(BTN) - Sinh sau đẻ muộn nhất của phường 3 nhưng vẫn là khu dân cư số 1. Mà không chỉ ở phường 3 đâu; trong toàn Thị xã, khu dân cư này vẫn là “con út”. Nó mới hình thành cách nay đúng 20 năm.

Tôi còn nhớ lần theo chân các kiến trúc sư quy hoạch vào năm 1993, lúc ấy hầu như toàn bộ khu dân cư số 1 hiện nay vẫn còn là rừng cao su xanh óng, bạt ngàn. Cao su triền miên suốt từ gần Trường Thực nghiệm bây giờ lên tới tận khu Bệnh viện Đa khoa sát suối Lâm Vồ. Cao su còn chạy ra đến tận đại lộ 30.4, lúc ấy mới có vài công trình như Khách sạn Hoà Bình, Bảo tàng tỉnh, Trường mẫu giáo Thực Hành, Điện lực và Công ty Xổ số. Nay dù công trình công cộng và nhà ở đã mọc lên san sát trong khu dân cư số 1, nhưng vẫn còn những gốc cao su già nua có từ trước năm 1975 mà một anh công nhân đang đi gom mủ dây sáng ngày 5.6.2013 cứ khẳng định là những cây của nhà anh, được trồng từ thời Pháp thuộc. Chẳng biết hư thực ra sao nhưng cây cao su thời Pháp (1926) còn trong Toà thánh Tây Ninh to gấp 2 - 3 lần cây cao su anh vừa lấy mủ, dù nó cũng rất già nua, đã có hốc trong cây và thân vằn vện biết bao nhiêu là vết cứa. Chỉ hơi tiếc không còn vườn cây nào lớn cả, mỗi cụm cây còn lại chỉ chừng vài mươi gốc mà thôi. Tổng cộng còn cả ngàn gốc cao su già lão. Ngoài cao su, vẫn còn một nghĩa địa bỏ hoang với vài nấm mộ mỏi mòn, thấp tè cùng vài tấm bia đá nhô lên lờ mờ chữ Tây. Hỏi, người già nói đấy là nghĩa địa của Tây từ thời xa xôi lắm. Năm 1993, nó là vùng trũng nhất toàn khu, nên hễ mưa là ngập. Vậy mà vẫn có một ông bộ đội về hưu vào đây khai phá đất hoang dựng nhà để ở. Bây giờ thì tất cả đã hoà lẫn vào đô thị mới tinh tươm, nên muốn cũng khó tìm ra.

Cũng phải thú thực là từ hồi Nhà nước ban hành quy hoạch 1993, sau đó trong những bản đồ “khủng” vẽ khu ấy trưng trên các mặt đường thì đến khoảng 10 năm sau vẫn còn nguyên như cũ. Chỉ có cao su thỉnh thoảng lại khuyết đi một khoảng, do người ta sang nhượng cho nhau. Chỉ từ sau năm 2001, Thị xã được mở rộng gấp ba, cấp thẩm quyền cũng ban hành quyết định điều chỉnh quy hoạch chi tiết chia lô tỷ lệ 1/500 khu nhà ở số 1, phường 3 ngày 21.5.2001 thì tất cả khu rừng cao su ấy mới bắt đầu thay đổi. Dĩ nhiên, đầu tiên là ở các con đường.

Chu choa! Ai chưa thì vô thử một lần cho biết! Đường trong khu dân cư số 1 cũng thật là… số một. Có lẽ ít có khu dân cư nào lại có những con đường nhựa tốt và đẹp đến như vậy. Hai bên hầu như chưa có nhà cửa, như đường Nguyễn Chí Thanh nối từ Trường Thực nghiệm đến tận đường vành đai phía sau Bệnh viện (trừ một đoạn đầu ở gần trường). Những con đường dọc, song song với Nguyễn Chí Thanh như Nam Kỳ Khởi Nghĩa, đường số 4 tuy chưa xong nhưng đã thấy một hình hài đĩnh đạc phong quang và hầu như thẳng tắp. Còn hai trục đường ngang, ôm lấy hai bên sân vận động thì cũng đẹp hết chỗ chê luôn. Bê tông nhựa láng mịn, bánh xe bon thật sướng. Ngoại trừ đường sá, thì khu nhà ở số 1 này tuy gọi là “dân cư” nhưng lại ôm trong lòng đủ các cơ sở hạ tầng quan trọng. Này nhé: Bệnh viện Đa khoa tỉnh, Bệnh xá Quân y, Bệnh viện Điều dưỡng. Rồi Trường THPT Tây Ninh một mình trấn giữ cả ba, bốn con đường (dù trong quy hoạch 2001 chỉ là trường THCS). Rồi sân vận động, vườn hoa kết hợp sân chơi cho trẻ em. Đường Đặng Ngọc Chinh giờ đã đẹp như mơ, vì một bên là công viên, bên kia sân vận động. Ở giữa lại có dàn đèn cong cong rủ bóng, với ý đồ phục vụ chợ đêm. Tiếc rằng chợ đêm không còn mà công viên trẻ em cũng luôn vắng ngơ vắng ngắt, dù thiết bị đồ chơi ở đây cũng đẹp và hấp dẫn có kém gì vườn Ước Mơ Tuổi Thơ trên đường Hoàng Lê Kha ngày trước. Có lẽ đơn giản chỉ vì nắng! Cụm cây cao su lão ở khu đất ấy đã chặt hết đi, để trồng toàn cây kiểng, cỏ hoa. Công trình công cộng trong khu có lẽ chỉ còn thiếu cái chợ. Có lẽ vì thế chăng mà nhà ở mọc lên trong khu dân cư hiện nay, cứ xét về hình thức thì toàn của những người khá giả. Đa số là biệt thự hoặc nhà phố liền kề, mỗi căn mỗi kiểu, đẹp và lạ, toàn hai ba tầng, kính nhôm, đá lát sáng ngời, mái ngói nâu, xanh tạo hình thích mắt. Những hàng ăn, quán cà phê cũng đã theo về, dù mới mở như Ban Mê, Lộc Vừng nhưng đã mau chóng hút khách. Điều thú vị nhất là ở ngay bên cạnh quán cà phê Ban Mê còn cả một rẫy mì rộng tới 5 ha. Phố liền bên với những căn hộ đẹp như mơ, mà lại có cả một rẫy mì thênh thang trước mặt. Hỏi có khu đô thị nào… lãng mạn vậy không?

TRẦN VŨ