vẫn duy trì nhưng chưa thấy một khởi động nào.

Mới nữa là nhà Bảo tàng được ưu ái ấn định ở khu trung tâm (lõi nén đô thị)- là nơi có trụ sở Thanh tra tỉnh nhưng có vẻ còn hơi nhỏ so với nhu cầu. Điểm mới quan trọng nhất, điều có thể làm nên danh phận Eco chính là việc mở rộng hơn nhiều các mảng xanh đậm, xanh non…

Xanh đậm thì đã kể- là công viên du lịch núi Bà rộng khoảng 4.000 ha, gồm nguyên 24km2 núi và một phần phía Đông Nam của núi. Phần xanh non trên quy hoạch này mới thích mắt làm sao. Đó là những mảng dài, rộng uyển chuyển vươn dọc, vươn ngang giữa lòng thành phố. Lõi của các mảng ấy là rạch Tây Ninh và suối Vườn Điều.

Ta có thể ngắm trực tiếp các khu vực được ghi là khu vực bảo vệ cảnh quan và môi trường ấy khi đứng trên nóc các nhà cao như Đông Á bank hoặc toà Sacombank ở khu Quân y viện cũ, luênh loang nước bạc, nõn xanh màu mạ non vô cùng thích mắt. Chỉ cần giữ được nguyên như thế thôi là đã đạt yêu cầu trong quy hoạch. Những người đang sinh sống ở đó cũng nên chú ý đoạn sau đây trong bản tóm tắt: “Không phát triển đô thị vùng bảo vệ cảnh quan rừng đô thị và vùng cảnh quan sinh thái, vùng chân núi Bà Đen…”.

Tuy nhiên, điều lãng mạn nhất của đồ án này lại ở một tiết mục không hề lãng mạn. Đó là tiểu mục thoát nước thải. Khi ấy sẽ có hai hệ thống thoát nước song hành- nước mưa và nước thải. Thật không đơn giản, khi ta chưa thấy một động thái chuẩn bị nào, ngoài việc xác định vị trí nhà máy xử lý nước thải.

Vẫn còn vài điều rất đáng băn khoăn khi đối chiếu bản đồ với bản tóm tắt đồ án. Như ở các tiểu mục Trung tâm du lịch mà trong nội dung lại liệt kê ra một loạt các khu du lịch đã có và chưa có, kể cả bờ rạch Tây Ninh, khu du lịch sinh thái bến Trường Đổi (cả hai đều chưa có).

Nghĩa là chẳng có trung tâm nào cả, mà là du lịch ở khắp mọi nơi có thể! Ở tiểu mục Khu giáo dục cũng thế! Gọi là khu giáo dục mà chỉ có gần hai dòng trong 11 dòng của tiểu mục này: “Cung cấp nguồn nhân lực giáo dục trình độ đại học, thu hút sinh viên các nơi trong tỉnh”. Phần còn lại là viết về y tế, ngân hàng, công nghiệp vv…vv…

Nhưng sẽ thấy có một sai sót lớn hơn cả khi đối chiếu bản đồ quy hoạch với câu viết trong phần đầu mục Định hướng phát triển không gian. Câu ấy là “Phát triển thành phố theo hai hướng chính là hướng tây bắc và hướng đông bắc”. Nhìn lại bản đồ quy hoạch, Đông Bắc thì đúng rồi, đó là phía đường Bời Lời lên núi. Còn xoay dọc, xoay ngang bản đồ cũng không thể thấy… một miếng nào về phía Tây Bắc- chỉ có về phía Bắc (so với phần trung tâm đô thị hiện có) mà thôi!

Sau cùng là một sai sót nói nhỏ cũng được, mà nói to cũng chẳng sai. Ấy là phần tỷ lệ bản đồ in trên báo ghi là 1/10.000; nghĩa là 1cm trên bản đồ sẽ bằng 100 mét ngoài thực địa. Xin đo lại thử, chẳng lẽ cái thành phố cấp III của chúng ta với quy mô hơn 14.000 ha lại chỉ có kích thước dài, rộng là 2,5 và 1,9km thôi sao? Với người biết thì có thể suy đoán đấy là tỷ lệ trên bản đồ gốc, rồi chụp lại thu nhỏ đi cho vừa trang báo. Nhưng với người không biết thì sao? Vậy cũng nên hoặc là bỏ mục tỷ lệ hoặc tính toán mức thu nhỏ bao nhiêu để ghi lại một tỷ lệ cho đúng với kích thước in trên mặt báo.

Dù sao, việc thông báo một chuyện liên quan đến gần 150.000 dân đô thị thật cũng đáng biểu dương về trách nhiệm với dân cư của chính quyền đô thị.

TRẦN VŨ