Tương lai của Tổng thống bị lật đổ Kurmanbek Bakiyev trở nên mờ mịt hơn bao giờ hết khi mới đây Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ Robert Blake tuyên bố trước giới báo chí, chính quyền Washington đang chuẩn bị trợ giúp Kyrgyzstan vì lạc quan trước “những bước đi” của chính quyền mới tại Bishkek.

Robert Blake là quan chức cao cấp nhất của chính phủ Mỹ đến Kyrgyzstan sau cuộc biểu tình nổi dậy giành chính quyền của lực lượng đối lập hôm 7.4, làm ít nhất 84 người thiệt mạng, khoảng 1.600 người bị thương. Phát biểu sau cuộc gặp bà Robert Blake, Thủ tướng lâm thời Kyrgyzstan Roza Otunbayeva cho biết, cả hai không thảo luận về hợp đồng cho Mỹ thuê căn cứ không quân Manas, nhưng không cung cấp thông tin về nội dung cuộc gặp. Bà Otunbayeva chỉ tuyên bố rằng, cần phải đưa Tổng thống bị lật đổ Kurmanbek Bakiyev ra xét xử vì tội đã ra lệnh bắn vào đoàn biểu tình, nhưng “ông ta có cơ hội để ra đi” êm thấm.

Một người ủng hộ Tổng thống bị lật đổ Kurmanbek Bakiyev (trái) tranh cãi với những người ủng hộ chính phủ lâm thời tại quảng trường Jalalabad. Ảnh: Reuters

Cho đến giờ, ông Bakiyev vẫn phủ nhận việc đã ra lệnh cho binh lính và cảnh sát bắn vào đoàn biểu tình, tuy nhiên người em trai của ông, Dzhanibek Bakiyev – chỉ huy lực lượng an ninh phủ Tổng thống – đã thừa nhận hành động thổi bùng cuộc biểu tình thành bạo động đẫm máu ngày 7.4. Ngay sau khi chính phủ lâm thời tước quyền miễn trừ của Tổng thống và đe doạ cử một đơn vị đặc nhiệm đến Jalalabad để bắt giữ, ông Bakiyev đã bóng gió nói đến việc lưu vong nếu chính phủ lâm thời bảo đảm an toàn cho ông và gia đình.

Dư luận lo ngại rằng, nếu ông Bakiyev tiếp tục cát cứ ở Jalalabad, có khả năng sẽ bùng phát một cuộc xung đột sắc tộc giữa những người Kyrgyz ủng hộ Tổng thống bị lật đổ và những người Uzbeks tại đây, đó là chưa kể đến nguy cơ xảy ra nội chiến giữa hai miền Nam Bắc. Hôm 14.4, ít nhất 2.000 người Uzbeks đã tổ chức tuần hành phản đối ông Bakiyev tại quảng trường trung tâm Jalalabad. Chỉ vài giờ sau, khoảng 1.000 người Kyrgyz xuống đường bày tỏ sự ủng hộ ông Bakiyev.

Phát biểu trong một cuộc hội thảo bên lề Hội nghị thượng đỉnh an ninh hạt nhân tại Washington, Tổng thống Nga Medvedev lo ngại, nếu ông Bakiyev không chấp nhận từ chức, Kyrgyzstan sẽ rơi vào một cuộc khủng hoảng mới, biến nước này trở thành “Afghanistan thứ hai” ở Trung Á.

Trong một diễn biến khác, Bộ trưởng Tài chính Nga Alexei Kudrin cho biết, Moscow đã đồng ý viện trợ cho chính quyền mới Bishkek 20 triệu USD và cho vay lãi suất thấp 30 triệu USD để ổn định tình hình kinh tế đất nước. Theo Thủ tướng Nga Vladimir Putin, Nga sẽ đánh giá lại tình hình Kyrgyzstan, và có thể sẽ tăng mức viện trợ nếu thấy cần thiết. Ngoài ra, Chính phủ Nga cũng quyết định trợ giúp thêm 25.000 tấn dầu để người dân Kyrgyzstan chuẩn bị cho vụ mùa mới.

Đặng Hoàng Thái

(Theo Reuters/RIAN)