Khi khó khăn của người dân được giải quyết

Cách đây 5 năm (cuối năm 2004), Báo Tây Ninh có bài phản ánh nỗi bức xúc của người dân ba xã cánh Tây huyện Trảng Bàng (Phước Lưu, Bình Thạnh, Phước Chỉ) về cánh đồng rộng khoảng trên 300 ha giáp ba xã này thường xuyên bị ngập úng, nông dân sản xuất nông nghiệp rất khó khăn. Lúc thì lúa bị ngập úng, khi thì lúa bị chết khô. Việc vận chuyển phân bón, nông sản vào mùa mưa ở đây hết sức vất vả. Nguyên nhân là do cánh đồng này thiếu hệ thống thuỷ lợi và đường giao thông. Do đó, người dân địa phương tha thiết kiến nghị chính quyền các cấp mở một tuyến kênh đi qua cánh đồng này để tiêu nước vào mùa mưa, cung cấp nước tưới vào mùa nắng, vừa tận dụng bờ kênh làm đường giao thông nội đồng. Đồng thời khi có kênh, một số diện tích đất có khả năng canh tác ở đây sẽ không còn bị bỏ hoang, mở rộng thêm diện tích đất trồng lúa. Mặt khác, một số khu dân cư ở xã Bình Thạnh vốn ở chỗ trũng sẽ có đường thoát nước, môi trường sống sẽ được cải thiện hơn.

Gần đây, người dân ở khu vực cánh đồng bàu Đất Sét vui mừng chứng kiến đơn vị thi công đưa các phương tiện cơ giới tiến xuống đồng sâu múc những gàu đất đầu tiên. “Theo hồ sơ dự án, dự toán kinh phí đầu tư công trình này trên 800 triệu đồng, vốn ngân sách huyện Trảng Bàng. Tuyến kênh sau khi được thi công xong có chiều dài trên 1,7 km, chiều rộng tính từ chân ngoài hai bờ kênh là khoảng 18m”, ông Nguyễn Đức Thu- Phó Chủ tịch UBND xã Phước Lưu cho biết.

Thế nhưng, theo bà con xã Phước Lưu, khoảng 2 tuần sau khi triển khai thi công, các phương tiện cơ giới đã… rút lui, bỏ lại một góc cánh đồng tan hoang vì vết bánh xe và loang lổ những hố nước. Gặp chúng tôi tại cánh đồng, không đợi hỏi han, một nông dân đã vội vàng đốp chát: “Khổ quá, mấy cha đó thi công cái kiểu gì kỳ cục! Nhào vô móc móc, ủi ủi tứ tung làm hư hại lúa của tôi rồi bỏ đi. Mai mốt có vô đây năn nỉ, tui cũng không cho làm nữa đâu!”. Thì ra, ông này xót ruột ruộng lúa của mình sắp làm đòng, bị xe múc đất làm hư hại một diện tích khá lớn, nhưng rồi không tiếp tục thi công tuyến kênh như đã thông báo với dân mà lặng lẽ bỏ đi nên ông bức xúc.

Người dân địa phương rất quan tâm đến “vận mệnh” của tuyến kênh bàu Đất Sét.

Nhưng vẫn có người chưa đồng thuận

Tìm hiểu sự việc, chúng tôi được biết nguyên nhân dẫn đến tiến độ thi công bị đình trệ là do gặp phải sự cản trở của một số hộ dân ở xã Bình Thạnh và xã Phước Lưu. Theo phản ánh của người dân, một hộ ở xã Bình Thạnh không cho phương tiện cơ giới đi vào đất của mình vì thấy diện tích đất bị “mất” quá lớn, vả lại công trình thi công ngay trong thời kỳ cây lúa đang sắp làm đòng, nhiều diện tích lúa phải phá bỏ rất đáng tiếc. Một hộ khác ở xã Phước Lưu thì có đất bị con kênh “xắn” giữa nên diện tích đất bị thiệt hại rất nhiều. Do đó, hộ này “đặt điều kiện” với chính quyền địa phương là phải “bóp” lại chiều rộng của con kênh từ 18m xuống 12m, thì chủ đất mới đồng ý cho thi công đào kênh.

Được biết, trước khi thi công tuyến kênh này, chính quyền địa phương các xã cánh Tây đã thông báo rõ chủ trương của Nhà nước về việc mở kênh thuỷ lợi, phục vụ nhu cầu sản xuất của nông dân ở bàu Đất Sét. Hầu hết người dân có đất nơi tuyến kênh đi qua đều nhận thức được lợi ích lớn lao do tuyến kênh này mang lại nên tỏ ra đồng thuận với chủ trương “Nhà nước và nhân dân cùng làm”, vui vẻ giao đất cho đơn vị thi công không đòi hỏi phải đền bù. Thế nhưng, đến giờ “G” thì việc thi công lại bị cản trở.

Cần xem lại cách làm của địa phương

Phóng viên tìm hiểu và được biết, việc người dân không đồng ý giao đất cho đơn vị thi công có phần bắt nguồn từ… chính quyền địa phương. Lẽ ra từ đầu vụ, trước thời điểm thi công, chính quyền địa phương nên thông báo cho người dân biết và yêu cầu họ không nên canh tác để tránh thiệt hại đáng tiếc khi thi công tuyến kênh. Đằng này, suốt một quãng dài gần 2 km dọc theo con mương bàu Đất Sét (nơi tuyến kênh đi qua) lúa đã lên cao ngang bờ, xanh ngắt. Tính ra tổng diện tích mặt bằng làm kênh (1,8km x 18m) khá lớn, cho nên thì diện tích lúa bị thiệt hại trong vụ này cũng không nhỏ! Nếu có thông báo trước cho dân đừng sản xuất, hoặc dời thời điểm thi công đến cuối vụ thu hoạch thì sẽ tránh gây lãng phí cho nông dân! Thứ hai, khi đơn vị thi công chuẩn bị đào kênh ở đất của những hộ trên thì đã nhận được phản ứng từ chủ hộ. Thế nhưng, chính quyền địa phương chưa làm công tác tuyên truyền vận động để các hộ này tự giác giao đất như các hộ khác, từ đó, gây khó khăn cho quá trình thi công tuyến kênh. Đồng thời, nếu như trước khi thi công chính quyền các địa phương tổ chức họp dân để nắm bắt tâm tư, tình cảm, nguyện vọng của người dân để kịp thời giải thích, tháo gỡ, vận động người dân giao đất phục vụ thi công công trình công cộng thì có lẽ đã không xảy ra sự cố đáng tiếc vừa qua. “Gia đình tôi chỉ có hơn 5 công đất, giờ tuyến kênh đi qua làm mất hơn 2 công đất, trong khi chúng tôi không hề biết trước là mình sẽ bị mất số đất lớn như vậy mà không được đền bù, hỗ trợ, cho nên…”, bà T.T.Đ, hộ dân ở xã Bình Thạnh cho biết.

Giá như những vướng mắc của các hộ dân được chính quyền địa phương quan tâm, giải quyết ngay từ đầu, thì có lẽ công việc thuỷ lợi hoá cánh đồng bàu Đất Sét đã không đến nỗi ngưng trệ như vậy.

BẢO TÂM – ĐỨC AN