Nâng cao chất lượng công tác xét xử các vụ án ma tuý (ảnh minh hoạ).

Năm 2020, TAND tỉnh thụ lý 68 vụ án liên quan tới tội phạm ma tuý với 115 bị cáo, qua đó đã giải quyết 60 vụ/94 bị cáo (sơ thẩm 30 vụ/56 bị cáo, phúc thẩm 30 vụ/38 bị cáo), đạt tỷ lệ 88,2%.  Trong đó, TAND tỉnh đã tuyên tử hình 13 bị cáo, tù chung thân 6 bị cáo, tù từ 15 năm – 20 năm là 19 bị cáo...Trong tổng số vụ đã giải quyết xong, không có vụ án nào bị Toà án cấp cao tại TP.HCM huỷ án hoặc cải sửa nghiêm trọng và không có vụ án nào bị cấp Giám đốc thẩm huỷ án.

Bà Lê Thị Thu Trang–Phó Chánh Toà Hình sự TAND tỉnh cho biết, nhóm tội phạm về ma tuý thường xuyên chiếm tỷ lệ cao, xét xử nhiều nhất là tội vận chuyển trái phép chất ma tuý. Các đối tượng hoạt động lưu động, người chủ mưu, cầm đầu thường ở nước ngoài, chỉ đạo thông qua mạng xã hội, từ khu vực “Tam giác vàng” qua Thái Lan, Lào, Campuchia  vào Việt Nam qua địa bàn Tây Ninh, sau đó vận chuyển về TP.HCM hoặc nước thứ ba.

Đối tượng thực hiện hành vi phạm tội ngoài người Việt Nam, còn có nhiều người nước ngoài, chủ yếu là Campuchia, Trung Quốc, Nigeria, Philippines... Với phương thức, thủ đoạn của tội phạm này không ngừng thay đổi, ngày càng tinh vi, xảo quyệt.

Các đối tượng nguỵ trang, cất giấu ma tuý trong các valy quần áo, thùng loa, máy hút bụi, thú nhồi bông, đồ chơi trẻ em, thùng hàng hoá ký gửi theo xe khách, xe đò hoạt động xuyên quốc gia tuyến Phnom Penh (Campuchia) – TP.HCM (Việt Nam) đi qua Thành phố Bavet về cửa khẩu Quốc tế Mộc Bài (Tây Ninh), sau đó đi TP.HCM tiêu thụ.

Ngoài ra, các đối tượng này còn hình thành điểm tập kết tại khu vực các casino ở Thành phố Bavet (Campuchia), giáp ranh cửa khẩu Mộc Bài để sẵn sàng vận chuyển ma túy đến nơi tiêu thụ. Sau đó, chúng cất giấu ma tuý vào trong người hoặc cốp xe, lợi dụng các đường mòn, lối mở vận chuyển ma tuý vào Tây Ninh.

Điển hình như vụ TAND tỉnh tuyên phạt bị cáo Nguyễn Hằng Ni (sinh năm 1989, trú tại quận Phú Nhuận, TPHCM) tử hình về tội vận chuyển trái phép chất ma túy. Theo đó, vào tháng 1.2019, Ni quen biết với Alex (không rõ lai lịch) là người Châu Phi qua mạng xã hội zalo.

Lợi dụng quen biết, Alex thuê Ni vận chuyển đồ chơi xếp hình bên trong có chứa ma túy gửi sang Hồng Kông, tiền công mỗi lần từ 500-1.000 USD. Vào ngày 15.7.2019, Alex nhắn tin qua zalo yêu cầu Ni đến một địa chỉ ở phường Phạm Ngũ Lão, Quận 1, TP.HCM nhận 3 bịch đồ chơi xếp hình có chứa ma túy để chuyển đi Hồng Kông. Ngày 17.7.2019, Ni nhận được 23 triệu đồng vào tài khoản ngân hàng, sau đó nhận 3 bịch đồ chơi xếp hình có chứa ma túy loại Methamphetamine, với khối lượng 7.825,5277 gam theo yêu cầu của Alex thì bị bắt. Ngoài lần bị bắt quả tang, Ni còn khai nhận đã chuyển ma túy được cất giấu trong đồ chơi trẻ em từ Việt Nam sang Hồng Kông cho Alex 5 lần.

