Từ chỗ chỉ có một điều ở Thông tư 19/2013 – đó là điều 2 thuộc chương 1, nay Thông tư số 10 dành hẵn chương V với 5 điều (từ điều 28 đến điều 32) cho việc quy định trách nhiệm của tổ chức xã hội – nghề nghiệp của luật sư và cơ quan quản lý nhà nước về luật sư, hành nghề luật sư đối với việc đăng ký, tiếp nhận, phân công luật sư hướng dẫn, giám sát việc thực hiện, theo dõi, đánh giá tư cách đạo đức, ý thức tuân thủ pháp luật của người TSHNLS. Trong đó, phân định rõ ràng trách nhiệm của Đoàn luật sư các tỉnh, thành phố; Liên Đoàn luật sư Việt Nam; Sở Tư pháp; Bộ Tư pháp… với nhiều điểm mới và cụ thể hơn.

Riêng về kiểm tra kết quả TSHNLS có 8 nội dung công việc, so với 5 nội dung của thông tư cũ với những điểm mới như: giám sát đi đôi với kiểm tra việc ban hành và thực hiện các quy định, quyết định liên quan đến việc kiểm tra kết quả TSHNLS; giám sát kỳ kiểm tra kết quả TSHNLS…; về yêu cầu Hội đồng kiểm tra cung cấp thông tin, hồ sơ, tài liệu liên quan kỳ kiểm tra; về lập biên bản và đề nghị xử lý các trường hợp vi phạm…

Mặc dù từ 16 điều ở thông tư cũ chuyển thành 13 điều ở thông tư mới, nhưng những nội dung này cụ thể và chi tiết hơn. Cụ thể, quy định về người tham dự kiểm tra kết quả TSHNLS, từ chỗ chỉ có 2 khoản thuộc điều 20 Thông tư cũ chuyển thành 5 khoản thuộc điều 15 Thông tư mới. Trong đó có điểm đáng chú ý là: “người không đạt yêu cầu trong 3 kỳ kiểm tra kết quả tập sự thì không được tham dự kiểm tra và phải đăng ký tập sự lại theo quy định…”. Điều này khác với quy định ở Thông tư cũ, dù trượt bao nhiêu lần kết quả kiểm tra TSHNLS vẫn được đăng ký kiểm tra tiếp. Điều này rõ ràng là nhằm siết chặt hơn về tập sự, nhằm bảo đảm chất lượng đầu ra.

Thông tư 10 nêu rõ, người TSHNLS phải nắm vững  các quy định pháp luật về luật sư và hành nghề luật sư; cùng Bộ Quy tắc đạo đức và ứng xử nghề nghiệp luật sư Việt Nam. Về kỹ năng hành nghề luật sư, người TSHNLS phải nắm vững các kỹ năng như: nghiên cứu, thu thập tài liệu và đề xuất hướng giải quyết hồ sơ vụ việc; kỹ năng tham gia tố tụng với tư cách là người bào chữa cho người bị bắt, bị tạm giữ, bị can, bị cáo hoặc là người bảo vệ quyền lợi của người bị hại, nguyên đơn dân sự, bị đơn dân sự, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong vụ án hình sự; kỹ năng tham gia tố tụng với tư cách là người đại diện hoặc người bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của nguyên đơn, bị đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong các vụ án về tranh chấp dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động, hành chính, về yêu cầu dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động và các vụ, việc khác theo quy định của pháp luật; kỹ năng tư vấn pháp luật; kỹ năng đại diện ngoài tố tụng cho khách hàng để thực hiện các công việc có liên quan đến pháp luật và các kỹ năng thực hiện dịch vụ pháp lý khác.

Về hồ sơ tham dự kiểm tra, thông tư cũ có 3 loại giấy tờ, thông tư mới có 5 loại. Ngoài ra, Thông tư 10 còn có các điểm mới trong quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của các ban giúp việc cho hội đồng kiểm tra, về chấm điểm kiểm tra, các biểu mẫu được cập nhật và bổ sung nhiều điểm mới.

Luật Sư Phan Văn Vĩnh