Các chuyên gia nhận định về năm đại dịch COVID-19 thứ ba.

Vaccine vẫn làm rất tốt nhiệm vụ giảm số người nhập viện và tử vong. Bên cạnh đó, người dân ngày càng có nhiều cơ hội tiếp cận các xét nghiệm và phương pháp điều trị mới.

Còn quá sớm để nói đại dịch kết thúc

Tuy nhiên, việc sống trong một thế giới COVID-19 trong suốt 2 năm qua đã khiến chúng ta khó thể lạc quan sớm. Coronavirus có thể làm ngạc nhiên ngay cả những chuyên gia y tế công cộng giỏi, nhiều kinh nghiệm nhất và thế giới chắc chắn vẫn chưa thể bước qua khỏi đại dịch trong “một sớm, một chiều”.

Một biến thể mới có thể dễ dàng phát triển và vượt qua sự bảo vệ của các phương pháp điều trị và vaccine hiện tại, đưa chúng ta trở lại cuộc sống như những gì đã xảy ra vào năm 2020. Khó có thể dự đoán điều gì sẽ xảy ra vào tuần tới, chứ chưa nói đến vài tháng nữa.

Tuy nhiên, dựa trên những gì đang diễn ra ở hiện tại, các chuyên gia đã đưa ra dự đoán về những tình huống có thể xảy ra trong năm tiếp theo của đại dịch.

Tại Mỹ, các chuyên gia lạc quan rằng sẽ sớm trở về “cuộc sống bình thường”. Chỉ có 2% dân số Mỹ, tức khoảng 7 triệu người, sống ở một khu vực có mức độ cộng đồng COVID-19 “cao” - theo dữ liệu từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC). Số dân còn lại đang sinh sống ở các khu vực mức độ cộng đồng COVID-19 “thấp” hoặc “trung bình” - những khu vực không được khuyến cáo đeo khẩu trang hoặc những nơi có nhiều người bị suy giảm miễn dịch, phải áp dụng các biện pháp phòng ngừa bổ sung.

Trong 4 tuần nữa, CDC Mỹ dự báo số ca nhập viện và tử vong sẽ giảm xuống. Xu hướng này có thể tiếp tục, đặc biệt là khi thời tiết tốt hơn và người dân thường xuyên đi ra những không gian thoáng đãng, giúp họ ít có nguy cơ nhiễm COVID-19 hơn.

Những xu hướng tích cực này đồng nghĩa với việc người dân Mỹ sẽ được chứng kiến một mùa xuân và mùa hè bình thường hoặc ít nhất là ở mức gần bình thường (tất nhiên là tùy thuộc vào các biến thể coronavirus).

“Tôi rất lạc quan. Tôi cho rằng mọi người có thể trở lại các hoạt động bình thường trong mùa hè này” - TS William Lang, Giám đốc Trung tâm y tế WorldClinic và từng là bác sĩ cho Nhà Trắng cho biết.

Nhưng bình thường không có nghĩa là quay trở lại cuộc sống trước năm 2020. “Ít trường hợp hơn” vẫn có nghĩa là hàng chục nghìn người Mỹ đang bị nhiễm bệnh. Dù số ca tử vong ở mức thấp nhất trong ba tháng, thời gian gần đây, trung bình có khoảng 1.200 người Mỹ chết vì COVID-19 mỗi ngày - theo thống kê của Đại học Johns Hopkins (Mỹ).

“Mọi người đều phải công nhận rằng còn quá sớm để nói đại dịch kết thúc. Tình trạng này sẽ không biến mất” - TS Abraar Karan, một chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Khoa Bệnh truyền nhiễm và Y học Địa lý tại ĐH Stanford cho biết.

Nếu đại dịch chuyển sang giai đoạn miễn dịch cộng đồng nhiều hơn, nghĩa là có đủ số người được bảo vệ miễn dịch thông qua nhiễm trùng tự nhiên và tiêm chủng thì điều đó cũng không đồng nghĩa với việc bạn có thể vứt bỏ khẩu trang của mình đi. Thay vào đó là sự lây lan của COVID-19 sẽ chậm lại và dẫn đến ít người tử vong và nhập viện hơn. Nhưng tình trạng đặc hữu này không được đảm bảo.

“Với sự kết hợp giữa khả năng miễn dịch của con người suy giảm và virus đột biến, những đợt dịch bệnh tăng đột biến trong tương lai là không thể đoán trước được” – tiến sĩ Karan khẳng định.

Nhà virus học David Montefiori thuộc Trung tâm Y tế Đại học Duke (Mỹ), cho biết với sự không thể đoán trước của coronavirus, thật khó để biết điều gì sẽ xảy ra vào mùa thu và mùa đông tới."

“Chúng ta nói rằng đây là một loại virus theo mùa như bệnh cúm, nhưng điều đó vẫn chưa xảy ra. Các biến thể dường như là theo chu kỳ. Khoảng 4 đến 6 tháng một lần, chúng ta lại chứng kiến một biến thể mới” – ông Montefiori cho biết.

Tuy nhiên, ông lạc quan vì giờ đây, mọi người có rất nhiều khả năng miễn dịch được xây dựng thông qua việc tiêm chủng, nhiễm trùng hoặc kết hợp cả hai.

“Chúng ta có thể chứng kiến một đợt dịch bệnh tăng khác vào cuối năm nay, thậm chí là đầu mùa hè. Nhưng nếu không có, điều đó có nghĩa khả năng miễn dịch mà chúng ta đã xây dựng trong dân số đang hoạt động tốt” – ông Montefiori nói.

Với việc tiếp cận nhiều hơn với các xét nghiệm và phương pháp điều trị hiện nay, nhiều chuyên gia tin rằng nhiều quốc gia đã chuẩn bị tốt hơn cho đợt dịch bệnh tăng đột biến vào mùa thu hoặc mùa đông so với năm ngoái. Các trường hợp mắc COVID-19 có thể tăng cao trong một thời gian khi thời tiết trở nên trở lạnh, khiến mọi người hay ở trong không gian kín và khi nhiều người trở nên chủ quan hơn trong việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa.

Đại dịch bao giờ sẽ kết thúc?

Các chuyên gia cho rằng, mọi người cần phải linh hoạt và không mất cảnh giác quá sớm với đại dịch.

Giám đốc Tổ chức Y tế Pan American, TS Carissa F.Etienne nói rằng các quốc gia nên đưa ra quyết định dựa trên đánh giá rủi ro và dữ liệu sức khỏe; kiểm soát cộng đồng và hướng dẫn tư vấn sức khỏe nếu các trường hợp mắc mới bắt đầu tăng.

“COVID-19 vẫn ở đó nhưng có thể nằm trong tầm mắt của chúng ta, chuyển sang giai đoạn dễ quản lý hơn khi mọi người đều được tiêm chủng và tăng cường sức khỏe” – TS Lang cho hay.

TS John Swartzberg, giáo sư lâm sàng danh dự tại Trường Y tế Công cộng UC Berkeley cho biết: “Tôi nghĩ tầm nhìn dài hạn thực sự là, sẽ xảy ra trường hợp bệnh đặc hữu. Việc tiêu diệt virus là không thể”.

Nguồn SK&ĐS/CNN