Hay vụ TAND tỉnh mở phiên toà xét xử sơ thẩm và tuyên phạt 18 năm tù đối với bị cáo Nguyễn Thị Ngọc Bích (sinh năm 1994, ngụ tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu) về tội vận chuyển trái phép chất ma túy. Cụ thể, ngày 2.1.2020, tại điểm cảnh giới Tà Peng (huyện Bến Cầu, tỉnh Tây Ninh) cơ quan chức năng bắt quả tang Bích nhập cảnh trái phép từ Campuchia về Việt Nam mang theo thú nhồi bông bên trong cất giấu hơn 3.000 viên ma túy loại MDMA, khối lượng 1.078,4183 gam.

Bị cáo khai nhận trong thời gian sống tại Campuchia, Bích quen biết Thúy Vân (không rõ lai lịch). Ngày 1.1.2020, Thúy Vân liên lạc và thuê Bích đến thành phố PhnomPenh (Camphuchia) nhận ma túy vận chuyển về thị trấn Gò Dầu, huyện Gò Dầu, tỉnh Tây Ninh giao lại cho Thúy Vân với tiền công 500 USD.

Sau khi nhận 150 USD từ một người đàn ông (không rõ lai lịch), trưa cùng ngày, Bích cùng bạn trai đến casino Na Ga, tại thành phố PhnomPenh (Camphuchia) nhận một con thú nhồi bông bên trong có chứa ma túy, rồi đi đường tiểu ngạch nhập cảnh vào Việt Nam, khi trên đường đi thì bị bắt quả tang.

Phó Chánh Toà Hình TAND tỉnh sự đánh giá, trong thời gian qua, việc giải quyết loại tội phạm ma tuý đạt tỷ lệ cao, chất lượng giải quyết ngày càng tiến bộ, đặc biệt không có án tồn đọng và quá hạn luật định. Việc xét xử tội phạm này về cơ bản đã đảm bảo đúng người, đúng tội, đúng pháp luật.

Nhiều vụ án nghiêm trọng đã được TAND tỉnh phối hợp chặt chẽ với cơ quan điều tra, Viện KSND tỉnh khẩn trương đưa ra xét xử công khai, nghiêm minh. Các hình phạt áp dụng đối với người phạm tội nghiêm khắc, đúng mức, được dư luận nhân dân đồng tình.

“Qua công tác giải quyết, xét xử các vụ án hình sự nói chung, án ma tuý nói riêng, TAND tỉnh tiếp tục chú trọng việc tranh tụng tại phiên toà theo hướng thực chất, hiệu quả, tạo điều kiện và đảm bảo cho những người tham gia tố tụng được thực hiện đầy đủ quyền và nghĩa vụ theo quy định của phát luật.

Việc trả hồ sơ cho Viện kiểm sát yêu cầu điều tra bổ sung về cơ bản đảm bảo có căn cứ, đúng pháp luật. Phối hợp với Viện KSND cùng cấp tổ chức nhiều phiên toà rút kinh nghiệm, giúp các thẩm phán, thư ký tích luỹ thêm kinh nghiệm thực tiễn”, một lãnh đạo TAND tỉnh cho biết thêm.

Tuy nhiên, công tác xét xử án ma tuý hiện gặp không ít khó khăn, do tính đặc thù của loại tội phạm này ngày càng tinh vi, phức tạp, phạm tội có tính tổ chức cao, xuyên quốc gia. Đối với bị cáo là người nước ngoại, việc xác định lý lịch, nhân thân gặp nhiều khó khăn, trong khi việc uỷ thác tư pháp thường không nhận được kết quả.

Để nâng cao hiệu quả giả quyết án, chống oan, sai hoặc bỏ lọt tội phạm về ma túy, thời gian tới, Toà Hình sự TAND tỉnh tiếp tục tăng cường công tác sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm các tồn tại, thiếu sót trong công tác giải quyết án dể khắc phục sửa chữa kịp thời.

Tăng cường công tác phối hợp với các cơ quan tiến hành tố tụng đưa ra xét xử lưu động một số vụ án ma tuý trọng điểm để nâng cao công tác tuyên truyền, giáo dục pháp luật trong tầng lớp nhân dân, phục vụ có hiệu quả nhiệm vụ chính trị tại địa phương.

Ngoài ra, Toà Hình sự, TAND tỉnh kiến nghị TAND tối cao cần có văn bản hướng dẫn cụ thể đối với trường hợp bị cáo là người nước ngoài, cơ quan điều tra đã thực hiện uỷ thác tư pháp xong (xác minh lý lịch, nhân thân bị cáo) nhưng không có kết quả trả lời của cơ quan có thẩm quyền nước ngoài, nhằm để đảm bảo áp dụng thống nhất pháp luật, đáp ứng yêu cầu đấu tranh phòng, chống loại tội phạm ma tuý trong tình hình hiện nay.

Thiên Di