Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper. Ảnh: REUTERS

Ngày 9-4, Bộ Quốc phòng Mỹ đã ra thông cáo khẩn cấp về việc "tàu hải cảnh Trung Quốc đâm chìm tàu cá Việt Nam", bày tỏ sự quan ngại đặc biệt về hành vi của Trung Quốc.

Thông cáo đăng trên trang web Bộ Quốc phòng Mỹ nêu rõ: "Bộ Quốc phòng Mỹ đặc biệt quan ngại về báo cáo vụ việc tàu hải cảnh Trung Quốc va chạm và đâm chìm tàu cá Việt Nam trong vùng biển gần quần đảo Hoàng Sa (thuộc chủ quyền Việt Nam - PV) ở biển Đông".

"Cơ quan này nhận thấy hành vi của Trung Quốc "đi ngược lại tầm nhìn của Mỹ về một khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương mở và tự do, nơi tất cả các quốc gia - dù lớn hay nhỏ - đều được đảm bảo về chủ quyền, không bị cưỡng ép, và được phát triển kinh tế theo các quy định và quy tắc quốc tế đã được chấp nhận" - theo thông cáo.

Bộ Ngoại giao Mỹ cam kết "tiếp tục ủng hộ nỗ lực của các đồng minh và đối tác của mình nhằm đảm bảo tự do hàng hải và cơ hội kinh tế ở toàn bộ khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương". 

Thông cáo khẩn cấp của Bộ Quốc phòng Mỹ ngày 9-4 về việc "tàu hải cảnh Trung Quốc đâm chìm tàu cá Việt Nam".

Đồng thời, Bộ Quốc phòng Mỹ nhắc lại mối nguy chung của toàn thế giới hiện tại là đại dịch COVID-19.

Mỹ nhấn mạnh "tầm quan trọng của những quy tắc dựa trên trật tự quốc tế" trong việc giúp các nước hợp tác "giải quyết mối đe dọa chung này một cách minh bạch, tập trung và hiệu quả".

Do đó, Bộ Quốc phòng Mỹ "kêu gọi tất cả các bên kiềm chế các hành động có thể gây bất ổn trong khu vực, làm sao nhãng các nỗ lực toàn cầu đối phó với đại dịch hoặc gây ra rủi ro không cần thiết dẫn tới các thiệt hại về người và của".

Trước đó, Bộ Ngoại giao Mỹ cũng lên tiếng "cực kỳ quan ngại" về hành vi gây hấn của phía Trung Quốc và khẳng định cái gọi là "đường chín đoạn" của Bắc Kinh là bất hợp pháp.

Bộ Ngoại giao Mỹ cũng cáo buộc Bắc Kinh đang lợi dụng việc thế giới tập trung chống đại dịch COVID-19 nhằm áp đặt các yêu sách trái pháp luật của nước này trên biển Đông.

Bộ Ngoại giao Philippines ngày 8-4 cũng bày tỏ sự "quan ngại sâu sắc" và thể hiện tình đoàn kết với Việt Nam trước những hành vi của Trung Quốc.

Bộ Ngoại giao Philippines lưu ý rằng những vụ việc như vậy sẽ làm suy yếu tiềm năng hợp tác giữa ASEAN và Trung Quốc, đồng thời kêu gọi các bên tránh để xảy ra các sự cố tương tự và giải quyết các bất đồng bằng biện pháp đối thoại và xây dựng sự tin tưỡng lẫn nhau. 

Tàu cá Việt Nam hoạt động ở Trường Sa. Ảnh: THE STAR

Ngày 3-4, tàu cá QNg 90617 TS cùng tám ngư dân Việt Nam bị tàu hải cảnh Trung Quốc đâm chìm khi đang hoạt động bình thường tại khu vực đảo Phú Lâm, quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam.

Ngay trong ngày 3-4, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng lên án hành động trên của tàu công vụ Trung Quốc đã xâm phạm chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa, gây thiệt hại về tài sản, đe dọa an toàn tính mạng và lợi ích hợp pháp của ngư dân Việt Nam.

Bà Hằng cho biết chính phủ Việt Nam đã liên lạc và yêu cầu phía Trung Quốc điều tra và xử lý nghiêm đối với những người có liên quan, không để tái diễn những hành động tương tự và bồi thường thỏa đáng các thiệt hại cho ngư dân Việt Nam.

Như đã nhiều lần khẳng định, Việt Nam có đầy đủ bằng chứng lịch sử và cơ sở pháp lý khẳng định chủ quyền của mình đối với quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển (UNCLOS 1982). 

Nguồn PLO