Năm 2017, Tây Ninh có thêm 5 xã đạt chuẩn nông thôn mới (NTM), gồm Mỏ Công (Tân Biên), Gia Lộc (Trảng Bàng), Thái Bình (Châu Thành), Trường Tây (Hoà Thành) và Thanh Phước (Gò Dầu), nâng tổng số xã đạt chuẩn NTM trong tỉnh lên 27 xã.

Thế nhưng, thực tế cho thấy việc duy trì và nâng cao chất lượng các tiêu chí đã đạt ở những xã được công nhận xã NTM còn gặp nhiều khó khăn, nhiều xã bị “rớt” một số tiêu chí ngay sau khi được công nhận đạt chuẩn.

Ví dụ như ở huyện Tân Biên. Hiện toàn huyện có 4 xã đạt chuẩn NTM. Tuy nhiên, theo báo cáo đánh giá của UBND huyện vào thời điểm cuối năm 2017, chỉ có xã Mỏ Công (mới đạt chuẩn cuối năm 2017) đang có 19/19 tiêu chí đạt chuẩn, còn lại 3 xã đã đạt trước đó là Thạnh Bình (đạt chuẩn năm 2014), Tân Lập (đạt chuẩn năm 2015), Tân Phong (đạt chuẩn năm 2016) chỉ còn đạt 16 tiêu chí.

Ông Hồ Thanh Hải, Phó Chủ tịch UBND xã Long Phước, huyện Bến Cầu cho biết, việc duy trì và nâng cao chất lượng 19 tiêu chí trong xây dựng NTM ở Long Phước cũng đang gặp nhiều khó khăn, nhất là các tiêu chí thu nhập, tỷ lệ người dân tham gia BHYT, hình thức tổ chức sản xuất…

Ông Nguyễn Duy Ân, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT- cơ quan thường trực Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM tỉnh cho biết, một trong những tồn tại, hạn chế thời gian qua là chất lượng đạt chuẩn một số tiêu chí NTM còn thiếu bền vững (nhất là các tiêu chí thu nhập, hộ nghèo, hình thức tổ chức sản xuất, tỷ lệ người dân tham gia BHYT, môi trường). Các xã đã đạt chuẩn NTM giai đoạn 2011-2015 chỉ đạt chất lượng các tiêu chí ở mức tối thiểu.

Việc khó giữ vững và nâng cao chất lượng các tiêu chí đã đạt ở xã NTM có nhiều nguyên nhân. Về khách quan, UBND tỉnh đã ban hành bộ tiêu chí xã đạt chuẩn NTM tỉnh Tây Ninh giai đoạn 2016 - 2020.

So với bộ tiêu chí xây dựng NTM giai đoạn 2011-2015 thì bộ tiêu chí mới có nhiều chỉ tiêu hơn (49 chỉ tiêu so với trước đó chỉ có 39 chỉ tiêu); đồng thời một số chỉ tiêu, tiêu chí muốn đạt được cần phải thực hiện ở mức cao hơn, như tiêu chí thu nhập, tỷ lệ người dân tham gia BHYT, tỷ lệ lao động qua đào tạo...

Ngoài ra, còn có nguyên nhân khác, sau khi đã đạt chuẩn 19 tiêu chí, nhiều xã không còn được cấp trên đầu tư nguồn lực, nguồn vốn... Trong khi việc huy động vốn từ nhân dân và doanh nghiệp gặp khó khăn.

Một nguyên nhân chủ quan là, sau khi đạt chuẩn NTM, cấp uỷ, chính quyền nhiều địa phương ít quan tâm chỉ đạo, điều hành công tác xây dựng NTM ở xã đã đạt chuẩn, mà tập trung đến xã điểm mới. Sự chủ quan, thờ ơ, tự mãn là một trong những nguyên nhân chính khiến xã đã đạt chuẩn NTM bị “rớt“ tiêu chí ngay sau đó.

Theo quy định, thời gian xã được công nhận đạt chuẩn NTM là 5 năm kể từ khi được UBND tỉnh công nhận. Sau 5 năm sẽ tiến hành rà soát, đánh giá để xem xét có công nhận lại hay không. Thiết nghĩ, xây dựng NTM là cả một hành trình dài, nên các địa phương cần có kế hoạch phù hợp để duy trì và nâng cao chất lượng các tiêu chí ở các xã đã đạt chuẩn NTM.

Hiện Sở NN&PTNT đã trình UBND tỉnh ban hành quy định tiêu chí, kế hoạch triển khai thực hiện thí điểm mô hình khu dân cư kiểu mẫu và khu sản xuất kiểu mẫu giai đoạn 2018-2020, áp dụng thực hiện trên địa bàn các xã đã đạt chuẩn giai đoạn 2011-2016. Ðây là một giải pháp để định hướng cho các địa phưduy trì và nâng cao chất lượng tiêu chí đã đạt được.

Ðình Liệu