Một cửa hàng kinh doanh mỹ phẩm ở thị trấn Hoà Thành.

Đến ngày 3.8.2015, các mỹ phẩm có chứa paraben vẫn được bày bán trên thị trường trong tỉnh. Cách đây hơn 3 tháng, ngày 13.4.2015, Cục Quản lý dược- Bộ Y tế ban hành Văn bản số 6577/QLD-MP gửi các sở Y tế tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Viện Kiểm nghiệm thuốc Trung ương, Viện Kiểm nghiệm thuốc thành phố Hồ Chí Minh và các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh mỹ phẩm.

Trong đó có nêu kết quả kỳ họp Hội đồng mỹ phẩm Asean lần thứ 21 về quy định phụ lục các chất không được dùng trong mỹ phẩm - Hiệp định hoà hợp mỹ phẩm Asean. Trong đó, 5 loại dẫn chất paraben (isopropylparaben, isobutylparaben, phenylparaben, benzylparaben và pentylparaben) được bổ sung vào danh mục các chất không được dùng trong mỹ phẩm.

5 loại dẫn chất paraben nêu trên có chứa trong mỹ phẩm được sản xuất trong nước, hoặc nhập khẩu chỉ được lưu hành trên thị trường Việt Nam đến hết ngày 31.7.2015.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, phần lớn 5 dẫn chất của paraben có trong thành phần nhiều loại mỹ phẩm mà gia đình nào cũng cần sử dụng như sữa rửa mặt, sữa tắm, kem dưỡng da, cho đến lăn khử mùi, kem chống nắng…

MÙ MỜ THÔNG TIN VÀ NỖI KHỔ CỦA NGƯỜI TIÊU DÙNG

Có một điều bất ngờ khi chúng tôi đi tìm hiểu thực tế vào ngày 3.8.2015, là phần lớn các cửa hàng kinh doanh mỹ phẩm trên địa bàn tỉnh vẫn chưa nhận được bất cứ thông báo nào từ các nhà phân phối, cung cấp sản phẩm hay cơ quan chức năng về việc cấm lưu hành đối với mỹ phẩm có chứa chất paraben.

Tại một cửa hàng mỹ phẩm ở khu phố 4, thị trấn Hoà Thành (huyện Hoà Thành), người chủ cửa hàng tỏ ra ngạc nhiên khi nghe chúng tôi nói về quy định thu hồi những loại mỹ phẩm có chứa dẫn chất paraben đã có hiệu lực thực hiện từ sau ngày 31.7.2015.

Chủ cửa hàng cho biết, hiện tại ở cửa hàng có rất nhiều nhãn hàng chứa dẫn chất paraben, nhưng để thu hồi một lượng lớn sản phẩm như vậy không thể “một sớm một chiều”, giờ để rà soát lại từng danh mục là chuyện không đơn giản.

Tuy nhiên, điều làm người chủ cửa hàng mỹ phẩm này bức xúc là các nhân viên tiếp thị của các hãng mỹ phẩm cứ vô tư đến chào hàng mà không hề thông báo quy định trên.

Ngành chức năng cũng không đá động gì đến việc tuyên truyền cho những người kinh doanh mỹ phẩm biết trước để không nhập hàng hoá có chứa chất cấm theo quy định. Bây giờ khá nhiều sản phẩm được bày bán tại cửa hàng có chứa chất paraben, nếu bị kiểm tra và tịch thu thì cửa hàng chịu thiệt thòi không nhỏ.

Còn chị T.T.N.H, chủ cửa hàng kinh doanh mỹ phẩm ở Trung tâm thương mại Long Hoa, thị trấn Hoà Thành khá hơn một chút, đến nay dù chưa có một cơ quan chức năng nào lên tiếng về quy định này, nhưng “may là” có theo dõi thông tin các sản phẩm thu hồi trên các phương tiện thông tin đại chúng, nên chị cũng “mới biết”.

Cửa hàng của chị H. có khá nhiều loại mỹ phẩm chứa các dẫn chất paraben, thường là những mặt hàng không có thương hiệu trên thị trường như kem dưỡng trắng da cấp tốc, son môi, kem trị nám… và cho đến nay, cũng chưa một nhà cung cấp nào thông báo với chị là sẽ thu hồi lại.

Từ khi biết được thông tin này, chị H. đã không dám nhập hàng thêm vì lo sợ nhập nhầm hàng có chứa chất nằm trong danh mục bị thu hồi.

“Vì không phải là những mặt hàng có thương hiệu nổi tiếng (!) nên bên phía nhà cung cấp không tội tình gì mà thu hồi lại, đến khi cơ quan chức năng xuống kiểm tra thì chỉ có người bán hàng như tôi là chịu thiệt”, chị nói.

Hai khách hàng đang lựa mua mỹ phẩm nghe chúng tôi trao đổi với chị cũng lên tiếng: tại sao các nhà sản xuất mỹ phẩm không thu hồi những sản phẩm có chứa chất trên? Bởi lẽ đây là chất có nguy cơ gây hại cho người tiêu dùng nên Nhà nước mới cấm bán. Và tại sao các cơ quan chức năng không kịp thời thu hồi những sản phẩm có chứa chất cấm này?

