Chính quyền Kabul hoàn toàn bất ngờ khi mới đây, Lầu Năm Góc tuyên bố sẽ chấm dứt vai trò tham chiến tại Afghanistan sớm hơn kế hoạch. Tuyên bố này được đưa ra ngay vào thời điểm một bản báo cáo mật của quân đội Mỹ bị rò rỉ, theo đó Taliban rất tự tin sẽ quay trở lại nắm quyền tại Kabul sau năm 2014 – thời điểm NATO rút toàn bộ binh lính khỏi Afghanistan.

Phát biểu tại Washington, người đứng đầu Lầu Năm Góc, Bộ trưởng Quốc phòng Leon Panetta nhấn mạnh, quân đội Mỹ sẽ chấm dứt các hoạt động tham chiến trước cuối năm 2013 và chỉ đóng vai trò hỗ trợ, huấn luyện và cố vấn cho quân đội Afghanistan. Trước đó, Mỹ có kế hoạch rút toàn bộ các đơn vị chiến đấu khỏi nước này vào cuối năm 2014. Việc đẩy nhanh kế hoạch trước một năm, theo các nhà phân tích, có thể sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc tái tranh cử của Tổng thống Barack Obama, nhưng cũng làm gia tăng mối lo ngại Taliban sẽ quay trở lại nắm quyền.

Binh lính các lực lượng NATO tại Afghanistan

Ông Panetta khẳng định, kế hoạch trên phù hợp với một thoả thuận mà NATO đã đạt được tại Lisbon hồi năm 2010, hoàn toàn không phải là một chiến lược mới. Dự kiến, trong hai ngày 2 và 3.2, các thành viên NATO nhóm họp để chuẩn bị cho Hội nghị thượng đỉnh Chicago diễn ra vào tháng 5 để thống nhất quan điểm về tình hình Afghanistan.

Ngoài Mỹ, Pháp cũng có ý định tương tự. Trước sức ép của dư luận trong nước, đặc biệt là trong thời điểm chuẩn bị tái tranh cử, Tổng thống Nicolas Sarkozy thông báo ông cũng sẽ đưa binh lính Pháp về nước vào cuối năm sau. 

Dư luận Afghanistan rất lo ngại, nền hoà bình vốn mỏng manh của họ sẽ nhanh chóng đổ vỡ và cho rằng, Mỹ - NATO có ý định bỏ rơi họ trước tham vọng “không hề tốt đẹp” của quốc gia láng giềng Pakistan – vốn ủng hộ Taliban và các phe nhóm phiến quân khác. Căng thẳng giữa Islamabad và Kabul càng gia tăng khi báo cáo mật của quân đội Mỹ bị rò rỉ khẳng định, Cơ quan tình báo liên ngành Pakistan ISI đã và đang hỗ trợ Taliban, và sẽ tiếp tục sử dụng lực lượng này trên bàn cờ giành quyền ảnh hưởng tại Afghanistan với “kẻ thù không đội trời chung” Ấn Độ.

Trong bản báo cáo bị rò rỉ, quân đội Mỹ và NATO cho biết, Taliban rất tự tin sẽ trở lại nắm chính quyền. “Các thủ lĩnh Taliban, cùng với các thành viên cho rằng, việc họ quay trở lại Kabul là điều tất yếu. Dù gánh chịu nhiều thiệt hại trong năm 2011 vừa qua, nhưng sức mạnh, động cơ, nguồn tài chính và nguồn nhân lực tinh nhuệ vẫn không bị ảnh hưởng” – một đoạn trích trong báo cáo viết.

Đ. Hoàng Thái

tổng hợp