Trong khi đó tại siêu thị Co.opMart thành phố Tây Ninh, trao đổi với chúng tôi, anh Lý Thanh Hùng, tổ trưởng Hoá mỹ phẩm của siêu thị cho biết, sau khi nhận được thông tin sẽ thu hồi các sản phẩm chứa các dẫn chất paraben, đơn vị đã làm việc với các nhà cung cấp và đã huy động nhân viên rà soát lại toàn bộ các mặt hàng để trả lại nhà cung cấp những sản phẩm bị cấm lưu hành và hoàn thành ngay trong ngày 31.7.

Còn chị L.B. T. - chủ shop Th.Ng, chuyên kinh doanh mỹ phẩm ở phường 2, TP. Tây Ninh cho biết, do cửa hàng chị bán những loại mỹ phẩm có thương hiệu uy tín trên thị trường nên ngay từ khi có thông tin trên, phía nhà cung cấp sản phẩm đã chủ động liên hệ với cửa hàng chị T để rà soát lại những mỹ phẩm có chứa chất paraben bị cấm lưu hành để đóng gói trả lại hàng.

Tuy nhiên, vì quá nhiều mặt hàng, nên quá trình rà soát gặp nhiều khó khăn và do thời gian thu hồi rất gấp, có thể sai sót trong khâu rà soát.

Như vậy có thể nói, chỉ có những thương hiệu mỹ phẩm lớn, có uy tín trên thị trường cũng như những cơ sở kinh doanh uy tín mới có thông tin để thực hiện quy định không buôn bán mỹ phẩm có chứa chất paraben. Còn những cửa hàng mỹ phẩm bình dân, các chợ, các tiệm tạp hoá, nơi có hàng ngàn sản phẩm có thể có chứa chất paraben nhưng vẫn vô tư bày bán tràn lan.

ĐANG THAM MƯU... THU HỒI

Chúng tôi liên hệ với Phòng Quản lý dược thuộc Sở Y tế thì được biết, nơi đây vừa mới nhận được Công văn số 13884/QLD-MP ngày 28.7.2015 của Cục Quản lý dược- Bộ Y tế, về việc đình chỉ lưu hành và thu hồi sản phẩm mỹ phẩm có chứa chất paraben.

Theo đó, thời gian thực hiện đình chỉ lưu hành và thu hồi từ ngày 31.7.2015. Cục Quản lý dược yêu cầu các tổ chức, cá nhân chịu trách nhiệm đưa sản phẩm ra thị trường có các chất cấm trên phải gửi thông báo thu hồi tới những nơi phân phối, sử dụng và tiến hành thu hồi toàn bộ các sản phẩm nêu trên…

Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thông báo cho các cơ sở kinh doanh, sử dụng mỹ phẩm trên địa bàn tiến hành thu hồi các sản phẩm mỹ phẩm nêu trên; kiểm tra giám sát các đơn vị thực hiện thông báo này…

Xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân không chấp hành nghiêm túc việc thu hồi các loại mỹ phẩm trong thành phẩm công thức có chứa 5 dẫn chất paraben bị cấm lưu hành.

Phòng Quản lý dược cho biết thêm, ngay sau khi nhận văn bản trên, Phòng đang phối hợp với Thanh tra Sở Y tế tham mưu cho lãnh đạo Sở tiến hành kiểm tra việc thu hồi mỹ phẩm có chứa chất paraben bị cấm lưu hành trong thời gian tới đây.

Tuy nhiên, khi chúng tôi đặt vấn đề, trước đó ngày 13.4.2015, Cục Quản lý dược-Bộ Y tế ban hành Văn bản số 6577/QLD-MP gửi các sở Y tế tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Viện Kiểm nghiệm thuốc Trung ương, Viện Kiểm nghiệm thuốc thành phố Hồ Chí Minh và các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh mỹ phẩm về thời hạn đình chỉ lưu hành và thu hồi sản phẩm mỹ phẩm có chứa chất paraben.

Vậy nơi đây có thông báo nào cho người sản xuất, người kinh doanh và người tiêu dùng ở tỉnh chưa? Vị lãnh đạo Phòng cho biết, khi nhận được Công văn 6577/QLD-MP, phòng chỉ tiến hành thông báo cho một đơn vị sản xuất mỹ phẩm duy nhất ở tỉnh biết về quy định trên, còn đối với các doanh nghiệp kinh doanh thì chưa (?!).

Một shop bán mỹ phẩm.

Từ sự việc thu hồi mỹ phẩm có chứa chất cấm paraben trong mấy ngày gần đây đã nảy sinh một số vấn đề: thứ nhất, cho đến nay, cơ quan chức năng mới “đang tham mưu” với lãnh đạo về vấn đề thu hồi mỹ phẩm có chứa dẫn chất paraben, liệu có phải là phản ứng quá chậm?

Việc người kinh doanh và người tiêu dùng mù mờ thông tin hơn 2000 loại mỹ phẩm của 231 công ty bị thu hồi do chứa chất paraben nghi gây ung thư cũng thể hiện công tác tuyên truyền không kịp thời.

Và bên cạnh đó, công tác quản lý của các ngành chức năng, trách nhiệm của các nhà sản xuất, nhập khẩu, phân phối mỹ phẩm ra sao khi mà họ để các tiểu thương và người tiêu dùng phải “tự bơi” trong việc giải quyết mỹ phẩm có chứa chất cấm paraben đang tồn tại trên thị trường hiện nay? Và trước mắt, làm sao để thu hồi các loại mỹ phẩm có chứa chất cấm hiện vẫn tràn lan trên thị trường cũng là câu hỏi nan giải đối với ngành chức năng.

THANH NHI - THẾ NHÂN